Do Biura RPO zwróciła się policjantka ze Szkoły Policji w Pile z prośbą o pomoc w sprawie dyskryminacji ze względu na płeć, w związku z odmową skierowania na szkolenie oficerskie. Policjantka dowiedziała się, że jest w ciąży, uznanej za zagrożoną. Wiązało się to z koniecznością jej zwolnienia lekarskiego. Dziecko urodziła w czerwcu 2020 r. Następnie skorzystała z prawa do urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, który zakończyła w czerwcu 2021 r. 

W marcu 2020 r. zwróciła się o skierowanie na szkolenie zawodowe dla absolwentów szkół wyższych, prowadzone przez Wyższą Szkołę Policji w Szczytnie (w pandemii szkolenia wstrzymano). W trakcie urlopu rodzicielskiego dowiedziała się, że 30 czerwca 2021 r. jest egzamin na kurs do WSP w Szczytnie i złożyła odpowiedni raport. W czerwcu 2021 r. poinformowano ją, że raport rozpatrzono negatywnie ze względu na opinię władz Szkoły oraz długotrwałą nieobecność w służbie, spowodowaną zwolnieniami lekarskimi z lat 2017-2019 (w 2019 r. było to 103 dni). 

Długotrwała nieobecność i pozostające w związku z nią negatywne opinie przełożonych uniemożliwiają dokonanie oceny poziomu wywiązywania się przez policjantkę z obowiązków. Według Szkoły jednym z warunków umożliwiających skierowanie na szkolenie zawodowe dla absolwentów szkół wyższych jest uzyskanie opinii służbowej. Tym samym nieobecność w służbie wpłynęła na brak możliwości wystawienia aktualnej opinii służbowej, bo okres opiniowania upłynął 11 listopada 2020 r. (w czasie urlopu rodzicielskiego). Spowodowało to odmowę skierowania na szkolenie. 

Czytaj również: Policjant przechodzący do wojska pozbawiony odprawy - RPO pisze do MSWiA>>
 

Nierówne traktowanie z uwagi na płeć

RPO przyznaje, że skierowanie na szkolenie dla absolwentów szkół wyższych nie jest obligatoryjne. Policjant nie ma roszczenia o takie skierowanie. Wynika to z rozporządzenia MSWiA z 19 czerwca 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków odbywania szkoleń zawodowych oraz doskonalenia zawodowego w Policji. Nie oznacza to jednak, że odmowa skierowania nie może stanowić dyskryminacji ze względu na płeć. Z rozporządzenia wynikają minimalne warunki, które musi spełniać funkcjonariusz zainteresowany takim szkoleniem. Jednym z nich jest uzyskanie pozytywnej opinii służbowej, o której mowa w przepisach w sprawie opiniowania służbowego policjantów. A zgodnie z przepisami termin opiniowania może zostać przesunięty o okres urlopu macierzyńskiego czy rodzicielskiego lub  choroby. Przepisy nie wyłączają możliwości opiniowania policjanta w czasie urlopu rodzicielskiego. Tym samym termin opiniowania służbowego policjantki nie upłynął. Z uwagi na brak działania przełożonego właściwego do wydania opinii został przesunięty o okres urlopu rodzicielskiego. 

- Pomijając brak konsekwencji takiego postępowania, wskazanie jako dodatkowego argumentu przemawiającego za odmową skierowania na szkolenie nieobecności w służbie - w okresie, w którym policjantka w ciąży znajdowała się pod szczególną ochroną - może wskazywać na nierówne traktowanie ze względu na płeć, o którym mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy z 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów UE w zakresie równego traktowania – podkreśla Marcin Wiącek, Rzecznik Praw Obywatelskich.  

Rzecznik poprosił komendanta głównego policji o analizę problemu. Wystąpił też o zwrócenie szczególnej uwagi podległym jednostkom na przypadki odmów kierowania policjantek/policjantów na szkolenia zawodowe ze względu na nieobecność w służbie, spowodowaną realizacją ich uprawnień rodzicielskich.