Odpowiedź: zwrot pracownikowi kosztu zakupu soczewek korekcyjnych, których stosowanie w pracy przy komputerze zalecił pracownikowi lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne, jest wolny od składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracownika. Fakt, że faktura dokumentująca zakup soczewek jest wystawiona na pracownika nie wyłącza tego zwolnienia.

Uzasadnienie: wolne od składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracownika są przychody ze stosunku pracy wymienione w § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.) – dalej r.s.z.u.p. (art. 21 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.) oraz art. 81 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.). Przychodem ze stosunku pracy, który na podstawie ww. przepisu korzysta ze zwolnienia od składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne jest m.in. wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych (§ 2 ust. 1 pkt 6 r.s.z.u.p.).

Przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy są również przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973) – dalej r.s.b.h. Z przepisów tych wynika, że pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego. Jakkolwiek przepisy r.s.b.h. nie odnoszą się wprost do soczewek korekcyjnych to ZUS stoi na stanowisku, że jeżeli ich stosowanie w pracy przy komputerze zostało zalecone pracownikowi przez lekarza w ramach badań profilaktycznych, zwrot kosztów ich zakupu wolny jest od składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. ZUS uważa bowiem, że w takim przypadku soczewki korekcyjne pełnią podobną funkcję, jak okulary korekcyjne.

Podobne stanowisko prezentują organy podatkowe czego przykładem może być pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 listopada 2009 r. nr IPPB2/415-551/09-4/LK. W piśmie tym został wyrażony pogląd, że zwrot pracownikowi wydatku na zakup szkieł kontaktowych na podstawie zaświadczenia lekarskiego korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych.