Projekt ustawy o aktywności zawodowej został przygotowany jeszcze we wrześniu ub. roku  przez Ministra Rodziny i Polityki Społecznej.

Czytaj: Prof. Męcina: Niewykorzystana szansa na odważne zmiany na rynku pracy>>

W uzasadnieniu projektu wskazano, że wprowadzane w nim instytucje stanowią częściowe wdrożenie „kamienia milowego" będącego jednym z warunków uruchomienia unijnych funduszy z Krajowego Planu Odbudowy dla Polski, pod hasłem  "Efektywne instytucje na rzecz rynku pracy".

Czytaj też: Przygotowanie zawodowe dorosłych - komentarz praktyczny >>>

Czytaj też: Zatrudnienie pracownika w wieku 50+ - dofinansowanie do wynagrodzenia >>>

Nowe wyzwania rynku pracy

Zaznaczono też, że ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy była wielokrotnie zmieniana. A obecnie potrzeba regulacji odpowiadających obecnej sytuacji społeczno-gospodarczej i bieżącym wyzwaniom rynku pracy. Do wyzwań tych zaliczono zaś obciążenie urzędów pracy zadaniami niedotyczącymi aktywizacji zawodowej, m.in. rejestracją bezrobotnych zainteresowanych uzyskaniem jedynie ubezpieczenia zdrowotnego, niski poziom aktywności zawodowej, a także aktywności ludzi młodych pozostających poza rynkiem pracy.

W projekcie przewiduje się dostosowanie uregulowań dotyczących wsparcia rynku pracy przez:

  • objęcie biernych zawodowo działalnością urzędów pracy;
  • identyfikację osób biernych zawodowo i dotarcie do nich przez urzędy pracy;
  • „wprowadzenie obowiązku zgłaszania przez pracodawców z sektora publicznego i prywatnego (dla przedsiębiorców korzystających ze środków publicznych, np. poprzez udział w przetargach) ofert pracy do Centralnej Bazy Ofert Pracy (CBOP)”;
  • zwiększenie dostępności kształcenia ustawicznego dla poszukujących pracy;
  • wprowadzenie instytucji bonu na kształcenie ustawiczne;
  • wprowadzenie instrumentów dla kobiet powracających na rynek pracy, mających na celu zapewnić równowagę między życiem prywatnym i zawodowym.

 

Samotnie wychowujący rodzic

Zdaniem Rady Legislacyjnej przy premierze wątpliwości budzi nowa definicja osoby samotnie wychowującej dziecko, gdyż jest nazbyt rozbudowana i stanowi kolejną definicję tego samego pojęcia na gruncie polskiego ustawodawstwa. Obecnie obowiązująca definicja jest krótka i wskazuje, że przez taką osobę rozumie się „osobę samotnie wychowującą co najmniej jedno dziecko w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych” . Projektowana definicja nie odsyła wprost do przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz przepisuje z niewielkimi modyfikacjami znaczną część art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.  Trzeba podkreślić, że powtarzanie przepisów innych ustaw jest sprzeczne z dyrektywą zawartą w paragrafie 4 ust. 1 Zasad techniki prawodawczej - zauważa rada.

Konieczne jest uzupełnienie tej definicji o niewymienione elementy, a mianowicie samotne wychowywanie dziecka małoletniego lub dziecka otrzymującego zasiłek lub dodatek pielęgnacyjny lub rentę socjalną, a także odbywanie przez drugiego rodzica niepozbawionego praw rodzicielskich kary pozbawienia wolności – uważa członek rady dr hab. Piotr Szymaniec, prof. Akademii Nauk Stosowanych Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu.

W przekonaniu Rady Legislacyjnej tak skonstruowana definicja eliminowałaby przypadek potencjalnego potraktowania jako osoby samotnie wychowującej dziecko każdego z rodziców, którzy faktycznie wychowują dziecko wspólnie, choć pozostają stanu wolnego i nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego.

Czytaj też: Centrum Kariery 50+ - sprawdzona innowacja w zarządzaniu kompetencjami pracowników w starszych grupach wiekowych >>>

Dofinansowanie zatrudnienia emerytów

Projekt przewiduje również wsparcie dla pracodawców i przedsiębiorców zatrudniających emerytów.

- Określenie to jest nieścisłe o tyle, że wsparcie to może także dotyczyć osób bez ustalonego prawa do emerytury – zauważa Rada Legislacyjna. - Wydaje się, że wprowadzana instytucja może być w praktyce nadużywana w tym sensie, że pracodawcy będą chętniej zatrudniać osoby w wieku emerytalnym, na których wynagrodzenie będą mogli uzyskać dofinansowanie przez okres 24 miesięcy, niż osoby młodsze – stwierdza w opinii pro. Szymaniec. - Dlatego ze względu na dążenie do najbardziej efektywnej alokacji środków publicznych trzeba by dokładnie przedstawić racje przemawiające za projektowanym rozwiązaniem - dodaje profesor.

Należałoby rozważyć – zdaniem ekspertów rady - objęcie projektowanym wsparciem tylko tych poszukujących pracy, którzy ukończyli 60. rok życia i nie nabyli prawa do emerytury z ubezpieczenia społecznego. W takim ujęciu wsparcie to służyłoby tym osobom, które nie mają wymaganego stażu ubezpieczenia, aby uzyskać prawo do emerytury.

Rada sugeruje,  że wspieranie zatrudnienia osób, które dotychczas uznawano za będące w wieku poprodukcyjnym – jakkolwiek istotne w realiach starzejącego się społeczeństwa – może być osiągane innymi środkami niż bezpośrednie dofinansowanie do wynagrodzeń, np. ulgami w zakresie składek na ubezpieczenia społeczne.

Czytaj w LEX: Tomaszewska Barbara, Świadczenie aktywizacyjne dla pracodawcy zatrudniającego bezrobotnego rodzica >

Praca zdalna

Rada Legislacyjna pozytywnie ocenia nową instytucją wprowadzaną przez projekt – tj. możliwość przyznawania środków na utworzenie stanowiska pracy zdalnej dla bezrobotnego lub poszukującego pracy zamieszkującego na obszarze zagrożonym marginalizacją.

W uzasadnieniu wskazano, że: „Celem planowanego rozwiązania jest przeciwdziałanie wyludnianiu się tych miejscowości oraz ich rozwój społeczny i gospodarczy, co przyczyniłoby się do zrównoważonego rozwoju kraju”. Projektowana instytucja zasługuje na pozytywną ocenę.

Czytaj w LEX: Tomaszewska Barbara, Grant na utworzenie stanowiska w formie telepracy >