Pytanie:
W zakładzie produkującym sprzęt elektroniczny (montaż telewizorów z dostarczonych części) głównym rodzajem ścieków są ścieki generowane w wyniku przebywania pracowników, tj. z kuchni/stołówki, ścieki z toalet czy mycia posadzek biurach i korytarzach. Hale montażowe i magazyny nie są czyszczone myjkami. Zakład nie prowadzi żadnego procesu technologicznego, w którym byłaby wykorzystywana woda lub byłyby generowane ścieki. Na potrzeby zakładu (tj. przygotowanie wody kotłowej) działa stacja uzdatniania wody (filtry węglowe, odwrócona osmoza), w wyniku czego powstają znikome ilości ścieków. Ścieki odprowadzane są do kanalizacji zewnętrznego podmiotu.

Z badań wynika, że w ściekach, według rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzanie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (Dz. U. Nr 233, poz. 1988, z późn. zm.), znajdują się substancje szkodliwe, tj. azot amonowy, fosfor ogólny oraz w niewielkiej ilości cynk.

Czy są to ścieki przemysłowe?

Źródłem azotu i fosforu są ścieki bytowe z toalet i stołówki, natomiast cynk obecny jest już w wodzie wodociągowej. Zgodnie z ustawą z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 469) - dalej pr. wod., przez ścieki przemysłowe rozumie się ścieki, niebędące ściekami bytowymi, powstałe w związku z prowadzoną przez zakład działalnością handlową, przemysłową. Ścieki powstające w naszym zakładzie generowane są jedynie w wyniku przebywania pracowników (tj. stołówki, toalety, mycie podłóg). Wydaje mi się, że takie ścieki, zgodnie z pr. wod., są ściekami bytowymi (przez ścieki bytowe rozumie się m.in. ścieki z budynków użyteczności publicznej, powstające w wyniku ludzkiego metabolizmu. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690, z późn. zm.) - dalej r.w.t.b., przez budynek użyteczności publicznej należy rozumieć także budynek biurowy czy socjalny.

Czy sama stacja uzdatniania wody, która usuwa jedynie twardość (chlorki) z wody wodociągowej, kwalifikuje ścieki generowane w naszym zakładzie jako przemysłowe?

Odpowiedź:
Przedstawione wątpliwości w kwestii sposobu kwalifikacji ścieków są zasadne, gdyż jest to problematyka bardzo złożona. Rzeczywiście, sprawa wymaga analizy zarówno z punktu widzenia definicji ścieków bytowych wynikającej z art. 9 ust. 1 pkt 15 pr. wod., jak i definicji budynku użyteczności publicznej podanej w r.w.t.b.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 15 pr. wod., ścieki powstające w wyniku funkcjonowania wymienionych na wstępie budynków zaliczanych do budynków użyteczności publicznej można zakwalifikować do bytowych, jeśli mają zbliżony skład do ścieków wytwarzanych w gospodarstwach domowych. Niemniej jednak, w mojej ocenie, na ścieki kwalifikowane do bytowych powinny składać się głównie ścieki powstające w wyniku ludzkiego metabolizmu oraz wytwarzane podczas dokonywania czynności spotykanych w gospodarstwach domowych, tj. zmywanie naczyń, mycie podłóg. Z technologicznego punktu widzenia ścieki bytowe charakteryzują się podwyższoną zawartością: materii organicznej, zawiesin oraz biogenów.

Zatem o ile ścieki wytwarzane: w wyniku mycia posadzek w biurach/korytarzach (bez użycia myjek przemysłowych), na kuchni oraz powstające w związku z przebywaniem na terenie zakładu pracowników mogą mieścić się w omawianej definicji, o tyle mam wątpliwości co do możliwości zakwalifikowania do ścieków bytowych ich mieszaniny ze ściekami powstającymi w związku z działaniem stacji uzdatniania wody.

Najczęściej spotykaną interpretacją organów w podobnych sprawach jest kwalifikowanie takiej mieszaniny do ścieków przemysłowych, w myśl art. 9 ust. 1 pkt 17 pr. wod. Związane jest to zapewne z faktem, iż w § 13 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 1800) operuje się ogólnym sformułowaniem - ścieki pochodzące ze stacji uzdatniania wody (nie wyszczególnia się technologii prowadzenia tych procesów).
AUTOR: Aleksandra Skowysz