Pytanie:

Wykonawca przyjął zlecenie polegające na montażu produkowanych przez niego wyrobów (krzeseł stadionowych) w istniejącym już obiekcie. Na kim spoczywa obowiązek opracowania planu BIOZ?

Odpowiedź:
Plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia zobowiązany jest sporządzić lub zapewnić jego sporządzenie kierownik budowy, zatrudniony przez wykonawcę prowadzącego budowę. Praktycznie wykonawca robót budowlanych, prowadzący budowę. Nie wszystkie prace budowlane wymagają sporządzenia planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Obszerne omówienie w tym opracowaniu obowiązku oraz zasad sporządzania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pozwoli każdemu pracodawcy ustalić, w jakich przypadkach i jakie prace wymagają sporządzenia tego planu.

Uzasadnienie:
Przepis art. 21a ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.) - dalej pr.bud. stanowi, że kierownik budowy jest zobowiązany, w oparciu o informację, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b pr.bud. sporządzić lub zapewnić sporządzenie, przed rozpoczęciem budowy, planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, uwzględniając specyfikę obiektu budowlanego i warunki prowadzenia robót budowlanych, w tym planowane jednoczesne prowadzenie robót budowlanych i produkcji przemysłowej. Przepis art. 20 ust. 1 pkt 1b pr.bud. zobowiązuje projektanta m.in.: do sporządzenia informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ze względu na specyfikę projektowanego obiektu budowlanego, uwzględnianej w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.

PPlan sporządza się jeżeli:

  1. w trakcie budowy wykonywany będzie przynajmniej jeden z rodzajów robót budowlanych wymienionych w ust. 2 art. 21a pr.bud. lub
  2. przewidywane roboty budowlane mają trwać dłużej niż 30 dni roboczych i jednocześnie będzie przy nich zatrudnionych co najmniej 20 pracowników lub pracochłonność planowanych robót będzie przekraczać 500 osobodni.


Roboty wymienione w ust. 2 art. 21a pr.bud. to roboty:

  1. których charakter, organizacja lub miejsce prowadzenia stwarza szczególnie wysokie ryzyko powstania zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi, a szczególnie przysypania ziemią lub upadku z wysokości;
  2. przy prowadzeniu których występują działania substancji chemicznych lub czynników biologicznych zagrażających bezpieczeństwu i zdrowiu ludzi;
  3. stwarzające zagrożenie promieniowaniem jonizującym;
  4. prowadzone w pobliżu linii wysokiego napięcia lub czynnych linii komunikacyjnych;
  5. stwarzające ryzyko utonięcia pracowników;
  6. prowadzone w studniach, pod ziemią i w tunelach;
  7. wykonywane przez kierujących pojazdami zasilanymi z linii napowietrznych;
  8. wykonywane w kesonach, z atmosferą wytwarzaną ze sprężonego powietrza;
  9. wymagające użycia materiałów wybuchowych;
  10. prowadzone przy montażu i demontażu ciężkich elementów prefabrykowanych.

Na podstawie art. 21a ust. 4 pr.bud. Minister Infrastruktury wydał rozporządzenie z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz. U. Nr 120, poz. 1126) - dalej r.b.i.o.z. Określa ono zakres i formę informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz szczegółowy zakres rodzajów robót budowlanych, stwarzających zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi. Przepisy § 6 r.b.i.o.z. stanowią, iż szczegółowy zakres robót budowlanych obejmuje w przypadku:

