Najwyższe zasiłki macierzyńskie w Polsce (powyżej 20 tys. zł) wypłacane są w Warszawie – 78 577,50 zł, Rybniku – 39 020,10 zł Poznaniu – 32 712 zł Chorzowie – 22 990,91 zł, Wrocławiu – 21 108,21 zł.

 

Rekordzistka z Warszawy

Tymczasem legnicki oddział ZUS najwyższy zasiłek wypłaca mamie w wysokości 19 tys. zł, tata z najwyższym zasiłkiem w Legnicy dostaje, co miesiąc tylko 4,5 tys. W Wałbrzychu rekordzistką jest mama, na której konto wpływa nieco ponad 10 tys. złotych. - Średnia wysokość zasiłku macierzyńskiego, jaki wypłacamy to kwota niewiele wyższa od 2 tysięcy, ale jeśli ktoś naprawdę dobrze zarabia to i jego macierzyński jest wyraźnie wyższy – mówi rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku Iwona Kowalska-Matis. - Z naszych danych wynika, że rekordzistką jest warszawianka, ale jej wysokie macierzyńskie jest pochodną bardzo wysokich zarobków. Roczne dochody warszawianki przekroczyły 781 tys. zł, dlatego jej zasiłek to 78 tys. zł. – dodaje.

Sprawdź w LEX: Czy zasiłek macierzyński przysługuje z każdego stosunku pracy w przypadku jednoczesnego zatrudnienia na podstawie dwóch odrębnych umów o pracę? >

 

 
Uszczelnienie systemu

W przeszłości niektóre osoby próbowały wyłudzić wysokie zasiłki macierzyńskie. Chodzi o sytuacje, kiedy kobiety po zajściu w ciążę zakładały fikcyjną firmę, opłacając przy tym wysokie składki. Po przejściu na zwolnienie otrzymywały bardzo wysoki zasiłek, ponieważ obliczany jest on od podstawy wymiary składki. Potwierdził to w rozmowie z Prawo.pl główny ekonomista Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dr Paweł Wojciechowski. - Był taki moment, że wysokość świadczeń macierzyńskich eksplodowała w górę. Było to związane z zawyżaniem składek, właśnie głównie przez przedsiębiorców. Sytuacja się ustabilizowała w 2016 r., kiedy uszczelniono system - wyjaśniał.

Czytaj w LEX: Urlop macierzyński i urlop rodzicielski - udzielanie urlopów >

Również rzecznik ZUS Wojciech Andrusiewicz podkreśla w rozmowie z Prawo.pl, że wymuszanie wysokich zasiłków zostało ukrócone. - W 2016 r. weszła zmiana prawa, która do dwóch, czy trzech miesięcy podstawy każe dodawać minimalną podstawę z pozostałych dziewięciu czy 10 miesięcy w roku. Po doprecyzowaniu przepisów powstających działalności tylko po to, aby otrzymywać wysokie świadczenia, jest znacząco mniej - wyjaśnia.

Sprawdź w LEX: Czy okres urlopu macierzyńskiego jest okresem nieskładkowym? >

Rzecznik zwraca uwagę, że nieprawidłowości przeniosły się w sferę pracy na etacie. - Niekiedy próbuje się zyskać bardzo wysoką podstawę przy fikcyjnym zatrudnieniu. Np. osoba z bardzo wysokim wynagrodzeniem, po dwóch miesiącach "pracy", idzie na świadczenie chorobowe. Niejednokrotnie kiedy to weryfikujemy, to okazuje się, że taka osoba nie była nawet jednego dnia w pracy, współpracownicy nie rozpoznają takiej osoby - dodaje.

Sprawdź w LEX: Jak obliczyć podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego z umowy zlecenia? >

Rzecznik zaznacza, że ZUS ma obowiązek sprawdzenia tytułu do ubezpieczenia. - Niejednokrotnie dochodzi do sytuacji, że etat był fikcją. Ta osoba nienależnie pobiera świadczenia - wyjaśnia.

Czytaj w LEX: Terminy w prawie pracy - urlop macierzyński, wychowawczy, wypoczynkowy >

Macierzyński także dla ojców

Za okres urlopu macierzyńskiego 20 tyg. (przy urodzeniu jednego dziecka przy jednym porodzie) i 6 tygodni urlopu rodzicielskiego (przy urodzeniu jednego dziecka przy jednym porodzie) zasiłek macierzyński wynosi 100 proc. podstawy wymiaru. Za pozostałe 26 tyg. urlopu rodzicielskiego – 60 proc. podstawy wymiaru. Jeśli mama już na samym początku zdecyduje się, że chce mieć jednakową kwotę macierzyńskiego przez cały rok, to wówczas wysokość zasiłku macierzyńskiego wynosi 80 proc.

Sprawdź w LEX: Z jakim kodem należy wykazać pracownika na deklaracjach ZUS, jeśli przebywał on na urlopie ojcowskim, a zasiłek za ten okres wypłacił mu ZUS? >

Wysokość zasiłku uzależniona jest od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy, a gdy prowadzimy działalność, wysokość zasiłku macierzyńskiego zależy od wysokości składek opłacanych w trakcie prowadzenia działalności.

Sprawdź w LEX: Czy pracownik (ojciec) może skorzystać z urlopu rodzicielskiego bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego przez matkę? >

Urlop i zasiłek macierzyński należy się mamie, która jest zatrudniona na podstawie umowę o pracę, jak również tej, która jest objęta ubezpieczeniem chorobowym obowiązkowo lub dobrowolnie. Zasiłki macierzyńskie mogą pobierać także ojcowie. Jeśli mama lub tata chce być z dzieckiem do ukończenia przez niego pierwszego roku życia, może skorzystać z prawa do 32-tygodniowego urlopu rodzicielskiego. Można go też podzielić na trzy części i korzystać z niego na przemian, jednak żadna z części urlopu nie może być krótsza niż osiem tygodni. Wykorzystując wszystkie możliwe warianty można zostać z dzieckiem 52 tygodnie od daty jego narodzin.

Czytaj też: Cudzoziemcy coraz częściej w Polsce samozatrudnieni >>>

Zobacz procedury niezbędne kadrowym: