Resort nie rezygnuje z uregulowania maksymalnej temperatury w pracy

Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowana została kolejna, trzecia już, wersja projektu rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej, zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy z 27 czerwca 2025 r. (nr 36). Od ostatniej różnią ją trzy niewielkie zmiany, z których najważniejsza dotyczy przesunięcia momentu wejścia w życie tych przepisów – z 1 stycznia 2026 r. na 1 stycznia 2027 r. Czy będzie to data ostateczna – nie wiadomo. Bo już dziś podnoszone są krytyczne głosy, dotyczące projektowanych przepisów, póki co - głównie ze strony pracodawców.

Ministerstwo przedstawiło odniesienie się do uwag zgłoszonych do drugiej wersji projektu i dało 10 dni na uwagi do najnowszej wersji projektu. - Brak odpowiedzi w wyznaczonym terminie pozwolę sobie uznać za uzgodnienie projektu rozporządzenia – napisała Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej, do pozostałych członków rządu.

Czytaj również: Pracodawcy będą mierzyć, ważyć i pytać o wiek pracowników >>

Maksymalna temperatura, czyli jaka?

Zgodnie z dodawanym par. 30a ust. 1 rozporządzenia, w pomieszczeniach pracy należy zapewnić temperaturę nie wyższą niż 35°C (308 K), chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają. Przy pracach wykonywanych na otwartej przestrzeni, związanych z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet, temperatura nie może być wyższa niż 32°C (305 K), chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają.

Nowością w stosunku do poprzedniej wersji projektu jest ust. 2 par. 30a, w myśl którego prace w pomieszczeniach pracy oraz na otwartej przestrzeni, nie mogą być wykonywane w czasie, w którym temperatura, z uwagi na warunki atmosferyczne, przekracza odpowiedni próg określony w ww. ust. 1.

Z kolei projektowany ust. 3 stanowi, że w przypadku gdy temperatura w pomieszczeniu pracy z uwagi na warunki atmosferyczne, przekroczy 28°C (301 K), a przy pracach związanych z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet – 25°C (298 K), pracodawca będzie obowiązany:

zapewnić odpowiednie rozwiązania techniczne obniżające tę temperaturę, chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają,
jeżeli obniżenie temperatury nie jest możliwe - zastosować odpowiednie rozwiązania organizacyjne minimalizujące wpływ temperatury na zdrowie pracowników

- uzależnione od warunków i specyfiki pracy.

Przy pracach wykonywanych na otwartej przestrzeni, gdy temperatura z uwagi na warunki atmosferyczne, przekroczy 25°C (298 K), pracodawca będzie obowiązany zastosować odpowiednie rozwiązania organizacyjne minimalizujące wpływ temperatury na zdrowie pracowników, uzależnione od warunków i specyfiki pracy.

Te rozwiązania będzie ustalał po konsultacji z pracownikami w ramach komisji bhp. Jeśli natomiast u danego pracodawcy nie została powołana komisja bhp, to ww. rozwiązania organizacyjne pracodawca będzie ustalał w trybie art. 237(11a) Kodeksu pracy, oraz po zasięgnięciu opinii lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami.

Aktualna wersja przepisu zawiera też zmodyfikowany ust. 8, wskazujący prace (o których mowa w art. 151[10] pkt 1–2, 5–8 oraz 9 lit. c-h k.p.), instytucje oraz funkcjonariuszy, do których określona w projektowanym par. 30a ust. 1 rozporządzenia maksymalna temperatura w miejscu pracy nie będzie miała zastosowania.

Ustalenie zaś momentu wejścia w życie projektowanego rozporządzenia na 1 stycznia 2027 r. było częściową realizacją postulatów zgłoszonych w trakcie uzgodnień międzyresortowych przez m.in. Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwo Sprawiedliwości, a także Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz Ministerstwo Infrastruktury.

-10%

[E-book] Kodeks pracy. Komentarz. Tom I i II

Krzysztof Wojciech Baran

Sprawdź

Cena promocyjna: 272.7 zł

Cena regularna: 303 zł

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 121.2 zł

Ministerstwo broni się przed oceną skutków regulacji

Co ciekawe, w najnowszej wersji projektu MRPiPS nadal nie uzupełniło oceny skutków regulacji o szacowane skutki finansowe, jakie pociągnie za sobą wdrożenie projektowanych przepisów przez sektor prywatny i publiczny. Na te braki uwagę zwróciło Rządowe Centrum Legislacji. Co więcej, RCL wskazywał na konieczność uzupełnienia podstawy prawnej do zmiany rozporządzenia w tym zakresie. - Aktualne pozostają uwagi zgłoszone do projektu rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (MRPiPS 36), dotyczące konieczności spełnienia wymogów określonych w par. 33 ust. 2 Regulaminu pracy Rady Ministrów dołączenie do projektu stanowiska koordynatora OSR dotyczącego OSR albo przedstawienia informacji o nieprzedstawieniu takiego stanowiska w terminie), a także potrzeby uzupełnienia przepisu upoważniającego, zawartego w art. 237(15) par. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, o wytyczne wymagane przez art. 92 ust. 1 Konstytucji RP, przy najbliższej nowelizacji tej ustawy. W dołączonej do projektu nowej wersji tabeli uwag brak jest stanowiska w tym zakresie – napisało w uwagach RCL.

Nie zostały one jednak uwzględnione. Bo, jak wyjaśniło MRPiPS, projektowane rozporządzenie jest rozporządzeniem ministra właściwego do spraw pracy, nie podlega wpisowi do wykazu prac legislacyjnych albo wykazu prac programowych Rady Ministrów. Rada Ministrów ani jej organ pomocniczy nie wystąpiły o dokonanie oceny OSR przez koordynatora OSR – napisał resort pracy w odniesieniu do uwagi RCL.

Jak dalej wyjaśnił, obowiązek zapewnienia przez pracodawców bezpiecznych i higienicznych warunków pracy został nałożony w art. 207 k.p. Przepisy zmienianego rozporządzenia stanowią jedynie doprecyzowanie tego obowiązku. - Należy nadmienić, że w przepisach zmienianego rozporządzenia znajduje się już par. 30, który reguluje minimalną temperaturę pracy w pomieszczeniach pracy. Przepis ten nigdy nie został zakwestionowany jako przekraczający delegację ustawową ani przez Trybunał Konstytucyjny, ani przez sądy – podkreśliło MRPiPS.

Czytaj również: OSR jak zło konieczne – bez kluczowych informacji >>

Polecamy też w LEX: Ura Elżbieta, Komentarz do rozporządzenia w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy, [w:] Prawo zatrudnienia. Komentarz do rozporządzeń>

Sprawdź również książkę: [E-book] Kodeks pracy. Komentarz. Tom I i II >>

Uwagi pracodawców do projektu - wciąż aktualne

- Część naszych uwag, jakie do tej pory zgłaszaliśmy, wciąż pozostaje aktualna - mówi Robert Lisicki, radca prawny, dyrektor departamentu pracy Konfederacji Lewiatan. I podkreśla: - Dostrzegamy zmiany wprowadzone w projekcie rozporządzenia, uwzględniające niektóre z przekazanych uwag. Jednak zaproponowane rozwiązanie nie uwzględnia szeregu podnoszonych już argumentów. Na przykład ze względu na procesy oraz organizację pracy, pracodawcy nie są w stanie wyeliminować przypadków, czasem sporadycznych, kiedy zostaną przekroczone wartości zaproponowanych, maksymalnych temperatur w miejscu pracy. Nawet pracodawcy aktualnie wdrażający rozwiązania dużo korzystniejsze niż minimum wymagane obecnie obowiązującymi przepisami bhp, nie będą w stanie spełnić zaproponowanych wymogów.

Wskazuje przy tym, że w halach produkcyjnych o dużych wielkościach wątpliwa jest możliwość osiągnięcia proponowanych parametrów, a zainstalowanie kolejnych urządzeń wentylacyjnych w obecnych obiektach jest już często niemożliwe, gdyż nośność konstrukcji jest wykorzystana w pełni. Ponadto w podmiotach, gdzie proces produkcji ma charakter ciągły, nie ma możliwości wstrzymania procesów, nawet na jeden bądź kilka dni. Nowe rozwiązania miałyby więc konsekwencje dla terminowości realizacji zamówień i przyjmowania nowych zobowiązań.

- Zaproponowane rozwiązania nie uwzględniają zmienności warunków zewnętrznych czy reagowania na sytuacje awaryjne. Nie dają pracodawcom przysłowiowego pola do manewru. Co więcej, projektodawca nie uwzględnia też dodatkowego poboru energii, wzrostu emisji dla przedsiębiorstwa – mówi Robert Lisicki. I wskazuje na używane w projekcie, a nie wyjaśnione, sformułowanie „względy technologiczne”. - Termin ten budzi szereg wątpliwości i wymagałby doprecyzowania. Może bowiem oznaczać, iż praca mogłaby być wykonywana w wyższych temperaturach tylko wtedy, gdy wymagają tego procesy wytworzenia danego materiału, produktu (proces nie może odbywać się w niższej temperaturze). Nie dotyczyłoby to natomiast sytuacji, gdy wysoka temperatura w pomieszczeniu jest wyłącznie skutkiem zastosowanych procesów produkcyjnych, wytwórczych, które mogłyby zostać zmienione, uwzględniając obecny poziom techniki. Wyjątek ten będzie miał też niewielkie zastosowanie w przypadku prac na otwartych przestrzeniach – podkreśla Robert Lisicki. Jako przykład podaje piekarnię, w której wysoka temperatura w pomieszczeniach nie wynika ze stosowanego pieca (bo ten zawsze można wymienić), lecz jest następstwem procesu technologicznego.

Zobacz wzór w LEX: Analiza stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy>

Jak zauważa Lisicki, ocena skutków regulacji (OSR) nadal nie uwzględnia wpływu na organizację pracy i ewentualnych kosztów nowych rozwiązań. - Ocena skutków regulacji nie zawiera żadnej analizy obecnej sytuacji w kluczowych sektorach gospodarki czy skutków pieniężnych dla pracodawców. Opis skutków niepieniężnych, ujęty w zdaniu „zapewnienia odpowiednich rozwiązań technicznych i organizacyjnych” jest wysoce niewystarczający – podkreśla Lisicki.

Dyrektor departamentu pracy Konfederacji Lewiatan zauważa ponadto, że jak podnoszą firmy, biorąc pod uwagę stopień skomplikowania niezbędnych działań do wywiązania się z obowiązków, które będzie nakładać rozporządzenie, to termin wdrożenia może wynosić co najmniej 3-5 lat (analiza stanu, projekt, wzmocnienia konstrukcji, nowe instalacje, itd.). Konieczność dopasowania np. w rok, spowoduje zasadniczy wzrost kosztów na rynku instalacji przemysłowych klimatyzacji/wentylacji, jak również brak podaży. Dla wielu firm poniesienie takich nakładów będzie niemożliwe, będzie skutkowało koniecznością restrukturyzacji i przeniesienia działalności.

Polecamy też w LEX komentarz: Ziółkowski Paweł, Posiłki i napoje dla pracowników>

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.