15 lipca 2022 r., w piątek wraz z nowelizacją specustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, eksperci z agencji zatrudnienia Trenkwalder zwracają uwagę, że zwiększają się też opłaty dla pracodawców, którzy chcą zatrudnić pracowników na tzw. oświadczenie. - Nowelizacja nakłada nowe obowiązki na pracodawców, ale zakładam, że intencją ustawodawcy było równe traktowanie wszystkich pracowników i zapobieganie nadużyciom, takim jak np. zaniżanie wynagrodzenia czy zatrudnianie na mniej niż pół etatu – mówi Daniel Sola, dyrektor ds. projektów międzynarodowych agencji Trenkwalder.

USTAWA z dnia 8 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw >>>

Jak wyjaśnił PAP, urząd pracy powierzając pracę na podstawie oświadczenia, bada, czy np. na danym stanowisku to wynagrodzenie jest adekwatne i nie wyda oświadczenia, jeżeli ta stawka będzie za niska.

Czytaj również: Bariera informacyjna główną przeszkodą w podejmowaniu pracy zgodnie z posiadanymi przez Ukraińców kwalifikacjami>>

Zmiany w powiadomieniach i powierzeniu pracy na oświadczenie

Najwięcej zmian przewidziano w powiadomieniach o powierzeniu pracy obywatelom Ukrainy, które zostały wprowadzone specustawą. - Obowiązują one tylko dla obywateli Ukrainy, którzy przyjechali do Polski. Powiadomienia składane są przez pracodawców w Powiatowych Urzędach Pracy i ważne są do 24 sierpnia 2023 r. - wskazano w komentarzu agencji.

WZORY DOKUMENTÓW:

 

Eksperci wyjaśniają, że wprowadzenie powiadomień miało ułatwić i przyspieszyć zatrudnienie uchodźców z Ukrainy, bo pracodawca chcący zatrudnić pracownika z Ukrainy nie musiał starać się o pozyskanie oświadczenia o powierzeniu pracy ani wnosić opłat urzędowych. I przypominają, że na złożenie zaległych powiadomień o zatrudnieniu pracodawcy mają czas do czwartku, 14 lipca.

Poza ogólnymi informacjami, jakie były dotąd wymagane (m.in. miejsce wykonywania pracy czy PKD zawodu), pracodawca będzie musiał podać takie informacje, jak godzinowa lub miesięczna stawka wynagrodzenia, jakie będzie otrzymywał cudzoziemiec oraz wymiar czasu pracy lub liczba godzin pracy w tygodniu lub w miesiącu. Informacje te obowiązywały były dotąd podawane w  oświadczeniach o powierzeniu pracy cudzoziemcowi, które pozwalają na zatrudnianie obywateli spoza UE - Ukrainy, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Armenii lub Rosji na podstawie uproszczonej procedury.

Sprawdź też: W jaki sposób legalnie zatrudnić obywateli Ukrainy, którzy złożyli dokumenty na kartę pobytu u innego pracodawcy? >>>

Zgodnie z nowelizacją, pracodawca będzie też obowiązany do podania liczby osób, które są zatrudnione zarówno na umowę o pracę, jak i na umowę cywilnoprawną, według stanu na dzień 23 lutego 2022, a także na dzień złożenia powiadomienia.

Na wysłanie powiadomień do powiatowego urzędu pracy nadal będzie 14 dni.

- Pracodawcy mają możliwość złożenia zaległych powiadomień, których nie udało się złożyć w okresie od 24 lutego do 31 czerwca br. Przewidziany czas na złożenie takich powiadomień do urzędów pracy jest ustalony do 14 lipca br. – podkreślają eksperci. Przypominają, że pracodawcy, którzy nie dopełnili tego obowiązku, powinni jak najszybciej to zrobić, bo urzędy już zapowiadają masowe kontrole. Co więcej, po 14 lipca pracodawcy nie będą już mogli zgłosić zatrudnionego wcześniej na podstawie powiadomienia pracownika.

Nowelizacja wprowadza też zmiany w  zakresie oświadczeń o powierzeniu pracy cudzoziemcowi. Od 12 lipca br. wzrośnie bowiem wysokość opłaty za oświadczenie do 100 zł. Do tej pory pracodawca był zobowiązany do zapłacenia  30 zł za oświadczenie, które składał chcąc zatrudnić obywateli Ukrainy, Białorusi, Gruzji, Mołdawii, Armenii czy Rosji.

Jak twierdzi Daniel Sola, 85 proc. oświadczeń o powierzeniu pracy składanych do urzędów pracy dotyczyło zatrudnienia obywateli Ukrainy. - Specustawa dotycząca pomocy obywatelom Ukrainy wprowadziła możliwość zatrudniania uchodźców z Ukrainy na podstawie powiadomienia, które nie wiąże się z żadnymi opłatami urzędowymi, a pozwala na zatrudnienie obywatela Ukrainy na 18 miesięcy. Spadła więc znacznie liczba składanych oświadczeń o pracę dla obywateli Ukrainy – wyjaśnia.

 

 

Będzie nowa ustawa o cudzoziemcach

Eksperci zwracają też uwagę, że na III kwartał 2022 r. przewidziane jest przyjęcie projektu nowej ustawy o zatrudnianiu cudzoziemców. Główne założenia projektu to m.in. zniesienie obowiązku przeprowadzania tzw. testu rynku pracy oraz wprowadzenie regulacji dotyczących zasad elektronicznej obsługi procesów związanych z zatrudnieniem cudzoziemców. Według Soli, zniesienie testu rynku pracy byłoby dużym ułatwieniem dla pracodawców, bo wiązałoby się ze znaczącym skróceniem czasu oczekiwania na zezwolenie. - Test rynku pracy może trwać około czterech tygodni, a dopiero po teście rynku pracy i zgodzie starosty można składać wniosek o zezwolenie na pracę dla innych cudzoziemców - podkreśla. I dodaje, że obecnie w zależności od województwa na wydanie zezwolenia na pracę czeka się nawet do pięciu miesięcy.

Kolejna planowana zmiana, czyli wprowadzenie regulacji dotyczących zasad elektronicznej obsługi procesów związanych z zatrudnieniem cudzoziemców,  pozwoliłaby – w opinii ekspertów - na efektywniejsze i szybsze załatwianie postępowań administracyjnych. Obecnie tylko pracodawcy mogą wszystkie dokumenty związane z zatrudnieniem cudzoziemca składać do urzędu w formie elektronicznej. - Planowana nowelizacja dałaby również taką możliwość cudzoziemcowi. Skróci to czas oczekiwania na zezwolenie na pobyt - zaznaczają eksperci agencji Trenkwalder. Obecnie cudzoziemcy mogą składać dokumenty do urzędu drogą pocztową lub osobiście w urzędzie.