Wniosek w sprawie decyzji środowiskowej złożyło czeskie Stowarzyszenie Greenpeace z siedzibą w Pradze i w Hamburgu, Horst Schiermayer oraz Fundacja Frank Bold z siedzibą w Krakowie. Przedstawiciele rządu nie zgadzają się z decyzją środowiskową zezwalającą na wydobycie węgla w kopalni Turów dopiero po 2026 r.
Na postanowienie WSA zareagował nawet premier. Skrytykował on na konferencji 7 czerwca tę decyzję. Jednak nie jest prawdą, że Wojewódzki Sąd Administracyjny nakazał zamknąć Kopalnię Turów, jak twierdził premier Mateusz Morawiecki.
Sąd wskazał, że decyzja dotycząca ustalenia środowiskowych uwarunkowań dla realizacji przedsięwzięcia jest wydawana na wstępnym etapie procesu inwestycyjnego i stanowi jedną z przesłanek do uzyskania przez inwestora kolejnych wymaganych decyzji. Nie upoważnia ona do rozpoczęcia robót, a ustala jedynie, czy projektowane zamierzenie inwestycyjne, planowane na określonym obszarze, jest zgodne z przepisami prawa. A także - określa warunki, jakie należy spełnić na dalszym etapie procesu inwestycyjnego.
Zobacz procedurę w LEX: Ustalenie obowiązku wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji planowanego przedsięwzięcia (decyzji środowiskowej) >
Zobacz również: Spór o kopalnię Turów
Sędzia Małgorzata Jarecka, Rzecznik Prasowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, podkreśliła, że wstrzymano tą decyzją wydobycie węgla w kopalni.
Wykonanie decyzji - wstrzymane
Postanowienie oznacza, że wykonanie decyzji środowiskowej pozostaje wstrzymane. W komunikacie prasowym WSA, poinformował, że instytucja wstrzymania wykonania decyzji ma charakter tymczasowego środka ochrony przed wyrządzeniem znacznej szkody przez wykonanie decyzji, zanim zapadnie prawomocne orzeczenie sądu.
- W złożonych wnioskach skarżący nie wykazali, że w okresie do czasu wydania przez sąd prawomocnego orzeczenia w sprawie, na skutek wykonania skarżonej decyzji (tj. udzielającej koncesji do 2044 r.) dojdzie do wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków wynikających z rozwiązań przyjętych w tej decyzji. Tym samym sąd nie znalazł podstaw do wstrzymania wykonania tej decyzji –uzasadniał sąd I instancji.
WSA poinformował, że dalsze postępowanie dotyczące skarg na decyzję o koncesji zostanie zawieszone do czasu rozstrzygnięcia innego postępowania związanego z kopalnią Turów.
- Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie, sąd wskazał, że będąca przedmiotem skarg decyzja z 17 lutego 2023 r. wydana w sprawie zmiany koncesji nr 65/94 na wydobywanie węgla brunatnego i kopalin towarzyszących ze złoża węgla brunatnego „Turów”, ma bezpośredni związek z problematyką sprawy IV SA/Wa 654/23, w której przedmiotem rozpoznania jest określenie środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia. Rozstrzygnięcie niniejszej jest zależne od prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy o sygn. akt IV SA/Wa 654/23 – wskazano w komunikacie WSA.
Czytaj w LEX: Muszyński Mariusz, Działanie TSUE ultra vires a Trybunał Konstytucyjny RP >
Zażalenie PGE do NSA
PGE GiEK, spółka z Grupy PGE, złożyła zażalenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie na wydane 31 maja 2023 roku postanowienie w sprawie Kopalni Turów.
Zobacz procedurę w LEX: Rozpoznanie zażalenia przez NSA >
Naczelny Sąd Administracyjny 10 lipca 2023 r. odroczył do 18 lipca br. posiedzenie, na którym miały zostać rozpoznane zażalenia na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, którym wstrzymano wykonanie decyzji Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z 30 września 2022 r. w sprawie określenia środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia Kontynuacja eksploatacji złoża węgla brunatnego „Turów”, realizowanego w gminie Bogatynia. Sąd odroczył posiedzenie na wniosek jednego z uczestników.
Uchylenie wyroku I instancji
Naczelny Sąd Administracyjny przypomniał, że wstrzymanie wykonania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, dopuszczalne z mocy art. 86f ust. 1 u.i.o.ś., możliwe jest jednak wyłącznie dopóki nie zakończył się dalszy etap procesu inwestycyjnego, a zatem dopóki nie została wydana jedna z decyzji z art. 72 ust. 1 u.i.o.ś., (przy czym decyzja ta musi być ostateczna lub objęta rygorem natychmiastowej wykonalności).
W odmiennym przypadku, wstrzymanie wykonania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nie wywołuje żadnych skutków, ponieważ realizacja przedsięwzięcia odbywa się na podstawie innej decyzji.
W tej sprawie tego rodzaju decyzją jest decyzja Ministra Klimatu i Środowiska z 17 lutego 2023 r. zmieniająca koncesję na wydobywanie węgla brunatnego i kopalin towarzyszących ze złoża węgla brunatnego „Turów”.
- O istnieniu tej decyzji w obrocie prawnym Sąd pierwszej instancji miał wiedzę, ponieważ wynikało to z akt sprawy, w tym stanowiska inwestora zawartego w piśmie z 19 maja 2023 r. . Pomimo tego, Sąd pierwszej instancji nie uwzględnił wpływu koncesji na możliwość wstrzymania wykonania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, formułując nieuprawiony wniosek, że wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji powinno: „skutkować natychmiastowym wstrzymaniem ewentualnej dalszej realizacji przedmiotowego przedsięwzięcia” - wyjaśniała sędzia Małgorzata Masternak-Kubiak.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego miało to zasadnicze znaczenie w tej sprawie i uzasadniało uchylenie postanowienie oraz odmowę wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji. Wyjaśnienia wymaga, że wstrzymanie wykonania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nie stwarza podstaw do uchylenia koncesji.
- NSA w postanowieniu powołał się na artykuł 5 Konstytucji RP, z którego wynika, że również bezpieczeństwo energetyczne jest wartością konstytucyjną ponieważ stanowi jedną z gwarancji niepodległości państwa i bezpieczeństwa obywateli. NSA w uzasadnieniu postanowienia wskazał również, że argumentacja PGE została całkowicie pominięta przez sąd pierwszej instancji - oświadczył prezes PGE Wojciech Dąbrowski.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
