W sprawie minimalnego wynagrodzenia za pracę wystąpiła do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poseł Anna Dąbrowska-Banaszek. W interpelacji poselskiej (którą złożyła w grudniu 2023 r., gdy minimalna płaca wynosiła 3600 zł, od 1 stycznia 2024 r. - 4242 zł., zaś minimalna stawka godzinowa - 27,70 zł) podkreśliła, że płacę minimalną w Polsce otrzymuje około 2,7 mln osób. A ponieważ, jak stwierdziła, otrzymuje sygnały od pracowników zatrudnionych na etatach, że wynagrodzenie im wypłacane jest w ich ocenie wyliczone w sposób nienależyty, to też chciała wiedzieć, czy kwota minimalna wynagrodzenia może być wypłacana w formie rozbitej (np. 3000 zł plus dodatek wyrównawczy 600 zł) i czy kwota przysługująca z tytułu wysługi lat może być wliczana do minimalnego wynagrodzenia oraz czy przysługujący dodatek z tytułu wysługi lat powinien być wypłacony od całej kwoty czy pomniejszonej o wykazany dodatek wyrównawczy.
Poseł Dąbrowska-Banaszek chciała też ustalić, czy pracodawca jest zobowiązany do odprowadzenia składek od całej tej kwoty, a także czy minimalne wynagrodzenie pracownika zatrudnionego na pełnym etacie jest jednocześnie minimalnym wynagrodzeniem zasadniczym z określoną minimalną stawką wynagrodzenia za godzinę pracy.
Czytaj również: Wynagrodzenia autorskie powinny być wliczane do pensji minimalnej>>
Minimalne wynagrodzenie a nominalny czas pracy w danym miesiącu
- Wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę reguluje ustawa z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207). Obecnie minimalne wynagrodzenie za pracę nie ma charakteru wyłącznie wynagrodzenia zasadniczego, jest to łączne wynagrodzenie pracownika za nominalny czas pracy w danym miesiącu – napisała w odpowiedzi na interpelację poselską Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, minister rodziny, pracy i polityki społecznej. Jak podkreśliła, w świetle przepisów art. 6 ust. 4 i 5 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, do obliczenia wysokości wynagrodzenia pracownika porównywanego z minimalnym wynagrodzeniem za pracę, przyjmuje się przysługujące pracownikowi składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, które według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez Główny Urząd Statystyczny zaliczane są do wynagrodzeń osobowych (w tym m.in. premie, nagrody regulaminowe i uznaniowe, dodatki do wynagrodzenia), z wyłączeniem: nagrody jubileuszowej, odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, dodatku do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej, dodatku za staż pracy oraz dodatku za szczególne warunki pracy (od 1.01.2024 r.).
Według MRPiPS wynagrodzenie pracownika (łączne), po wyłączeniach wskazanych w ustawie, powinno wynosić co najmniej wynagrodzenie minimalne. Nie ma znaczenia „rozbicie” wynagrodzenia na części. W wyłączeniach wymieniony jest dodatek za staż pracy, czyli z tytułu tzw. wysługi lat. Tak więc dodatek ten nie może być wliczany do minimalnego wynagrodzenia.
Jak wyjaśnia ministerstwo, dodatek za staż pracy nie jest powszechnym składnikiem wynagrodzenia. Sposób obliczania jego wysokości, zależy od zasad wynagradzania obowiązujących u danego pracodawcy np. układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania czy indywidualnych zapisów umowy o pracę. Dla pracowników sfery budżetowej dodatek stażowy naliczany jest od wynagrodzenia zasadniczego zgodnie z odpowiednimi przepisami ustaw lub rozporządzeń.
Wynagrodzenie nie niższe niż minimalne w danym roku
Wynagrodzenie pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy powinno być tak ustalone, aby nie było ono niższe od obowiązującej w danym roku wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. W sytuacji gdy w danym miesiącu wynagrodzenie pracownika, obliczone zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, jest niższe od wysokości minimalnego wynagrodzenia z uwagi na terminy wypłat niektórych składników wynagrodzenia lub rozkład czasu pracy, następuje uzupełnienie wynagrodzenia do tej wysokości w postaci wyrównania (art. 7 ustawy). Wyrównanie ma charakter gwarancyjny i jest wypłacane w przypadkach określonych w ustawie.
- Ustalona ustawowo wysokość minimalnego wynagrodzenia dla pracowników (tj. osób zatrudnionych na podstawie stosunku pracy) ma formę zarówno wysokości miesięcznej, jak i stawki godzinowej (w zależności od nominalnego czasu pracy w danym miesiącu, stawka godzinowa wyliczona dla kwoty minimalnego wynagrodzenie w wysokości 4242 zł wynosi 25,25 zł przy 168 godzinach pracy, natomiast 26,51 zł przy 160 godzinach pracy w miesiącu) – podkreśla ministerstwo. I przypomina, że ustalona ustawowo minimalna stawka godzinowa dotyczy osób świadczących pracę na podstawie umów, o których mowa w art. 734 i art. 750 kodeksu cywilnego (umowy zlecenia i umowy o świadczeniu usług). Od 1 stycznia 2024 oku wynosi ona 27,70 zł.
Sprawdź również książkę: Meritum Prawo Pracy 2024 ebook >>
Składki ZUS naliczane od podstawy wymiaru
Minister Dziemianowicz-Bąk przypomniała również, że składki na ubezpieczenia społeczne naliczane są od podstawy wymiaru. W przypadku pracowników, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne stanowi przychód ze stosunku pracy oraz innych stosunków pokrewnych, czyli wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne lub wartość świadczeń w naturze albo ich ekwiwalenty. W szczególności pod uwagę bierze się jednak wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenie za nadgodziny, różnego rodzaju dodatki, nagrody i ekwiwalenty za niewykorzystany urlop. W niektórych przypadkach nie można pominąć również świadczeń pieniężnych ponoszonych za pracownika oraz wartości świadczeń nieodpłatnych.
- Jednocześnie uprzejmie informuję, że w związku z pracami nad wdrożeniem dyrektywy 2022/2041/UE w sprawie adekwatnych minimalnych wynagrodzeń w UE, prowadzone są analizy przepisów ww. ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, w tym przepisów w zakresie składników wliczanych do minimalnego wynagrodzenia za pracę – zaznaczyła Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
