Definicja wprowadzającego sprzęt
Pojęcie wprowadzającego sprzęt zostało zdefiniowane w art. 3 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495, z późn. zm.) - dalej u.z.s.e.e. Jest to przedsiębiorca, który:
a) produkuje i wprowadza sprzęt do obrotu pod własnym oznaczeniem,
b) wprowadza sprzęt do obrotu pod własnym oznaczeniem wyprodukowany przez innego przedsiębiorcę,
c) importuje sprzęt
- z wyjątkiem przedsiębiorcy, który zapewnia wyłącznie finansowanie zgodne z warunkami określonymi w umowie finansowania.
Należy przy tym zauważyć, iż wprowadzanie sprzętu do obrotu nie oznacza jedynie wprowadzenia na terytorium Polski, ale jest rozumiane jako odpłatne albo nieodpłatne udostępnienie sprzętu po raz pierwszy na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym w celu używania lub dystrybucji. Niektóre przepisy: art. 7-14 (wpis do rejestru), art. 23 (umieszczenie oznakowania), art. 24 (sprawozdanie o ilości i masie wprowadzonego sprzętu), art. 26 (informacja dla prowadzących zakłady przetwarzania i działalność w zakresie recyklingu), art. 27 (zorganizowanie i sfinansowanie przez wprowadzającego sprzęt dla gospodarstw domowych odbierania, przetwarzania, odzysku, w tym recyklingu i unieszkodliwiania zużytego sprzętu) i art. 29 u.z.s.e.e. (zorganizowanie i sfinansowanie zbierania i dalszego zagospodarowania zużytego sprzętu pochodzącego od użytkowników innych niż gospodarstwa domowe), dotyczące wprowadzającego sprzęt, stosuje się odpowiednio do przedsiębiorcy prowadzącego sprzedaż sprzętu przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. Nr 22, poz. 271, z późn. zm.), z terytorium kraju do państwa członkowskiego Unii Europejskiej innego niż Rzeczpospolita Polska lub do państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym
Na wprowadzającego sprzęt u.z.s.e.e. nakłada szereg obowiązków. Jednocześnie wskazuje, kto jest odpowiedzialny za realizację przynajmniej niektórych obowiązków w przypadku gdy podmiot wprowadzający sprzęt na rynek unijny (a nawet szerzej – na obszarze EOG), ale nie bezpośrednio na terytorium Polski, nie realizuje tych obowiązków. Zgodnie z art. 3a ust. 1 u.z.s.e.e. w takim przypadku, gdy wprowadzający sprzęt nie jest wpisany do rejestru prowadzonego przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska (o którym mowa w art. 6), albo będąc wpisanym do rejestru nie realizuje zgodnie z u.z.s.e.e. obowiązków obciążających wprowadzającego sprzęt, niektóre obowiązki przejmuje przedsiębiorca dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia jego sprzętu.
Są to następujące obowiązki wynikające z u.z.s.e.e.:
1) art. 7 - wniosek o wpis do rejestru GIOŚ – w tym przypadku wpisowi podlega przedsiębiorca dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia, który we wniosku o wpis do rejestru podaje dane określone dla wprowadzającego sprzęt,
2) art. 13 – wniosek o wykreślenie z rejestru,
3) art. 18 – wniesienie zabezpieczenia finansowego,
4) art. 19 – formy zabezpieczenia finansowego,
5) art. 21 – umieszczanie numeru rejestrowego na dokumentach,
6) art. 24 – sprawozdanie o wprowadzonym sprzęcie,
7) art. 25 – informacja o kosztach gospodarowania odpadami,
8) art. 27-34:
– zorganizowanie i sfinansowanie odbierania od zbierających i dalszego gospodarowanie sprzętem pochodzącym z gospodarstw domowych,
– minimalne roczne poziomy zbierania sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych,
– odpowiedzialność za „stary” i „nowy” sprzęt,
– zorganizowanie i sfinansowanie zbierania i gospodarowania sprzętem pochodzącym od innych użytkowników niż gospodarstwa domowe,
– poziomy odzysku i recyklingu,
– sprawozdana o zebranym sprzęcie i o osiągniętych poziomach odzysku i recyklingu,
– ewidencja ilości i masy sprzętu,
– umowa z zakładami przetwarzania i składanie wykazu zakładów przetwarzania,
– obligatoryjne przekazanie organizacji odzysku obowiązków dot. sprzętu oświetleniowego rodzaje 2-5,
9) art. 64 – opłata produktowa w przypadku nieosiągnięcia wymaganych poziomów zbierania, odzysku i recyklingu,
10) art. 67 – roczne sprawozdanie o wysokości należnej opłaty produktowej.
Ponieważ przedsiębiorca dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia wykonuje te obowiązki niejako „zastępczo” zamiast właściwego wprowadzającego sprzęt do obrotu, w zakresie, w jakim nabywca poniósł koszty gospodarowania zużytym sprzętem, przysługuje mu roszczenie w stosunku do wprowadzającego sprzęt.
Dokonanie kwalifikacji sprzętu
Obejmuje po pierwsze stwierdzenie, czy dane urządzenie jest sprzętem podlegającym przepisom u.z.s.e.e. Po drugie, jeżeli takim sprzętem jest, przypisanie go do odpowiedniej grupy i rodzaju zgodnie z załącznikiem nr 1 Grupy i rodzaje sprzętu elektrycznego i elektronicznego do u.z.s.e.e. Za właściwe zakwalifikowanie wprowadzanych urządzeń jest odpowiedzialny wprowadzający sprzęt, gdyż dysponuje pełną wiedzą na temat parametrów technicznych danego urządzenia oraz jego przeznaczenia.
Przez sprzęt elektryczny i elektroniczny, zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 10 u.z.s.e.e., rozumie się:
1) urządzenia,
2) których prawidłowe działanie jest uzależnione od dopływu prądu elektrycznego lub od obecności pól elektromagnetycznych, oraz mogące służyć do wytwarzania, przesyłu lub pomiaru prądu elektrycznego lub pól elektromagnetycznych,
3) zaprojektowane do użytku przy napięciu elektrycznym nieprzekraczającym 1 000 V dla prądu przemiennego oraz 1 500 V dla prądu stałego,
4) zaliczone do grup sprzętu określonych w załączniku nr 1 do ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.
Przesłanki powyższe muszą być spełnione łącznie. Wymienienie grup sprzętu elektrycznego i elektronicznego ma charakter zamknięty (nie ma żadnej innej grupy sprzętu podlegającego ustawie poza dziesięcioma grupami wyliczonymi w załączniku). Z kolei wskazanie rodzajów sprzętu w obrębie grup ma charakter jedynie przykładowy, bowiem nawet sprzęt niewymieniony literalnie w rodzajach, ale spełniający kryteria zawarte w definicji w art. 3 ust. 1 pkt 10 u.z.s.e.e., podlega przepisom u.z.s.e.e. Sprzęt taki należy klasyfikować do rodzaju obejmującego pozostały sprzęt w danej grupie. Pomocą przy klasyfikacji urządzeń jako sprzętu elektrycznego lub elektronicznego mogą być następujące dokumenty (z tym zastrzeżeniem, że nie mają charakteru wiążącego i nie stanowią źródła prawa):
1) Wytyczne techniczne dla oceny wyrobu w zakresie jego podlegania przepisom u.z.s.e.e. – strona internetowa Ministerstwa Środowiska
2) Najczęściej zadawane pytania w związku z dyrektywą 2002/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. Urz. WE L 37 z 13.02.2003, s. 19, z późn. zm.) oraz dyrektywą 2002/96/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE) (Dz. Urz. WE L 37 z 13.02.2003, s. 24, z późn. zm.), zawierające stanowisko Komisji Europejskiej.
Do niektórych kategorii sprzętu nie stosuje się przepisów u.z.s.e.e. – wyłączenia zgodnie z jej art. 2 ust. 3 dotyczą:
1) sprzętu służącego ochronie bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli ten sprzęt jest przeznaczony wyłącznie do celów wojskowych
2) odpadów promieniotwórczych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 161, poz. 1689, z późn. zm.)
3) sprzętu będącego częścią składową urządzenia, które nie jest sprzętem w rozumieniu przepisów ustawy (np. radio fabrycznie zamontowane w samochodzie).
Należy również pamiętać, iż przy ustalaniu ilości i masy sprzętu wprowadzonego do obrotu na terytorium kraju nie uwzględnia się ilości i masy sprzętu, który został wyeksportowany lub stał się przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy dokonanej przez wprowadzającego sprzęt lub innego przedsiębiorcę. Ponieważ często sprzęt elektryczny i elektroniczny zawiera baterie lub akumulatory, których wprowadzanie i zagospodarowanie jest objęte odrębną ustawą z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. Nr 79, poz. 666), aby uniknąć podwójnego zaliczania baterii i akumulatorów, zgodnie z art. 4 ust. 2 u.z.s.e.e. przy ustalaniu ilości i masy sprzętu wprowadzonego na terytorium kraju nie uwzględnia się masy baterii i akumulatorów.
