Spółka zatrudnia pracownicę na umowę o pracę na czas nieokreślony. W 2014 r. pracownica przebywała na zwolnieniu lekarskim powyżej 182 dni w związku z ciążą. Po urodzeniu dziecka wykorzystała roczny urlop rodzicielski, a od listopada 2015 r. wykorzystywała zaległy urlop wypoczynkowy. W styczniu do spółki wpłynęło zwolnienie lekarskie oznaczone, że choroba związana jest z ciążą - pracownica spodziewa się drugiego dziecka.

Czy powyższa choroba przerywa wykorzystywanie urlopu wypoczynkowego przez pracownicę?

Czy pracownicy w ciąży niezdolnej do pracy należy wypłacić wynagrodzenie chorobowe, a następnie zasiłek chorobowy do dnia urodzenia dziecka?

Jak prawidłowo wyliczyć podstawę do wypłaty wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego?

Pytanie pochodzi z Serwisu Prawa Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

Odpowiedź: niezdolność do pracy wskutek choroby przerywa urlop wypoczynkowy. Pracownica ma prawo do wynagrodzenia chorobowego, a jeżeli pomimo wyczerpania prawa do tego wynagrodzenia nadal będzie niezdolna do pracy, będzie jej przysługiwał zasiłek chorobowy. Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego powinno stanowić przeciętne miesięczne wynagrodzenia za listopad i grudzień 2015 r.

Dowiedz się więcej z książki
Pojęcia i konstrukcje prawne ubezpieczenia społecznego
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł

 

Zgodnie z art. 166 pkt 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy – dalej k.p., czasowa niezdolność do pracy wskutek choroby, która powstała w trakcie korzystania przez pracownika z urlopu wypoczynkowego, powoduje przerwanie tego urlopu i pracodawca ma obowiązek udzielić niewykorzystanej części urlopu wypoczynkowego w późniejszym terminie. Jeżeli więc pracownica przebywająca na urlopie wypoczynkowy stała się niezdolna do pracy wskutek choroby, to okoliczność ta powoduje przerwanie tego urlopu.

Uzasadnienie: stosownie do art. 92 § 1 pkt 1 k.p. za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną - trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia - trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego - pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu. Wynagrodzenie chorobowe – co wynika z art. 92 § 3 pkt 2 k.p. – nie przysługuje jednak pracownikowi w tych przypadkach, w których nie ma on prawa do zasiłku chorobowego. Przypadki te zostały wskazane w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – dalej u.ś.p. Z art. 4 ust. 1 pkt 1 u.ś.p. wynika, że podstawowym warunkiem nabycia przez pracownika prawa do zasiłku chorobowego jest posiadanie przez niego co najmniej 30-dniowego okresu nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Jeżeli pracownik nie spełnia tego warunku to nie ma prawa do wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego, chyba że należy do wymienionych w art. 4 ust. 3 u.ś.p. osób, które wyjątkowo mają prawo do zasiłku chorobowego już od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego. Ze stanu faktycznego przedstawionego w pytaniu wynika, że pracownica posiada co najmniej 30-dniowy okres nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Jednocześnie z pytania nie wynika, aby po stronie pracownicy zachodziły inne okoliczności wykluczające prawo do zasiłku chorobowego (np. wykonywanie pracy zarobkowej w okresie orzeczonej niezdolności do pracy). Należy zatem przyjąć, że pracownica spełnia warunki do nabycia prawa do wynagrodzenia chorobowego, a jeżeli pomimo wyczerpania prawa do tego wynagrodzenia nadal będzie niezdolna do pracy będzie jej przysługiwał zasiłek chorobowy.

Polecamy: Brak kopii zaświadczenia lekarskiego pozbawi pracownika zasiłku chorobowego

Zgodnie z art. 92 § 2 k.p. wynagrodzenie chorobowe oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego. Z art. 36 ust. 1 i 2 u.ś.p. wynika, że podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego pracownikowi stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, a jeżeli pracownik podlegał ubezpieczeniu chorobowemu krócej niż 12 miesięcy kalendarzowych – przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe tego ubezpieczenia. Jeżeli w okresie, z którego wynagrodzenie jest przyjmowane do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego, pracownik nie osiągnął wynagrodzenia wskutek nieobecności w pracy z przyczyn usprawiedliwionych, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego: 1) wyłącza się wynagrodzenie za miesiące, w których przepracował mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy, 2) przyjmuje się, po uzupełnieniu według zasad określonych w art. 37 ust. 2 u.ś.p., wynagrodzenie z miesięcy, w których pracownik przepracował co najmniej połowę obowiązującego go czasu pracy.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, że podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego przysługującego pracownicy z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby, która powstała w styczniu 2016 r., powinno stanowić przeciętne miesięczne wynagrodzenia za okres styczeń – grudzień 2015 r. Z uwagi jednak na to, że przed rozpoczęciem urlopu wypoczynkowego w listopadzie 2015 r., pracownica przez okres roku przebywała na urlopach związanych z rodzicielstwem i w związku z tym miesiącach przypadających na okres styczeń – październik 2015 r. nie przepracowała co najmniej połowy obowiązującego ją czasu pracy, ewentualne wynagrodzenie za te miesiące wyłącza się z podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego. Oznacza to, że w istocie podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego w omawianym przypadku będzie stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie za listopad i grudzień 2015 r. Dodać należy, że ZUS na równi z dniami, w których pracownik świadczył pracę, traktuje dni urlopu wypoczynkowego i inne dni nieobecności w pracy, za które pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.