Firmy, które chcą wnioskować o pomoc z tarczy finansowej, od poniedziałku najczęściej pytają w mailach do redakcji, jak mają ustalać stan zatrudnienia, który decyduje o tym, czy spełniają warunki dla mikro, małej lub średniej firmy. Regulamin bowiem raz mówi o dacie 31 grudnia 2019 r, a raz odsyła do wytycznych z unijnego rozporządzenia nr 651/2014 uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym (tzw. rozporządzenie pomocowe). A tam stan zatrudnienia nie odnosi się do konkretnej daty. – Z wyjaśnień uzyskanych na infolinii PFR wynika, że fundusz będzie weryfikować wnioski w oparciu o dzień 31 grudnia 2019 r. i tym dniem należy kierować się składając oświadczenie, że jest się mikroprzedsiebiorcą czy MŚP – mówi dr Anna Wilińska-Zelek, adwokat w kancelarii FILIPIAKBABICZ.

Czytaj również o zmieniającej się definicji MŚP w tarczy finansowej >>

 

Rozbieżności w dokumentach programowych, czyli skąd wziął się problem

Zgodnie z par. 1 regulaminu ubiegania się o udział w programie rządowym Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla małych i średnich firm:

  • mikroprzedsiębiorca oznacza beneficjenta, który łącznie spełnia następujące warunki: (i) zatrudnia, co najmniej jednego pracownika oraz nie więcej niż dziewięciu pracowników (z wyłączeniem właściciela), oraz (ii) jego roczny obrót za 2019 r. lub suma bilansowa w 2019 r. nie przekracza kwoty 2 mln EUR.
  • mały i średni przedsiębiorca (MŚP) oznacza beneficjenta, który (a) zatrudnia do 249 pracowników (z wyłączeniem właściciela), a jego roczny obrót za 2019 r. nie przekroczył 50 mln euro, lub suma bilansowa za 2019 r. nie przekroczyła 43 mln euro.

W par. 10 regulaminu, który określa warunki programowe, nie ma już ani słowa o sposobie  ustalania zatrudnienia na potrzeby określenia statusu przedsiębiorstwa. Jego punkt 7 mówi jedynie, że szczegółowe informacje dotyczące ustalenia statusu przedsiębiorstwa znajdują się w załączniku I rozporządzenia pomocowego. Tak samo wskazują odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania (z ang. Q&A) opublikowane na stronie PFR. Tyle, że we wspomnianym załączniku do unijnego rozporządzenia nie ma mowy o zatrudnieniu na konkretny dzień.

Czytaj w LEX: Czy obrót gospodarczy, o którym mowa w tarczy antykryzysowej, obejmuje tylko sprzedaż usług podstawowych? >

 

Tarcza antykryzysowa. Szczególne rozwiązania w prawie podatkowym, rozliczeniach ZUS i wybranych aspektach prawa pracy związane z COVID-19

Adam Bartosiewicz

Sprawdź  

Co mówi unijne rozporządzenie

- Art. 4 załącznika mówi, że do określania liczby personelu wykorzystuje się dane odnoszące się do ostatniego zatwierdzonego okresu obrachunkowego i obliczane w skali rocznej. Jeżeli w dniu zamknięcia ksiąg przedsiębiorstwo stwierdza, że w skali rocznej przekroczyło pułapy zatrudnienia lub spadło poniżej nich, uzyskanie lub utrata statusu średniego, małego lub mikroprzedsiębiorstwa następuje tylko wówczas, gdy zjawisko to powtórzy się w ciągu dwóch kolejnych okresów obrachunkowych – wyjaśnia Julia Trzmielewska, starszy prawnik w kancelarii GESSEL.

Przedsiębiorcy zaczęli więc pytać w mailach do Prawo.pl, jak mają liczyć zatrudnienie, wskazując, że na infolinię PFR bardzo trudno się dodzwonić.  Wyjaśnienia telefoniczne udało się uzyskać kancelarii FILIPIAKBABICZ. - Na potrzeby tarczy finansowej należy definiować status przedsiębiorcy bez względu na brzmienie rozporządzenia pomocowego w kontekście ustalania stanu zatrudnienia – tak usłyszeliśmy na infolinii PFR - mówi Zuzanna Stocka z kancelarii FILIPIAKBABICZ.  I dodaje, że stan zatrudnienia podmiotów powiązanych też ma być ustalany na dzień 31 grudnia 2019 roku. Dla prawników i przedsiębiorców, którzy już korzystali z pomocy publicznej, np. dotacji unijnych, to jednak jest problem.

