Z perspektywy kosztów po stronie pracodawcy opłacalność PPE względem PPK w wielu przypadkach może okazać się wątpliwa. Warunkiem zwolnienia z obowiązku wprowadzenia PPK jest to, aby wysokość składki podstawowej w PPE była nie niższa niż 3,5 proc. wynagrodzenia brutto, podczas gdy minimalne obciążenie pracodawcy w ramach PPK to 1,5 proc. wynagrodzenia brutto. W ramach PPK poziom obciążenia pracodawców nominalnie jest zatem niższy o 2 proc. Ostateczna wysokość kosztów po stronie pracodawcy determinowana jest jednak przez liczbę pracowników, którzy zdecydują się uczestniczyć w danym programie.

 

Z pewnością na liczbę tę będzie wpływać ustawowa konstrukcja PPK oraz PPE. Uczestnictwo w PPK łączy się z koniecznością ponoszenia przez pracownika dodatkowych kosztów (2% wynagrodzenia brutto). Każdy pracownik uczestniczący w PPK zobowiązany jest bowiem również do uiszczania własnej składki podstawowej, niezależnej od składki pracodawcy. Obowiązek ten nie ciąży natomiast na pracownikach uczestniczących w PPE. Okoliczność ta powinna wpływać na większe zainteresowanie pracowników uczestnictwem w PPE niż w PPK, co powinno przekładać się na większy poziom kosztów po stronie pracodawcy związanych z prowadzeniem PPE.

Czytaj w LEX: Pracownicze Plany Kapitałowe - porównanie PPK a PPE >

Wzrost zainteresowania pracodawców tworzeniem PPE może być natomiast powodowany chęcią zwiększenia konkurencyjności na rynku pracy, poprzez zapewnienie pracownikom dodatkowego świadczenia, które jednocześnie nie obciąża ich bezpośrednio. Ucieczka od PPK może również być powodowana dosyć powszechnym na rynku przypisywaniem PPK roli następcy OFE, co rodzi raczej negatywne skojarzenia, czy też wreszcie ucieczką od rozwiązań nowych i nieznanych, do rozwiązań sprawdzonych oraz funkcjonujących od wielu lat.

Czytaj w LEX: Pracownicze Plany Kapitałowe - nowe obowiązki pracodawców >

Przyczyny znaczącego zainteresowania tworzeniem PPE można także doszukiwać się w pierwotnej wersji ustawy o PPK, która obowiązywała do 25 czerwca 2019 r. Wykładnia językowa pierwotnego brzmienia art. 133 ustawy o PPK prowadziła bowiem niektórych autorów do wniosku, że pracodawca, który raz utworzył PPE spełniające warunki wskazane w ustawie, już zawsze będzie zwolniony z obowiązku tworzenia PPK (nawet jeżeli zlikwiduje PPE) – niezależnie od tego, że wniosek ten był oczywiście sprzeczny z celem ustawy. Znowelizowane brzmienie art. 133 ustawy o PPK nie pozwala już jednak na formułowaniem tego typu wniosków. Pracodawca, który przestanie prowadzić PPE na warunkach wskazanych w ustawie o PPK, będzie zobowiązany wprowadzić PPK.

Czytaj w LEX: Tworzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych krok po kroku >

 

 

Złożenie przez wszystkich pracowników rezygnacji z uczestnictwa w PPK

Co do zasady złożenie przez wszystkich pracowników oświadczenia o rezygnacji z uczestnictwa w PPK nie zwalnia z obowiązku wprowadzenia PPK. PPK oparte jest bowiem na zasadzie przymusowości dla pracodawców oraz dobrowolności dla pracowników. Pracownik może zatem w każdym momencie tak zrezygnować z uczestnictwa w PPK, jak i przystąpić do PPK. Aby pracownik miał realną możliwość ponownego przystąpienia do PPK konieczne jest zatem, aby pracodawca wprowadził PPK (zawarł umowę o zarządzanie PPK).

