Spółka zaskarżyła decyzję administracyjną. Jednocześnie wniosła o zwolnienie od kosztów sądowych, które obejmowały wpis od skargi w wysokości 1444 zł. Uzasadniając wniosek, wskazała, że w wyniku braku zwrotu podatku (około 1,7 mln zł) są wobec niej prowadzone liczne egzekucje komornicze. Spółka podniosła, że jej konta bankowe, wierzytelności i nieruchomości zostały zajęte. Nie dysponuje ona środkami w kasie oraz na rachunkach bankowych, co powoduje, że nie może normalnie funkcjonować i zaplanować jakichkolwiek wydatków. Spółka podkreśliła, że obecnie dokonuje jedynie częściowych wypłat na poczet wynagrodzeń dla pracowników oraz jest zmuszona zaciągać pożyczki od udziałowca, ale jego możliwości już się skończyły.

Na wezwanie referendarza sądowego, spółka przedstawiła bilans, z którego wynikało, że na koniec grudnia 2022 r. posiadała aktywa o wartości ponad 13 mln zł, w tym około 860 tys. w środkach trwałych. Wartość ta była zbliżona w sierpniu 2023 r. Z kolei zgodnie z rachunkiem zysków i strat, zysk spółki za 2022 r. wyniósł ponad 122 tys. zł, a za pierwsze osiem miesięcy 2023 r. wykazano około 129 tys. zł straty. Natomiast udziałowiec udzielił jej trzech pożyczek w wysokości około 38 tys. zł.

 

Ciężar dowodu spoczywał na spółce

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim wskazał, że zgodnie z art. 246 par. 2 pkt 2 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, prawo pomocy może być przyznane osobie prawnej w zakresie częściowym, gdy wykaże ona, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania. Przepis ten wprost wskazuje, że ciężar dowodu co do wykazania okoliczności uzasadniających przyznanie prawa pomocy spoczywa na stronie składającej wniosek o przyznanie tego prawa. Tym samym powinna ona w sposób wiarygodny i rzetelny uprawdopodobnić, że zachodzą przesłanki stanowiące podstawę do uwzględnienia jej wniosku. Prawo pomocy stanowi bowiem odstępstwo od zasady odpłatności postępowania sądowego. Korzystanie z tej instytucji powinno więc mieć miejsce jedynie w wypadkach uzasadnionych szczególnymi okolicznościami.

Zobacz procedurę: Przyznanie prawa pomocy osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej w zakresie częściowym >

Czytaj także: WSA: Wykreślenie z rejestru czynnych podatników VAT nie zwalnia z kosztów sądowych >>>

 

Spółka posiadała majątek

WSA wskazał, że pomimo trudności, na jakie powołuje się spółka, w dalszym ciągu prowadzi ona działalność gospodarczą. Z akt sprawy nie wynikało, że postawiono ją w stan likwidacji, upadłości lub toczyło się wobec niej postępowanie układowe. Ponadto spółka przynosiła dochód oraz dysponowała zasobami finansowymi, które pozwalały na kontynuowanie bieżącej działalności i wypłatę wynagrodzeń. Uwagę sądu zwróciła też znaczna wartość środków trwałych, na które składały się m.in. nieruchomości. Mając powyższe na uwadze, WSA uznał, że trudno zaakceptować oczekiwanie spółki związane z pokryciem kosztów sądowych przez Skarb Państwa. Zainicjowane przez nią postępowanie miało ścisły związek z jej działalnością, która nie powinna obciążać publicznego budżetu. Obowiązkiem spółki jest bowiem zabezpieczenie środków finansowych na udział w postępowaniach sądowych, ponieważ stanowią one część kosztów działalności gospodarczej i mają pierwszeństwo przed innymi zobowiązaniami.

 

Nowość

Trzeba wykazać, że możliwości udziałowca się skończyły

Sąd podkreślił, że spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ubiegająca się o prawo pomocy ma możliwość pozyskania środków finansowych w szczególny sposób, jakim jest zobowiązanie wspólników do dopłat. Zgodnie z art. 177 par. 1 ustawy Kodeks spółek handlowych, umowa spółki może zobowiązywać wspólników do dopłat w granicach liczbowo oznaczonej wysokości w stosunku do udziału. Dopłaty te mogą być wnoszone w związku z czasowymi trudnościami finansowymi spółki, w tym na pokrycie kosztów sądowych. Na podstawie przedłożonych informacji ustalono, że jeden z udziałowców systematycznie wspierał finansowo spółkę. Jeśli zaś jego możliwości już się skończyły, to należało to wykazać stosowną dokumentacją. Uwadze sądu nie umknął też fakt, że już po wniesieniu skargi do sądu, spółka wypłaciła udziałowcowi pieniądze tytułem częściowego zwrotu pożyczki. Tym samym posiadała ona możliwość zabezpieczenia środków na dochodzenie swoich praw przed sądem. W świetle powyższego, WSA postanowił odmówić przyznania prawa pomocy.

Postanowienie WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 4 stycznia 2024 r., sygn. akt I SPP/Go 79/23, nieprawomocne

Zobacz też procedurę: Przyznanie prawa pomocy osobie prawnej lub jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej w zakresie całkowitym >