Rada miasta podjęła uchwałę w sprawie likwidacji pogotowia socjalnego. W uzasadnieniu wskazano na braki kadrowe oraz uchylanie się przez pracowników od świadczenia pracy. Wojewoda stwierdził jednak nieważność tego aktu. Uznał bowiem, że nie ustalono procedur postępowania wobec tych osób. Deklarowano jedynie indywidualne podejście do każdego pracownika, ale nie wynikały z tego żadne gwarancje dalszego zatrudnienia w innych jednostkach organizacyjnych. Ponadto wojewoda wskazał, że uchwała powinna podlegać procedurze opiniodawczej przewidzianej w art. 19 ust. 1 i 2 ustawy o związkach zawodowych. Rada miasta nie zgodziła się jednak z rozstrzygnięciem nadzorczym wojewody i wniosła skargę.
Powstał spór o opiniowanie
Sprawą zajął się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie. Istota sporu dotyczyła charakteru prawnego uchwały w sprawie likwidacji pogotowia socjalnego i jej podlegania rygorom art. 19 ust. 1 i 2 ustawy o związkach zawodowych. Przepisy te stanowią, że organizacja związkowa ma prawo opiniowania projektów aktów prawnych w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych. Natomiast organy samorządu terytorialnego mają obowiązek ich przedłożenia. Rada miasta podkreślała, że sporna uchwała nie jest aktem prawa miejscowego, nie zawiera norm generalnych i abstrakcyjnych. Wskazywano, że akt ten ma charakter wewnętrzny, ponieważ jego adresatem jest jednostka podległa miastu, której działanie nie jest obligatoryjne. Dlatego też samorząd uznał, że uchwała nie podlega opiniowaniu. Z takim stanowiskiem nie zgodził się jednak wojewoda, okazało się, że słusznie. Likwidacja jednostki wpłynie bowiem bezpośrednio na prawa i interesy zatrudnionych w niej pracowników. To zaś bezspornie znajduje się w obszarze zainteresowania związków zawodowych.
Czytaj także: Prof. Gładoch: Jeszcze nigdy sytuacja związkowców nie była tak trudna >>>
Pogotowie socjalne pełniło ważną rolę
WSA przyznał rację wojewodzie, że przedmiot uchwały miał związek ze sprawami publicznymi o istotnym znaczeniu społecznym. Dotyczył bowiem pomocy udzielanej osobom bezdomnym, bezrobotnym i społecznie wykluczonym. Pogotowie socjalne pełniło ważną rolę w życiu lokalnej wspólnoty i służyło zaspakajaniu jej zbiorowych potrzeb, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o samorządzie gminnym. Jednostka ta współpracowała też z innymi podmiotami organizacyjnymi. Natomiast jej brak wpłynie na sposób funkcjonowania lokalnego społeczeństwa i zakres dotychczasowych uprawnień członków tej wspólnoty. Sporna uchwała miała więc szeroki wydźwięk i nie sprowadzała się jedynie do kwestii organizacyjnych jednostki, którą miasto utworzyło w celu realizacji zadań publicznych w zakresie świadczenia pomocy społecznej.
Uchwała powinna zostać przedłożona związkom
Sąd podkreślił, że dokonując interpretacji art. 19 ust. 1 i 2 ustawy o związkach zawodowych, nie można stosować wykładni ograniczającej pojęcie aktów prawnych podlegających zaopiniowaniu jedynie do tych, która mają generalnie-abstrakcyjny charakter. WSA wskazał jednak, że z tego obowiązku wyłączone są uchwały o charakterze personalnym oraz wewnętrznym i organizacyjnym. Jeśli natomiast przedmiotem aktu są zmiany organizacyjne mające związek z zadaniami związków zawodowych i wywołujące skutki zewnętrzne to należy je poddać opiniowaniu. Potwierdził to też NSA (zob. np. wyrok z 28 lutego 2018 r., sygn. akt II OSK 1146/16), który orzekł, że jeżeli uchwała dotyczy bezpośrednio praw i interesów zatrudnionych pracowników i wpływa na uprawnienia ogółu mieszkańców, to podlega opiniowaniu związków zawodowych. Tak też było w niniejszej sprawie. Dlatego też sporny akt powinien zostać poprzedzony procedurą opiniodawczą. Tym samym, wobec nieprzedłożenia uchwały organizacjom związkowym, wojewoda prawidło wydał rozstrzygnięcie nadzorcze stwierdzające jej nieważność. Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie oddalił skargę rady miasta.
Wyrok WSA w Olsztynie z 6 sierpnia 2020 r., sygn. akt II SA/Ol 454/20
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
