Główny Urząd Statystyczny opublikował analizę „Sytuacja społeczno-gospodarcza kraju w listopadzie 2023 r.”. To jest krótkookresowa analiza zjawisk i procesów zachodzących m.in. w obszarze rynku pracy i wynagrodzeń. Jak twierdzą jej autorzy, według wyników sprawozdania popytu na pracę w 3 kwartale 2023 r. utworzono mniej nowych miejsc pracy niż w analogicznym okresie 2022 r., mniej było również stanowisk zlikwidowanych.

Czytaj również: Prof. Męcina: Nie bezrobocie, a brak pracowników będzie największym problemem w 2024 r.>>

Zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw

Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w listopadzie 2023 r. wyniosło 6494 tys., tj. o 0,2 proc. mniej niż przed rokiem (po spadku o 0,1 proc. w październiku br. oraz wzrostu o 2,3 proc. w listopadzie 2022 r.). Spadek ten wynikał ze zmniejszenia zatrudnienia m.in. w przetwórstwie przemysłowym (o 1,1 proc. w skali roku) oraz w handlu i naprawie pojazdów samochodowych (o 0,6 proc.). Spośród analizowanych sekcji, podobnie jak w poprzednich miesiącach, najbardziej wzrosło w skali roku zatrudnienie w zakwaterowaniu i gastronomii (o 4,9 proc.). W granicach 0,2 - 2,9 proc. zwiększyło się zatrudnienie w działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją, informacji i komunikacji, górnictwie i wydobywaniu, transporcie i gospodarce magazynowej, wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę oraz w obsłudze rynku nieruchomości.

W listopadzie 2023 r. spośród działów o największym udziale w zatrudnieniu spadek zatrudnienia w skali roku dotyczył m.in. handlu detalicznego (o 1 proc.), handlu hurtowego (o 1,1 proc.), produkcji artykułów spożywczych (o 0,3 proc.) i produkcji wyrobów z metali (o 1,4 proc.). Największy wzrost zatrudnienia w skali roku utrzymał się w jednostkach zajmujących się magazynowaniem i działalnością usługową wspomagającą transport (wyniósł 4,9 proc.). Wzrost zatrudnienia obserwowano również w handlu hurtowym i detalicznym pojazdami samochodowymi oraz ich naprawie (o 3,6 proc.), produkcji pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 3,3 proc.), wydobywaniu węgla kamiennego i węgla brunatnego (o 2,2 proc.), transporcie lądowym i rurociągowym (o 0,9 proc.) oraz w robotach budowlanych specjalistycznych (o 0,8 proc.). W okresie styczeń–listopad 2023 r. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 6522,2 tys. i było o 0,4 proc. wyższe niż w analogicznym okresie 2022 r.

 


Bezrobocie rejestrowane

Według GUS, w końcu listopada 2023 r. w urzędach pracy zarejestrowanych było 773,4 tys. bezrobotnych, tj. 0,4 proc. więcej niż w październiku br. oraz o 3,3 proc. mniej niż w listopadzie 2022 r. Stopa bezrobocia rejestrowanego, podobnie jak przed miesiącem, wyniosła 5 proc. i była o 0,1 p.proc. niższa niż przed rokiem. Stopa bezrobocia w województwach kształtowała się w granicach od 8,4 proc. w podkarpackim do 2,9 proc. w wielkopolskim. W porównaniu z poprzednim miesiącem obniżyła się ona w województwach śląskim i wielkopolskim (po 0,1 p.proc.), a wzrosła w województwach dolnośląskim, kujawsko-pomorskim, podkarpackim, warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim (po 0,1 p.proc.). W pozostałych województwach nie uległa zmianie. W skali roku w większości województw natężenie bezrobocia zmniejszyło się (w największym stopniu w województwie lubelskim – o 0,6 p.proc. oraz warmińsko-mazurskim – o 0,5 p.proc.). Niewielki wzrost stopy bezrobocia notowano w województwie pomorskim (o 0,1 p.proc.). W województwach dolnośląskim, lubuskim, świętokrzyskim, wielkopolskim i zachodniopomorskim stopa bezrobocia pozostała na poziomie sprzed roku.

