27 lipca 2012 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał połączone pytania prawne Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie II Wydział Cywilny dotyczące kosztów postępowania sądowego w sprawie ustanowienia odrębnej własności lokalu. Zgodnie z sentencją obciążanie pozwanej spółdzielni mieszkaniowej kosztami procesu niezależnie od wyniku postępowania jest niezgodne z Konstytucją.

Dotychczas spółdzielnia mieszkaniowa pokrywała koszty postępowania także wtedy, gdy w żaden sposób go nie wywołała (np. nie była bezczynna) i postępowanie wygrała (np. powód nie był uprawniony do wszczęcia postępowania lub pozew był przedwczesny, gdyż powód nie uregulował należności wobec spółdzielni i nie wniósł pełnego wkładu budowlanego). Natomiast powód, czyli osoba ubiegająca się o wyodrębnienie lokalu, nigdy nie ponosiła żadnej odpowiedzialności finansowej za nadużycie prawa do złożenia powództwa przeciwko spółdzielni mieszkaniowej, niezależnie od swojej sytuacji majątkowej i zachowania w toku procesu.

Zdaniem TK, tak duża dysproporcja sytuacji stron postępowania narusza zasadę równości w sferze postępowania cywilnego, wynikającą z art. 45 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 Konstytucji. Skutkiem jest utrata mocy obowiązującej przez aktualnie obowiązującą wersję zakwestionowanego przepisu z dniem wejścia w życie niniejszego orzeczenia. Trybunał Konstytucyjny nie wykluczył możliwości przyznania osobom występującym przeciwko bezczynnym spółdzielniom mieszkaniowym pewnych preferencji w sferze kosztów postępowania (np. zwolnienia pozwu od opłat sądowych). Nie może to jednak następować kosztem spółdzielni mieszkaniowej, jeżeli nie przegrała ona sprawy.

Źródło: www.trybunal.gov.pl