1 stycznia 2019 r. weszła w życie ustawa o Pracowniczych Planach Kapitałowych, która wprowadza dobrowolny i powszechny system długoterminowego oszczędzania na emerytury. Do programu może przystąpić każda osoba zatrudniona, która podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym. Oszczędności tworzone będą wspólnie przez pracowników, pracodawców oraz państwo. Pierwsza tura "wejścia do systemu" dotyczy największych pracodawców, zatrudniających 250 osób lub więcej i odbędzie się już 1 lipca br.
Jak czytamy w ustawie, dane identyfikujące uczestnika PPK to imię, nazwisko, adres zamieszkania, adres do korespondencji, numer telefonu, adres poczty elektronicznej, numer PESEL lub data urodzenia w przypadku osób nieposiadających numeru PESEL, seria i numer dowodu osobistego lub numer paszportu albo innego dokumentu potwierdzającego tożsamość w przypadku osób, które nie posiadają obywatelstwa polskiego.
PFR: nie będzie trzeba przekazywać numeru dowodu
Wiceprezes PFR Bartosz Marczuk poinformował Prawo.pl, że pracodawcy nie będą wymagać numeru dowodu osobistego od pracowników, którzy zapiszą się do PPK. - Na ostatniej prostej udało nam się to doprecyzować i zarządzić tymi kwestiami. Ministerstwo Finansów wydało już opinię, na podstawie której pracodawcy nie będą zobowiązani do przekazywania do instytucji finansowej numeru dowodu osobistego. My też planujemy opublikować tego rodzaju stanowisko, uzgodnione z ministerstwem i Komisją Nadzoru Finansowego. Wiemy, że był to problem i pracodawcy się tego obawiali - podkreśla.
- My jako PFR zawsze jesteśmy otwarci na sugestie i reagujemy w takich sytuacjach. Po rozmowach z Ministerstwem Finansów doszliśmy do wniosku, że zbieranie tego typu danych, jak numer dowodu, nie jest konieczne. Co do zasady będzie to tylko imię i nazwisko oraz PESEL - dodaje wiceprezes. Zwraca uwagę, że w przypadku cudzoziemców numer paszportu będzie spisywany. - Takie osoby nie mają PESEL-u, dlatego musi być jakiś identyfikator - mówi Marczuk.
Jak interpretować ustawę?
Oskar Sobolewski z Instytutu Emerytalnego zwraca uwagę, że działania PFR i MF pokazują, że ustawa nie jest dobrze napisana. - W tej sytuacji nie widzę podstawy prawnej, dzięki której opinia Ministerstwa Finansów i Polskiego Funduszu Rozwoju miałaby być wiążąca. Według hierarchii źródeł prawa, która w Polsce obowiązuje nie ma czegoś takiego jak opinia ministerstwa, jest natomiast ustawa, z której wprost wynika czym są dane identyfikujące uczestnika PPK i tym należy się kierować przy interpretacji przepisów - komentuje. Co ciekawe, nikt się tym tematem nie zainteresował podczas majowej nowelizacji ustawy o PPK, kiedy można było poprawić art 2 ust. 1 pkt 3.
Łukasz Kuczkowski, partner w kancelarii Raczkowski Paruch zwraca uwagę, że z formalnego punktu widzenia pracodawca jest administratorem danych i ciążą na nim określone obowiązki. - Skoro dane te są elementem umowy o prowadzenie, to po pierwsze powinniśmy te dane zgromadzić i po drugie dane te będziemy musieli przekazać do instytucji finansowej - wyjaśnia.
- Pracodawca będzie zobowiązany zrealizować obowiązek informacyjny wynikający z przepisów RODO. Tym samym nie może tych danych wykorzystywać. Taką daną jest numer telefonu lub adres mailowy. Jeżeli uczestnik, osoba zatrudniająca udostępni takie dane pracodawcy do celów PPK, to pracodawca nie będzie mógł tego adresu mailowego wykorzystywać do innych celów np. do celów związanych z relacjami pracowniczymi - dodaje ekspert.
Dla kogo PPK?
PPK to program długookresowego oszczędzania, do którego zostaną automatycznie zapisani pracownicy w wieku od 18 do 55. Pozostali, którzy przekroczyli 55. rok życia, mogą przystąpić do PPK na własny wniosek. Wszyscy mają prawo w dowolnym momencie zrezygnować z udziału w PPK, a także w dowolnym momencie do nich przystąpić.
Tzw. podstawowe wpłaty do PPK, finansowane przez pracowników i pracodawców wyniosą: 2 proc. wynagrodzenia brutto, które zapłaci pracownik (przy czym osoby zarabiające mniej niż 120 proc. minimalnego wynagrodzenia mogą wnioskować o obniżenie składki do 0,5 proc.); 1,5 proc. wynagrodzenia brutto pracownika ma wpłacać pracodawca.
Dopłata z państwowego Funduszu Pracy wyniesie 20 zł miesięcznie, co w skali roku daje 240 zł. Dodatkowo w pierwszym roku pracownicy otrzymają także tzw. wpłatę powitalną w wysokości 250 zł.
Terminy wdrożenia Pracowniczych Planów Kapitałowych - LEX
Pracownicze Plany Kapitałowe - porównanie PPK a PPE - LEX
Pracownicze Plany Kapitałowe - nowe obowiązki pracodawców - LEX
Czytaj też: Badanie: Oszczędzanie na emeryturę nie znajduje się wśród priorytetów finansowych Polaków >>>