Wśród bezrobotnych zarejestrowanych w końcu listopada br. kobiety stanowiły 53,1 proc., tj. o 1,1 p.proc. mniej niż przed rokiem. Nadal większość bezrobotnych nie miała prawa do zasiłku (85,1 proc., tj. o 1,1 p.proc. mniej niż w listopadzie ub. roku), a znaczna ich część nie posiadała kwalifikacji zawodowych (32,4 proc., tj. o 0,1 p.proc. mniej niż przed rokiem). W skali roku wśród bezrobotnych nieznacznie wzrósł odsetek osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy (z 3,9 proc. do 4,1 proc.), zmniejszył się natomiast odsetek dotychczas niepracujących (z 13,5 proc. do 13 proc.) i absolwentów (z 4,5 proc. do 4 proc.). Do bezrobotnych znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy zaliczane są m.in. osoby długotrwale bezrobotne, które w końcu listopada br. stanowiły 48,9 proc. ogółu zarejestrowanych bezrobotnych (wobec 51,9 proc. rok wcześniej). Udział osób powyżej 50. roku życia wśród bezrobotnych nieznacznie zmniejszył się (z 26,6 proc. do 26,5 proc.), natomiast zwiększył się – osób do 30. roku życia (z 24,3 proc. do 24,5 proc.). Wśród bezrobotnych mniej niż przed rokiem było osób posiadających co najmniej jedno dziecko w wieku do 6. roku życia (16,1 proc. wobec 17,3 proc.), a nieco więcej – osób niepełnosprawnych (7,5 proc. wobec 7,3 proc.).

- W urzędach pracy w listopadzie 2023 r. zarejestrowano 104,7 tys. nowych bezrobotnych, tj. mniej niż przed miesiącem (o 8 proc.) oraz mniej niż przed rokiem (o 8,4 proc.). Wśród ogółu nowo zarejestrowanych nadal przeważały osoby rejestrujące się po raz kolejny (stanowiły 77,9 proc. tej populacji, tj. o 0,8 p.proc. więcej niż w listopadzie ub. roku), ale ich liczba zmniejszyła się o 7,4 proc. w skali roku. Osoby zamieszkałe na wsi stanowiły 43,5 proc. rejestrujących się bezrobotnych, a ich odsetek był o 0,5 p.proc. wyższy niż przed rokiem – czytamy w analizie GUS.

Według danych urzędu, wśród nowo zarejestrowanych bezrobotnych zmniejszył się odsetek osób nieposiadających kwalifikacji zawodowych (o 0,2 p.proc. do 31,7 proc.), dotychczas niepracujących (o 1,9 p.proc. do 12,4 proc.) oraz absolwentów (o 1,0 p.proc. do 8,5 proc.). Również udział cudzoziemców był mniejszy niż przed rokiem, kiedy w związku z wojną w Ukrainie obserwowano ich wzmożony napływ do rejestrów (spadek o 2,3 p.proc. do 2,6 proc.). Zwiększył się natomiast wśród nowo zarejestrowanych bezrobotnych udział osób długotrwale bezrobotnych (o 1,3 p.proc. do 26 proc.), a nie uległ istotnej zmianie udział osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy (wyniósł 3,5 proc.).

 


Bezrobotni wyrejestrowani z ewidencji urzędów pracy

W listopadzie 2023 r. z ewidencji skreślono 101,7 tys. osób, tj. o 14,7 proc. mniej niż w październiku br. oraz o 7,6 proc. mniej niż w listopadzie 2022 r. Najczęstszą przyczyną wyrejestrowania nadal było podjęcie pracy (dotyczyło 55,4 proc. osób wobec 53,8 proc. rok wcześniej). Z tego powodu z rejestru bezrobotnych wykreślono jednak mniej osób niż przed rokiem (spadek o 4,9 proc. do 56,3 tys. osób). Zmniejszyła się zarówno liczba osób, które podjęły pracę niesubsydiowaną (o 2,6 proc. do 46,1 tys.), jak i tych, które podjęły pracę subsydiowaną (spadek o 14 proc. do 10,2 tys.). Znacznie mniej osób niż przed rokiem wykreślono z rejestru na skutek podjęcia szkolenia lub stażu (spadek o 18,6 proc.), mniejsza była również liczba tych, którzy dobrowolnie zrezygnowali ze statusu bezrobotnego (o 10,2 proc.) oraz nie potwierdzili gotowości do podjęcia pracy (o 6,5 proc.).

Kwota wypłat z tytułu zasiłków dla bezrobotnych (bez składki na ubezpieczenie społeczne) w listopadzie br. wyniosła 146,2 mln zł i była o 0,2 proc. wyższa niż przed miesiącem i o 20,6 proc. wyższa niż przed rokiem. W okresie styczeń–listopad 2023 r. bezrobotnym wypłacono 1588,5 mln zł, tj. o 12,9 proc. więcej niż w analogicznym okresie 2022 r.