Zobacz procedurę w LEX: Dofinansowanie na utrzymanie miejsc pracy – wsparcie od starosty >

Nieścisłości w regulaminie i wyjaśnianiach to duży problem

Dr Anna Wilińska-Zelek, adwokat w kancelarii FILIPIAKBABICZ, uważa, że regulamin tarczy finansowej redefiniuje pojęcia mikro, małego i średniego przedsiębiorcy. - Technicznie, na gruncie definicji PFR, w pełni poprawne jest, aby przedsiębiorca, który w październiku zatrudniał 100 pracowników, a w grudniu zredukował stan zatrudnienia do 8 pracowników, został zakwalifikowany do grupy mikroprzedsiębiorców – mówi dr Wilińska-Zelek. Zuzanna Stocka zauważa, że kryterium daty  jest sprzeczne i z unijną definicją, i z prawem przedsiębiorców. – Polska ustawa kwalifikacja wielkości przedsiębiorcy  poprzez odniesienie się do czynników średniorocznego zatrudnienia oraz rocznego obrotu netto (alternatywnie – sumy bilansowej), przy czym przedsiębiorca staje się mikro, małym lub średnim przedsiębiorcą, jeśli w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych spełni wskazane w ustawie warunki. Inaczej do tematu podchodzi PFR, bowiem czasokres brany pod uwagę przy spełnianiu przesłanki zatrudnienia ograniczony został do sztywnej daty 31 grudnia 2019 r – dodaje Zuzanna Stocka.

W efekcie definicja regulaminowa oraz unijna, do której regulamin się odnosi, stoją ze sobą w sprzeczności. Z kolei definicja z prawa przedsiębiorców (stanowiąca implementację regulacji unijnej) jest sprzeczna z redefiniowanym pojęciem mikro, małego i średniego przedsiębiorcy, stworzonym na potrzeby tarczy finansowej.  Stąd przedsiębiorcy mają problem. 

PFR powinien doprecyzować swoje dokumenty

Prawnicy nie mają wątpliwości, że tak nie powinno być, a dokumenty, przynajmniej programowe powinny być ze sobą spójne. - To wszystko sprawia, że wydaje się, że dokumenty programowe powinny zostać zrewidowane – uważa Julia Trzmielewska. - Przedsiębiorcy nie powinni mieć bowiem wątpliwości dla kogo adresowane jest wsparcie z PFR. Tym bardziej, że zgodnie z umową o udzielenie wsparcia PFR może wydać decyzję o zwrocie udzielonego wsparcia w razie stwierdzenia, że przedsiębiorca nie należy do sektora MŚP, a jest dużym przedsiębiorcą – podkreśla mec. Trzmielewska. Dr Anna Wilińska-Zelek dodaje, że podczas rozmowy na infolinii podkreślono, że w przypadku wątpliwości i rozbieżności pomiędzy regulaminem a rozporządzeniem pomocowym należy kierować się brzmieniem regulaminu.

Tarcza finansowa dla mikro, małych i średnich firm, realizowana przez Polski Fundusz Rozwoju, która ruszyła w środę 29 kwietnia o godz. 18. cieszy się ogromnym powodzeniem. Jak informuje Polski Fundusz Rozwoju odpowiedzialny za jej realizację już 26,9 tys. firm przyznano pomoc w łącznej wysokości 5,58 mld zł. Z tego 4,08 mld jest dla małych i średnich przedsiębiorstw, a 1,5 mld zł dla mikro.

Kogo wlicza się jako zatrudnionych

Zgodnie z regulaminem na potrzeby ustalenia statusu MŚP przez pracownika rozumie się osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, przy czym za pracowników nie uważa się właściciela, a także pracowników na urlopach macierzyńskich, ojcowskich, rodzicielskich, wychowawczych i zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego. Z kolei zgodnie z Q&A na potrzeby ustalenia statusu mikrofimy pracownikami są tylko osoby związane z przedsiębiorcą stosunkiem pracy, w przeliczeniu na pełne etaty (jeśli jest dwóch pracowników na pół etatu, to w rozumieniu kryteriów dostępu do tarczy, oznaczają oni jednego pracownika). Przy wyliczaniu statusu mikrofirmy/MŚP należy brać pod uwagę pracowników zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych na 31 grudnia 2019 r. z kodem – 0110, 0111, 0125, 0126.  Ponadto jeśli firma nie zatrudnia nikogo na podstawie umowy o pracę, ma jedynie współpracowników (podwykonawców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą), nie może ubiegać się o subwencje.

