Uprawnienie Państwowej Inspekcji Pracy do przekształcania umów cywilnoprawnych (w tym umów B2B) w umowy o pracę w drodze decyzji administracyjnej przewiduje projekt nowelizacji ustawy o PIP (nr UD283).
Pojawiają się pytania o sytuację osób, które obecnie świadczą usługi w formie jednoosobowej działalności gospodarczej i zawarły umowę leasingu np. samochodu, a PIP przekwalifikuje ich umowę samozatrudnienia w umowę o pracę.
Przekształcenie umowy bez wpływu na leasing. Teoretycznie
Prawnicy są zgodni, że ewentualna decyzja administracyjna PIP o przekształceniu umowy nie będzie wywierać bezpośrednich skutków na linii leasingobiorca-leasingodawca.
- Przekształcenie konkretnej umowy B2B w umowę o pracę odnosi się do konkretnego stosunku współpracy, nie zaś do działalności gospodarczej otwartej przez samozatrudnionego. Tym samym nie oznacza automatycznego zamknięcia tej działalności – mówi Kinga Tabor-Kłopotowska, adwokat w Gardocki i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni. I tłumaczy: - Możemy sobie wyobrazić sytuację, że umowa taka zostanie przekształcona, bo nosi cechy faktycznie umowy o pracę, a przedsiębiorca dalej będzie prowadził działalność gospodarczą i świadczył usługi w ramach swojej działalności gospodarczej na rzecz innych klientów niż jego pracodawca.
- Nie ma bowiem w Polsce zakazu pracy na etacie i jednoczesnego prowadzenia działalności gospodarczej. Wyjątkiem jest sytuacja, w której pracownik ma zawartą z pracodawcą umowę o zakazie konkurencji wyłączającą taką możliwość – dodaje Barbara Klimczyk, adwokat, senior associate w kancelarii Bird&Bird współpracującej ze Związkiem Polskiego Leasingu.
Uściśla też, że przekształcenie umowy B2B na umowę o pracę nie spowoduje, że umowa leasingu zawarta przez przedsiębiorcę, który stanie się pracownikiem, przejdzie teraz na pracodawcę. Umowa taka w dalszym ciągu pozostaje bowiem zawarta między leasingodawcą a osobą, która ją podpisała.
- Tym samym to dotychczasowy przedsiębiorca, który zawarł umowę leasingu samochodu na firmę, nadal pozostaje zobowiązany do pokrywania rat leasingu. Mimo że może to już nie być dla niego optymalne finansowo i podatkowo – podkreśla mec. Klimczyk.
Sprawdź też w LEX: Czy opłatę za skrócenie umowy leasingowej można uznać za koszty uzyskania przychodu? >
Nietrudno wyobrazić sobie sytuację, gdy ktoś założył działalność gospodarczą jedynie w celu podjęcia współpracy z konkretnym kontrahentem, i to umowę między nimi przekształci PIP. Wówczas działalność gospodarcza formalnie nadal będzie istnieć (o ile zainteresowany jej nie zamknie lub nie zawiesi jej prowadzenia), nie będzie jednak generować żadnych przychodów, a jedynie obowiązki – poza wspomnianymi ratami za leasing, konieczne może być opłacanie należności publicznoprawnych. Kinga Tabor-Kłopotowska przyznaje, że dalsze prowadzenie takiej działalności gospodarczej może nie mieć sensu.
Czytaj też w LEX: Rozliczanie samochodów elektrycznych na gruncie podatków dochodowych i VAT >
Cena promocyjna: 199.2 zł
|Cena regularna: 249 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 174.3 zł
Koniec działalności gospodarczej – co z leasingiem
Można założyć, że po przekształceniu umowy niektórzy dotychczasowi samozatrudnieni postanowią zawiesić bądź zakończyć prowadzenie działalności gospodarczej. Wówczas będą musieli rozwiązać kwestię leasingu. Mec. Tabor-Kłopotowska podpowiada, że pracownik, który przestanie być przedsiębiorcą, ma następujące opcje:
- wypowiedzieć umowę i ją rozliczyć,
- przenieść umowę cesją na inny podmiot,
- wykupić pojazd.
Barbara Klimczyk wskazuje, że rozwiązania 1 i 3 mogą być niekorzystne finansowo dla leasingobiorcy, zaś rozwiązanie 2 wymaga zgody leasingodawcy. Jak dodaje, leasingobiorca może także wnioskować do leasingodawcy o aneksowanie umowy leasingowej, tak by była kontynuowana jako umowa leasingu konsumenckiego.
- Nie jest to jednak proces automatyczny i zależy od warunków konkretnej umowy i polityki danego leasingodawcy – zaznacza mec. Klimczyk.
Co więcej, ma to konsekwencje także podatkowe. - Osoba, która zmieni np. umowę leasingu operacyjnego samochodu osobowego na leasing konsumencki co do zasady nie skorzysta z żadnych preferencji podatkowych. Przepisy pozwalają bowiem na odliczenie części rat i innych opłat związanych z leasingiem aut (do określonego limitu) od przychodów osiąganych z działalności gospodarczej. Nie przewidują natomiast preferencji dla konsumentów korzystających z leasingu. W praktyce więc, że aby móc odliczać koszty i VAT, trzeba osiągać przychody z działalności gospodarczej. Oznacza to, że całkowity koszt leasingu konsumenckiego jest zwykle wyższy niż leasingu na firmę, bo przedsiębiorcy mogą znacząco obniżyć koszty poprzez odliczenia podatkowe, a osoby prywatne nie – mówi Grzegorz Grochowina, szef zespołu zarządzania wiedzą w departamencie podatkowym w KPMG w Polsce.
Sprawdź w LEX: Jak prawidłowo wycofać samochód osobowy z ewidencji środków trwałych spółki jawnej na cele prywatne jednego ze wspólników? >
- Zawsze najlepszym rozwiązaniem jest informowanie na bieżąco spółki leasingowej, czyli właściciela przedmiotu leasingu, który jest użytkowany w ramach umowy i ustalenie najlepszego rozwiązania – podsumowuje Kinga Tabor-Kłopotowska. - Inną kwestią są natomiast ewentualne konsekwencje prawno–podatkowe jeśli świadczenie usług w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zostałoby uznane za fikcyjne – dodaje.
Czytaj też w LEX: Zrównoważone finansowanie – czym jest i od czego zależy? >
Czytaj także: Jest trzecia wersja projektu zmian w ustawie o PIP, której nikt nie widział
Współpraca Monika Pogroszewska
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