  • 1) robót budowlanych, których charakter, organizacja lub miejsce prowadzenia stwarza szczególnie wysokie ryzyko powstania zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi, a szczególnie przysypania ziemią lub upadku z wysokości:
    • a) wykonywanie wykopów o ścianach pionowych bez rozparcia o głębokości większej niż 1,5 m oraz wykopów o bezpiecznym nachyleniu ścian o głębokości większej niż 3,0 m,
    • b) roboty, przy których wykonywaniu występuje ryzyko upadku z wysokości ponad 5,0 m,
    • c) rozbiórki obiektów budowlanych o wysokości powyżej 8 m,
    • d) roboty wykonywane na terenie czynnych zakładów przemysłowych,
    • e) montaż, demontaż i konserwacja rusztowań przy budynkach wysokich i wysokościowych,
    • f) roboty wykonywane przy użyciu dźwigów lub śmigłowców,
    • g) prowadzenie robót na obiektach mostowych metodą nasuwania konstrukcji na podpory,
    • h) montaż elementów konstrukcyjnych obiektów mostowych,
    • i) betonowanie wysokich elementów konstrukcyjnych mostów, takich jak przyczółki, filary i pylony,
    • j) fundamentowanie podpór mostowych i innych obiektów budowlanych na palach,
    • k) roboty wykonywane pod lub w pobliżu przewodów linii elektroenergetycznych, w odległości liczonej poziomo od skrajnych przewodów, mniejszej niż: 3,0 m - dla linii o napięciu znamionowym nieprzekraczającym 1 kV, 5,0 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 1 kV, lecz nieprzekraczającym 15 kV, 10,0 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 15 kV, lecz nieprzekraczającym 30 kV, 15,0 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 30 kV, lecz nieprzekraczającym 110 kV,
    • l) roboty budowlane prowadzone w portach i przystaniach podczas ruchu statków,
    • m) roboty prowadzone przy budowlach piętrzących wodę, przy wysokości piętrzenia powyżej 1 m,
    • n) roboty wykonywane w pobliżu linii kolejowych;
  • 2) robót budowlanych, przy prowadzeniu których występują działania substancji chemicznych lub czynników biologicznych zagrażających bezpieczeństwu i zdrowiu ludzi:
    • a) roboty prowadzone w temperaturze poniżej -10°C,
    • b) roboty polegające na usuwaniu i naprawie wyrobów budowlanych zawierających azbest;
  • 3) robót budowlanych stwarzających zagrożenie promieniowaniem jonizującym:
    • a) roboty remontowe i rozbiórkowe obiektów przemysłu energii atomowej,
    • b) roboty remontowe i rozbiórkowe obiektów, w których były realizowane procesy technologiczne z użyciem izotopów;
  • 4) robót budowlanych prowadzonych w pobliżu linii wysokiego napięcia lub czynnych linii komunikacyjnych:
    • a) roboty wykonywane w odległości liczonej poziomo od skrajnych przewodów, mniejszej niż 15,0 m - dla linii o napięciu znamionowym 110 kV,
    • b) roboty wykonywane w odległości liczonej poziomo od skrajnych przewodów, mniejszej niż 30,0 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 110 kV,
    • c) budowa i remont: linii kolejowych (roboty torowe i podtorowe), sieci trakcyjnej i linii zasilającej sieć trakcyjną i urządzenia elektroenergetyczne, linii i urządzeń sterowania ruchem kolejowym, sieci telekomunikacyjnych, radiotelekomunikacyjnych i komputerowych, związane z prowadzeniem ruchu kolejowego,
    • d) wszystkie roboty budowlane, wykonywane na obszarze kolejowym w warunkach prowadzenia ruchu kolejowego;
  • 5) robót budowlanych stwarzających ryzyko utonięcia pracowników: a) roboty prowadzone z wody lub pod wodą,
    • b) montaż elementów konstrukcyjnych obiektów mostowych,
    • c) fundamentowanie podpór mostowych i innych obiektów budowlanych na palach,
    • d) roboty prowadzone przy budowlach piętrzących wodę, przy wysokości piętrzenia powyżej 1 m;
  • 6) robót budowlanych prowadzonych w studniach, pod ziemią i w tunelach:
    • a) roboty prowadzone w zbiornikach, kanałach, wnętrzach urządzeń technicznych i w innych niebezpiecznych przestrzeniach zamkniętych,
    • b) roboty związane z wykonywaniem przejść rurociągów pod przeszkodami metodami: tunelową, przecisku lub podobnymi;
  • 7) robót budowlanych wykonywanych przez kierujących pojazdami zasilanymi z linii napowietrznych - roboty przy budowie, remoncie i rozbiórce torowisk;
  • 8) robót budowlanych wykonywanych w kesonach, z atmosferą wytwarzaną ze sprężonego powietrza - roboty przy budowie i remoncie nabrzeży portowych i przepraw mostowych;
  • 9) robót budowlanych wymagających użycia materiałów wybuchowych:
    • a) roboty ziemne związane z przemieszczaniem lub zagęszczaniem gruntu,
    • b) roboty rozbiórkowe, w tym wykonywanie otworów w istniejących elementach konstrukcyjnych obiektów;
  • 10) robót budowlanych prowadzonych przy montażu i demontażu ciężkich elementów prefabrykowanych - roboty, których masa przekracza 1,0 t.