Sprawdź w LEX: Terminy wdrożenia Pracowniczych Planów Kapitałowych >

W przypadku, w którym u danego pracodawcy wszyscy pracownicy zrezygnują z uczestnictwa w PPK, na pracodawcy nie będą ciążyć obowiązki związane z odprowadzaniem składek. Pracodawcy nie powinni jednak zapominać, że w dalszym ciągu będą ciążyć na nich pozostałe obowiązki wynikające z ustawy o PPK. Jako przykład można wskazać tu wymóg informowania nowych pracowników, którzy uczestniczyli w PPK u poprzedniego pracodawcy, o obowiązku złożenia w ich imieniu wniosku o wypłatę transferową (tj. transfer środków z PPK poprzedniego pracodawcy do PPK nowego pracodawcy), chyba że pracownik sprzeciwi się tej wypłacie. Rezygnacja przez wszystkich pracowników z PPK zwalnia natomiast czasowo z obowiązku wprowadzenia PPK mikroprzedsiębiorców, tj. podmiotów, które w jednym z ostatnich dwóch lat obrotowych zatrudniały średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz osiągały roczny obrót netto poniżej 2 mln EUR. Ustawa o PPK zacznie obowiązywać tę grupę podmiotów dopiero od 1 stycznia 2021 r., a zatem na tym etapie szczegółowe omówienie tego przypadku można pominąć.

 
Pracownicze Plany Kapitałowe. Pytania, odpowiedzi, listy kontrolne

Łukasz Kuczkowski, Paulina Zawadzka-Filipczyk

Sprawdź  


 
Powstanie obowiązku utworzenia PPK w przypadku zaprzestania prowadzenia PPE

Pracodawca, który zrezygnował z wprowadzenia PPK na rzecz PPE, będzie zobowiązany do utworzenia PPK, jeżeli przestanie on spełniać warunki zwolnienia przewidziane w ustawie. Przykładowo może to nastąpić w przypadku, gdy poziom uczestnictwa pracowników w PPE spadnie poniżej 25% wedle stanu na dzień 1 stycznia lub 1 lipca danego roku, czy też pracodawca obniży wysokość składki podstawowej w PPE poniżej 3,5%. Ustawa nie rozstrzyga jednak, w jakim terminie taki pracodawca powinien wprowadzić PPK (zawrzeć umowę o zarządzanie PPK). Wykładnia funkcjonalna ustawy o PPK prowadzi do wniosku, że w tym przypadku zastosowanie znajdzie stosowany odpowiednio art. 8 ust. 1 w związku z art. 16 ustawy o PPK, na gruncie którego termin obowiązku zawarcia umowy o zarządzanie PPK powiązany jest ze stażem pracy.

Sprawdź w LEX: W jaki sposób ustalać liczbę pracowników na potrzeby ustalenia obowiązku tworzenia PPK >

W uproszczeniu zgodnie z tym przepisem umowa o zarządzanie PPK powinna zostać zawarta na 10 dni roboczych liczonych wstecz od 10 dnia miesiąca następującego po upływie 3 miesięcy stażu pracy osoby, która uczestniczyć będzie w PPK. Odpowiednie stosowanie wskazanego przepisu sprowadza się do przyjęcia, że termin 3 miesięcy zatrudnienia należy liczyć od momentu powstania po stronie pracodawcy, który dotychczas korzystał ze zwolnienia związanego z PPE, obowiązku wprowadzenia PPK.

Sprawdź w LEX: Jakie wynagrodzenie musi osiągnąć zleceniobiorca, żeby mógł przystąpić do PPK? >

Jeżeli zatem przykładowo dany pracodawca zobowiązany będzie do stosowania ustawy o PPK od 15 grudnia 2019 r. (np. w tym dniu ograniczył wysokość składki podstawowej w PPE poniżej 3,5 proc.), to od tego momentu należy liczyć termin 3 miesięcy stażu pracy, do którego odwołuje się art. 8 ust. 1 w związku z art. 16 ustawy o PPK. W takim przypadku termin na zawarcie umowy o zarządzanie PPK przypadał będzie na 10 dni roboczych przed upływem 10 kwietnia 2020 r., tj. na 26 marca 2020 r.

Czytaj też: PPK wkraczają do dużych firm >>>

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.