Maria Duczmal
Pojęcie wprowadzającego sprzęt zostało zdefiniowane w art. 3 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495, z późn. zm.) - dalej u.z.s.e.e. Jest to przedsiębiorca, który:
a) produkuje i wprowadza sprzęt do obrotu pod własnym oznaczeniem,
b) wprowadza sprzęt do obrotu pod własnym oznaczeniem wyprodukowany przez innego przedsiębiorcę,
c) importuje sprzęt
- z wyjątkiem przedsiębiorcy, który zapewnia wyłącznie finansowanie zgodne z warunkami określonymi w umowie finansowania.
Należy przy tym zauważyć, iż wprowadzanie sprzętu do obrotu nie oznacza jedynie wprowadzenia na terytorium Polski, ale jest rozumiane jako odpłatne albo nieodpłatne udostępnienie sprzętu po raz pierwszy na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym w celu używania lub dystrybucji. Niektóre przepisy: art. 7-14 (wpis do rejestru), art. 23 (umieszczenie oznakowania), art. 24 (sprawozdanie o ilości i masie wprowadzonego sprzętu), art. 26 (informacja dla prowadzących zakłady przetwarzania i działalność w zakresie recyklingu), art. 27 (zorganizowanie i sfinansowanie przez wprowadzającego sprzęt dla gospodarstw domowych odbierania, przetwarzania, odzysku, w tym recyklingu i unieszkodliwiania zużytego sprzętu) i art. 29 u.z.s.e.e. (zorganizowanie i sfinansowanie zbierania i dalszego zagospodarowania zużytego sprzętu pochodzącego od użytkowników innych niż gospodarstwa domowe), dotyczące wprowadzającego sprzęt, stosuje się odpowiednio do przedsiębiorcy prowadzącego sprzedaż sprzętu przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, o których mowa w art. 6 ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. Nr 22, poz. 271, z późn. zm.), z terytorium kraju do państwa członkowskiego Unii Europejskiej innego niż Rzeczpospolita Polska lub do państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym
Na wprowadzającego sprzęt u.z.s.e.e. nakłada szereg obowiązków. Jednocześnie wskazuje, kto jest odpowiedzialny za realizację przynajmniej niektórych obowiązków w przypadku gdy podmiot wprowadzający sprzęt na rynek unijny (a nawet szerzej – na obszarze EOG), ale nie bezpośrednio na terytorium Polski, nie realizuje tych obowiązków. Zgodnie z art. 3a ust. 1 u.z.s.e.e. w takim przypadku, gdy wprowadzający sprzęt nie jest wpisany do rejestru prowadzonego przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska (o którym mowa w art. 6), albo będąc wpisanym do rejestru nie realizuje zgodnie z u.z.s.e.e. obowiązków obciążających wprowadzającego sprzęt, niektóre obowiązki przejmuje przedsiębiorca dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia jego sprzętu.
Są to następujące obowiązki wynikające z u.z.s.e.e.:
1) art. 7 - wniosek o wpis do rejestru GIOŚ – w tym przypadku wpisowi podlega przedsiębiorca dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia, który we wniosku o wpis do rejestru podaje dane określone dla wprowadzającego sprzęt,
2) art. 13 – wniosek o wykreślenie z rejestru,
3) art. 18 – wniesienie zabezpieczenia finansowego,
4) art. 19 – formy zabezpieczenia finansowego,
5) art. 21 – umieszczanie numeru rejestrowego na dokumentach,
6) art. 24 – sprawozdanie o wprowadzonym sprzęcie,
7) art. 25 – informacja o kosztach gospodarowania odpadami,
8) art. 27-34:
– zorganizowanie i sfinansowanie odbierania od zbierających i dalszego gospodarowanie sprzętem pochodzącym z gospodarstw domowych,
– minimalne roczne poziomy zbierania sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych,
– odpowiedzialność za „stary” i „nowy” sprzęt,
– zorganizowanie i sfinansowanie zbierania i gospodarowania sprzętem pochodzącym od innych użytkowników niż gospodarstwa domowe,
– poziomy odzysku i recyklingu,
– sprawozdana o zebranym sprzęcie i o osiągniętych poziomach odzysku i recyklingu,
– ewidencja ilości i masy sprzętu,
– umowa z zakładami przetwarzania i składanie wykazu zakładów przetwarzania,
– obligatoryjne przekazanie organizacji odzysku obowiązków dot. sprzętu oświetleniowego rodzaje 2-5,
9) art. 64 – opłata produktowa w przypadku nieosiągnięcia wymaganych poziomów zbierania, odzysku i recyklingu,
10) art. 67 – roczne sprawozdanie o wysokości należnej opłaty produktowej.
