Na stronie internetowej Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pojawiła się o wyroku, jaki ten Trybunał wydał w czwartek, 21 grudnia 2023 r., w sprawie C-488/21 | Chief Appeals Officer i in. TSUE orzekał w nim w sprawie swobody przepływu i uznał, że matka pracownika migrującego Unii, pozostająca na jego utrzymaniu, może zwrócić się z wnioskiem o przyznanie świadczenia z zakresu pomocy społecznej, przy czym taki wniosek nie podważa przysługującego jej prawa pobytu.

Czytaj również: TSUE: Ojcowie dwojga lub więcej dzieci w Hiszpanii mają prawo do odszkodowania za dyskryminację>>

Tło sprawy

Pewna obywatelka rumuńska jest matką obywatelki rumuńskiej i irlandzkiej, przebywającej i pracującej w Irlandii. Matka dołączyła do córki w Irlandii w 2017 r. i od tego czasu przebywa tam legalnie jako bezpośrednia wstępna, pozostająca na utrzymaniu pracownicy będącej obywatelką Unii. W 2017 r. nastąpiło pogorszenie stanu zdrowia matki ze względu na zapalenie stawów. W konsekwencji złożyła ona wniosek o zasiłek z tytułu niepełnosprawności na podstawie prawa irlandzkiego. Wniosek ten został oddalony na tej podstawie, że gdyby zasiłek ten został jej przyznany, matka nie pozostawałaby już na utrzymaniu córki, lecz stałaby się nieracjonalnym obciążeniem dla irlandzkiego systemu pomocy społecznej, a tym samym utraciłaby prawo pobytu. Sąd irlandzki zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem, czy prawo Unii stoi na przeszkodzie takiej odmowie.

 


Bezpośredni wstępny jest pośrednim beneficjentem równego traktowania przyznanego pracownikowi

Trybunał orzekł, że prawo Unii stoi na przeszkodzie uregulowaniu umożliwiającemu odmowę przyznania świadczenia z zakresu pomocy społecznej bezpośredniemu wstępnemu, który pozostaje na utrzymaniu pracownika będącego obywatelem Unii, a nawet odebranie mu prawa pobytu przysługującego przez okres przekraczający trzy miesiące, na tej podstawie, iż przyznanie świadczenia skutkowałoby tym, że ten członek rodziny nie pozostawałby już na utrzymaniu tego pracownika migrującego i stałby się tym samym nieracjonalnym obciążeniem dla systemu pomocy społecznej. Bezpośredni wstępny, w sytuacji gdy pozostaje na utrzymaniu pracownika będącego obywatelem Unii, jest pośrednim beneficjentem równego traktowania przyznanego temu pracownikowi. Gdyby temu bezpośredniemu wstępnemu nie przyznano świadczenia z zakresu pomocy społecznej, które stanowi dla pracownika migrującego „przywilej socjalny”, skutkowałoby to naruszeniem równego traktowania tego pracownika migrującego. Na status wstępnego „pozostającego na utrzymaniu” nie może mieć wpływu przyznanie świadczenia z zakresu pomocy społecznej w przyjmującym państwie członkowskim. W przeciwnym razie przyznanie takiego świadczenia mogłoby spowodować utratę przez zainteresowanego statusu członka rodziny pozostającego na utrzymaniu i w konsekwencji uzasadnić cofnięcie tego świadczenia, a nawet utratę przez niego prawa pobytu. W praktyce takie rozwiązanie uniemożliwiałoby temu członkowi rodziny pozostającemu na utrzymaniu ubieganie się o to świadczenie.

Pracownik migrujący, który z racji swojej pracy najemnej, opłaca podatki w przyjmującym państwie członkowskim, przyczynia się do finansowania polityki społecznej tego państwa członkowskiego. Powinien on, w konsekwencji, korzystać z niej na takich samych zasadach jak pracownicy krajowi. W związku z tym cel polegający na unikaniu nieuzasadnionego obciążenia finansowego dla przyjmującego państwa członkowskiego nie może uzasadniać nierównego traktowania pracowników migrujących i pracowników krajowych.