Jak podaje GUS, do urzędów pracy w listopadzie br. zgłoszono 78  tys. ofert zatrudnienia, tj. o 1,2 proc. mniej niż przed rokiem. Zmniejszyła się liczba ofert z sektora prywatnego (o 2,3 proc.), a wzrosła z sektora publicznego (o 7,3 proc.). Oferty z sektora publicznego stanowiły 12,9 proc. ogółu zgłoszonych ofert (wobec 11,9 proc. przed rokiem). W końcu listopada br. oferty zatrudnienia niewykorzystane dłużej niż jeden miesiąc stanowiły 30,3 proc. wszystkich ofert (wobec 33,2 proc. rok wcześniej). Spośród ofert zatrudnienia pozostających do dyspozycji w końcu listopada 2023 r. 3,3 proc. skierowanych było do osób niepełnosprawnych, 1,8 proc. stanowiły staże, a 0,4 proc. przeznaczonych było dla absolwentów.

Czytaj również: Konfederacja Lewiatan: Bezrobocie zatrzymało się>>

Zgłoszenia zwolnień z przyczyn dotyczących zakładów pracy

- Według wyników sprawozdania popytu na pracę w końcu 3 kwartału 2023 r. liczba wolnych miejsc pracy wyniosła 111,2 tys. i była o 1,8 proc. niższa niż przed kwartałem oraz o 17,9 proc. niższa niż przed rokiem. Wolnymi miejscami pracy dysponowało więcej podmiotów gospodarki narodowej niż w końcu poprzedniego kwartału, ale mniej niż rok wcześniej – 36,8 tys., tj. 6 proc. jednostek ogółem (wobec 5,8 proc. w końcu 2 kwartału br. oraz 5,9 proc. w końcu 3 kwartału ub.r.). Zmniejszyła się w skali roku liczba wolnych miejsc pracy we wszystkich kategoriach wielkości podmiotów, a największy spadek (o 22,7 proc.) dotyczył jednostek największych (o liczbie pracujących 50 osób i więcej). W jednostkach o liczbie pracujących od 10 do 49 osób liczba wolnych stanowisk pracy zmniejszyła się o 10,3 proc., a w najmniejszych (o liczbie pracujących do 9 osób) – o 12,7 proc, - podaje GUS.

W końcu 3 kwartału br. wśród wolnych miejsc pracy było 17,6 tys. nowo utworzonych stanowisk, z tego 19,4 proc. w przetwórstwie przemysłowym, 16 proc. w działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej, 13 proc. - w informacji i komunikacji oraz 11,4 proc. w handlu; naprawie pojazdów samochodowych.

W strukturze wolnych miejsc pracy według sekcji, w porównaniu z końcem 3 kwartału ub. roku, zwiększył się udział wolnych miejsc pracy m.in. w transporcie i gospodarce magazynowej (o 1,9 p.proc. do 11,2 proc.), opiece zdrowotnej i pomocy społecznej (o 1,3 p.proc. do 6,5 proc.) oraz w edukacji (o 1,0 p.proc. do 6,2 proc.). Mniejszy był natomiast udział miejsc dostępnych m.in. w informacji i komunikacji (spadek o 2,8 p.proc. do 6,2 proc.) oraz w handlu; naprawie pojazdów samochodowych (spadek o 2,1 p.proc. do 13,5 proc.).

W strukturze wolnych miejsc pracy według zawodów w porównaniu z sytuacją sprzed roku zwiększył się udział miejsc pracy przeznaczonych dla operatorów i monterów maszyn i urządzeń (o 1,2 p.proc. do 16,8 proc.), robotników przemysłowych i rzemieślników (o 0,8 p.proc. do 22,3 proc.), a także dla techników i innego średniego personelu (o 0,5 p.proc. do 8,8 proc.). Zmniejszył się natomiast udział wolnych miejsc dla specjalistów (o 2,2 p.proc. do 25,9 proc.) oraz pracowników usług i sprzedawców i pracowników wykonujących prace proste (po 0,1 p.proc. do odpowiednio 9 proc. i 5,9 proc.). Udział wolnych miejsc pracy dla pracowników biurowych był taki sam jak przed rokiem i wyniósł 7,9 proc.