Ponieważ przedsiębiorca dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia wykonuje te obowiązki niejako „zastępczo” zamiast właściwego wprowadzającego sprzęt do obrotu, w zakresie, w jakim nabywca poniósł koszty gospodarowania zużytym sprzętem, przysługuje mu roszczenie w stosunku do wprowadzającego sprzęt.
Dokonanie kwalifikacji sprzętu
Obejmuje po pierwsze stwierdzenie, czy dane urządzenie jest sprzętem podlegającym przepisom u.z.s.e.e. Po drugie, jeżeli takim sprzętem jest, przypisanie go do odpowiedniej grupy i rodzaju zgodnie z załącznikiem nr 1 Grupy i rodzaje sprzętu elektrycznego i elektronicznego do u.z.s.e.e. Za właściwe zakwalifikowanie wprowadzanych urządzeń jest odpowiedzialny wprowadzający sprzęt, gdyż dysponuje pełną wiedzą na temat parametrów technicznych danego urządzenia oraz jego przeznaczenia.
Przez sprzęt elektryczny i elektroniczny, zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 10 u.z.s.e.e., rozumie się:
1) urządzenia,
2) których prawidłowe działanie jest uzależnione od dopływu prądu elektrycznego lub od obecności pól elektromagnetycznych, oraz mogące służyć do wytwarzania, przesyłu lub pomiaru prądu elektrycznego lub pól elektromagnetycznych,
3) zaprojektowane do użytku przy napięciu elektrycznym nieprzekraczającym 1 000 V dla prądu przemiennego oraz 1 500 V dla prądu stałego,
4) zaliczone do grup sprzętu określonych w załączniku nr 1 do ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.
Przesłanki powyższe muszą być spełnione łącznie. Wymienienie grup sprzętu elektrycznego i elektronicznego ma charakter zamknięty (nie ma żadnej innej grupy sprzętu podlegającego ustawie poza dziesięcioma grupami wyliczonymi w załączniku). Z kolei wskazanie rodzajów sprzętu w obrębie grup ma charakter jedynie przykładowy, bowiem nawet sprzęt niewymieniony literalnie w rodzajach, ale spełniający kryteria zawarte w definicji w art. 3 ust. 1 pkt 10 u.z.s.e.e., podlega przepisom u.z.s.e.e. Sprzęt taki należy klasyfikować do rodzaju obejmującego pozostały sprzęt w danej grupie. Pomocą przy klasyfikacji urządzeń jako sprzętu elektrycznego lub elektronicznego mogą być następujące dokumenty (z tym zastrzeżeniem, że nie mają charakteru wiążącego i nie stanowią źródła prawa):
1) Wytyczne techniczne dla oceny wyrobu w zakresie jego podlegania przepisom u.z.s.e.e. – strona internetowa Ministerstwa Środowiska
2) Najczęściej zadawane pytania w związku z dyrektywą 2002/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. Urz. WE L 37 z 13.02.2003, s. 19, z późn. zm.) oraz dyrektywą 2002/96/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE) (Dz. Urz. WE L 37 z 13.02.2003, s. 24, z późn. zm.), zawierające stanowisko Komisji Europejskiej.
Do niektórych kategorii sprzętu nie stosuje się przepisów u.z.s.e.e. – wyłączenia zgodnie z jej art. 2 ust. 3 dotyczą:
1) sprzętu służącego ochronie bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli ten sprzęt jest przeznaczony wyłącznie do celów wojskowych
2) odpadów promieniotwórczych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. – Prawo atomowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 161, poz. 1689, z późn. zm.)
3) sprzętu będącego częścią składową urządzenia, które nie jest sprzętem w rozumieniu przepisów ustawy (np. radio fabrycznie zamontowane w samochodzie).
Należy również pamiętać, iż przy ustalaniu ilości i masy sprzętu wprowadzonego do obrotu na terytorium kraju nie uwzględnia się ilości i masy sprzętu, który został wyeksportowany lub stał się przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy dokonanej przez wprowadzającego sprzęt lub innego przedsiębiorcę. Ponieważ często sprzęt elektryczny i elektroniczny zawiera baterie lub akumulatory, których wprowadzanie i zagospodarowanie jest objęte odrębną ustawą z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. Nr 79, poz. 666), aby uniknąć podwójnego zaliczania baterii i akumulatorów, zgodnie z art. 4 ust. 2 u.z.s.e.e. przy ustalaniu ilości i masy sprzętu wprowadzonego na terytorium kraju nie uwzględnia się masy baterii i akumulatorów.
Maria Duczmal