Jak liczyć pracowników do określenia statusu firmy:

  1. Wlicza się zatrudnionych na podstawie umowy o pracę zgłoszony do ubezpieczeń społecznych na 31 grudnia 2019 r. z kodem – 0110, 0111, 0125, 0126, w tym przebywających na urlopie bezpłatnym oraz przebywających na zwolnieniu lekarskim czy świadczeniu rehabilitacyjnym.
  2. Nie wlicza się pracowników przebywających na urlopach macierzyńskich, ojcowskich, rodzicielskich, wychowawczych i zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego.
  3. Pracowników przelicza się na etaty przez sumowanie poszczególnych etatów (lub ich ułamkowych części). Jeśli pracodawca zatrudnia 16 osób każda na 0,5 etatu – taki przedsiębiorca w przeliczeniu na etaty zatrudnia 8 osób.

Zatrudnionych do wyliczenia  kwoty subwencji wylicza się inaczej

Trzeba pamiętać, co często podkreśla PFR, że sposób ustalania stanu zatrudnienia różni się w zależności od tego, czy ustalany jest na potrzeby określenia statusu przedsiębiorstwa (mikro czy MŚP), czy ustalenia kwoty subwencji dla mikrofirmy i badania przesłanek do umorzenia subwencji dla mikr i MŚP. Na etapie obliczania kwoty wsparcia pracownik jest traktowany szeroko, jest nim także osoba współpracująca na podstawie umowy cywilnoprawnej. Taka umowa traktowana jest jak cały etat. Tu wlicza się także osoby na urlopach macierzyńskich, ojcowskich, rodzicielskich, wychowawczych lub przebywających na zwolnieniach. Taka osoba też traktowana jest jako cały etat, nawet, gdy przed tym była zatrudniona na część etatu. Rodziło się pytanie, co z emerytami. Podczas webinarów PFR mówiono, że trzeba ich liczyć jako cały etat, choć z dokumentacji dotyczącej tarczy nic takiego nie wynika. -  Zdaniem pracowników infolinii PFR emerytów zatrudnionych na umowę o pracę należy liczyć na takim etacie na jakim są zatrudnieni, a nie z góry jako cały etat jak to jest w przypadku osób na urlopach macierzyńskich, ojcowskich itp. - mówi Jakub Jankowiak, prawnik z kancelarii FILIPIAKBABICZ. I dodaje, że to jest zasadne z uwagi na to, że zagadnienie składek dotyczących emeryta jest zależne od formy zatrudnienia, a więc stosunek pracy z emerytem jest w normalnym trybie objęty obowiązkowym ubezpieczeniem ZUS. - Z powyższego wynika, że emeryt zatrudniony na umowę o pracę będzie wliczany zarówno do definicji pracownika na potrzeby określenia statusu mikroprzedsiębiorcy/MŚP, a także do definicji pracownika na potrzeby określenia składowej wysokości subwencji dla mikroprzedsiębiorstw jako osoba z kodem ubezpieczeniowym „0110”. Jego etatu nie należy jednak zaokrąglać do „1”, ale traktować tak samo, jak pozostałych pracowników - podkreśla Jakub Jankowiak.

Jak liczyć pracowników do wyliczenia kwoty subwencji

  1. Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie stosunku pracy (zgłoszona do ZUS z kodami ubezpieczenia: 0110, 0111, 0125, 0126)
  2. Pracownikiem jest osoba współpracująca z pracodawcą, niezależnie od formy prawnej (w szczególności na podstawie umów cywilnoprawnych, np. umowy zlecenia), zgłoszona do ubezpieczeń społecznych na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc złożenia wniosku o subwencję
  3. Przy wyliczania stanu zatrudnienia na potrzeby ustalenia wysokości subwencji dla mikrofirmy  należy brać pod uwagę osoby zgłoszone do ubezpieczeń społecznych z kodami – 0411, 0417, 0426, 0428, 0200, 2241, 2242, 0511, 0545, 1240, 1211
  4. W przypadku ułamkowych etatów osób zatrudnionych na podstawie stosunku pracy należy zsumować ułamkowe części etatów. Wynik sumowania nie musi być liczbą całkowitą (czyli może wynieść np. 1,75 etatu).
  5. Każda osoba współpracująca z pracodawcą traktowana jest jak jeden etat (niezależnie np. od liczby godzin na umowie zlecenia).
  6. Każda osoba na urlopie macierzyńskim, ojcowskim, rodzicielskim, wychowawczym traktowana jest jak jeden etat (dotyczy to również osób, które przed tymi urlopami były zatrudnione na część etatu).

Uwaga! Wypełniając formularz na stronie banku, należy całkowitą liczbę pracowników zaokrąglać w zawsze w górę, np. zatrudniając na etat 3,2 pracownika, należy wpisać cyfrę 4.

 

 

 

 

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.