Czy pracodawca ma prawo wypowiedzieć umowę o pracę z winy pracownika, osobie przebywającej na urlopie macierzyńskim?

Pracodawca planuje wypowiedzieć umowę o pracę z pracownicy. Powodem rozwiązania umowy jest prowadzenie w trakcie przebywania na zwolnieniu lekarskim działalności konkurencyjną w stosunku do pracodawcy. Pracownik korzysta z oprogramowania pracodawcy i wzorów przez niego opracowanych. Pracownica w grudniu wraca do pracy po zakończeniu urlopu macierzyńskiego.

Pracodawca miał prawo rozwiązać łączącą go z pracownicą umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownicy zarówno w okresie, gdy była ona w ciąży, jaki i w okresie urlopu macierzyńskiego.

Co do zasady pracownica okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego podlega szczególnej ochronie w zakresie trwałości stosunku pracy. Jednak jak wynika z art. 177 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – dalej k.p., umowa zawarta z taką pracownicą może zostać wypowiedziana, a także rozwiązania, jeśli zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownicy i reprezentująca ją zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Również z takiej samej ochrony korzystać będzie pracownica w sytuacji, kiedy złoży wniosek o skorzystanie z przysługującego jej urlopu rodzicielskiego uregulowanego w art. 182^1a § 1 k.p. Zgodnie bowiem z regulacją zawartą w art. 182^1f k.p. do urlopu rodzicielskiego odpowiednie zastosowanie znajduje przepis zawarty w art. 177 k.p.

Podobnie przedstawia się sytuacja pracownicy w okresie korzystania z urlopu wychowawczego - co do zasady podlega ona wówczas ochronie, jednak jak wynika z § 2 i 1 art. 186⁸ k.p., rozwiązanie przez pracodawcę umowy w okresie od dnia złożenia przez pracownika uprawnionego do urlopu wychowawczego wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do dnia zakończenia tego urlopu jest dopuszczalne tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że jeśli w przedstawionym przypadku wystąpiły okoliczności mogące być podstawą rozwiązania z pracownicą umowy na podstawie art. 52 § 1 k.p., pracodawca mógł doprowadzić do jej rozwiązania zarówno w czasie, gdy pracownica była w ciąży, jak i w okresie korzystania przez nią z urlopu macierzyńskiego. Jeśli jednak nie skorzystał z tej możliwości, a pracownica wystąpi na podstawie art. 186 § 7 k.p. z wnioskiem o udzielenie jej urlopu wychowawczego, pracodawca będzie zobowiązany do udzielenia go. Jak wynika z przedstawionych powyżej regulacji, możliwość rozwiązania umowy z przyczyn uzasadniających rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika jest możliwa także w okresie trwania urlopu wychowawczego. Z art. 52 § 2 k.p. wynika, że rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Tymczasem, jak można wywnioskować z przedstawionego stanu faktycznego, ten okres już minął. Jeśli więc będziecie Państwo chcieli doprowadzić do rozwiązania umowy z przedmiotową pracownicą na tej podstawie w czasie trwania urlopu wychowawczego, należy spodziewać się, że pracownica będzie dochodziła swych praw na podstawie art. 56 k.p., czyli wystąpi z roszczeniem o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie.