Czy można "wybrać" zgłoszenie do marszałka województwa produktu ubocznego?
Jeśli uznać, że procedura utraty statusu odpadu ma pierwszeństwo, to czy taki wytwórca stłuczki w procesie produkcyjnym prowadzi jej odzysk poprzez np. oględziny odpadu i ich zaklasyfikowanie jako nadającej się do przetworzenia jako produkt lub wymagającej dalszego przetworzenia?
Odpowiedź:
Procedury: utraty statusu odpadu oraz uzyskania statusu produktu ubocznego (który jednak nie jest produktem, chociaż również nie jest odpadem) to dwie różne procedury, przy czym możliwość wykorzystania trybu z art. 14 ustawy z 14.12.2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2016 r. poz. 1987 ze zm.) – dalej u.o. zależy od tego, czy przepisy wspólnotowe lub krajowe taki tryb przewidują. W przypadku stłuczki szklanej tryb z art. 14 u.o. może mieć zastosowanie.
Z żadnych przepisów nie wynika pierwszeństwo procedur z art. 14 u.o. przed procedurą, o której mowa w art. 10 i 11 u.o. Przyjęty tryb postępowania zależy od tego, czy np. stłuczka szklana jest pozostałością poprocesową, czy też jej wytwórca prowadzi odzysk. W procesie odzysku nie można uzyskać dla odpadu statusu produktu ubocznego.
Uzasadnienie:
Produkt uboczny to pozostałość procesu produkcyjnego, którego podstawowym celem nie jest ich produkcja, spełniający dyspozycję art. 10 u.o. Możliwość uzyskania statusu produktu ubocznego wynika z dochowania procedury, o której mowa w art. 10 u.o., tj. zgłoszenia marszałkowi województwa uznania przedmiotu lub substancji za produkt uboczny oraz wykazania, że faktycznie owa pozostałość poprocesowa spełnia wymagania, o których mowa w art. 9 u.o.
Natomiast procedura uzyskania dla odpadu statusu produktu może nastąpić w trybie art. 14 u.o., a w przypadku, gdy przepisy wspólnotowe lub krajowe nie przewidują odrębnej procedury uzyskania takiego statusu – wykazania, że po przeprowadzonym procesie odzysku odpadu spełnia on wymagania jakościowe przewidziane dla produktu danego rodzaju (czyli jak dla surowca pierwotnego). Dla przedsiębiorcy wprowadzającego produkt na rynek oznacza to obowiązek posiadania dokumentów potwierdzających jego bezpieczeństwo. Następuje to w trybie ustawy z 30.08.2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz.U. z 2017 r. poz. 1226) oraz przepisów odrębnych określających wymagania dla takich produktów, np. ustawy z 10.07.2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz.U. z 2017 r. poz. 668) w zw. z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 18.06.2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o nawozach i nawożeniu (Dz.U. Nr 119, poz. 765, ze zm.) albo ustawy z 16.04.2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1570) w zw. z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z 9.03.2011 r. ustanawiającym zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającym dyrektywę Rady 89/106/EWG (Dz.U. UE. L. z 2011 r. Nr 88, str. 5 ze zm.).
Jeżeli stłuczka szklana jest pozostałością poprocesową, to zastosowanie znajdzie procedura zgłoszenia, o której mowa w art. 10 u.o. Jeżeli zaś nie jest to pozostałość poprocesowa, to zastosowanie powinna znaleźć procedura utarty statusu odpadu z zastosowaniem rozporządzenia Komisji (UE) nr 1179/2012 z 10.12.2012 r. ustanawiającego kryteria określające, kiedy stłuczka szklana przestaje być odpadem na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE (Dz.U. UE L 337 z 11.12.2012 r., s. 31) - dalej rozporządzenie 1179/2012. Jeśli więc dla stłuczki szklanej zostanie przeprowadzona procedura określona w rozporządzeniu 1179/2012, to stłuczka w wyniku przeprowadzonego odzysku utraci status odpadu, stając się produktem.
Jeżeli dla stłuczki szklanej ma nastąpić utrata statusu odpadu, to oznacza to, że jej wytwórca musi przeprowadzić odzysk tej stłuczki, zgodnie z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu 1179/2012. Samo przygotowanie do ponownego użycia zdefiniowane w art. 3 ust. 1 pkt 22 u.o., np. poprzez przeprowadzenie oględzin czyszczeniu lub naprawie, to za mało, chociaż w wyniku przeprowadzenia tej procedury również można uzyskać produkt. Dla stłuczki szklanej przewidziano jednak procedurę określona w rozporządzeniu 1179/2012 i odzysk polegający na przygotowaniu do ponownego użycia jest niewystarczający. Oznacza to, że muszą zostać spełnione wszystkie kryteria opisane w tym akcie, aby stłuczka szklana mogła uzyskać status produktu, nadający się do wykorzystania jako produkt, niewymagający dalszego przetworzenia.
Piotr Ćwiek, autor współpracuje z publikacją Prawo Ochrony Środowiska
Odpowiedzi udzielono 6.07.2017 r.
Jaką procedurę - utraty statusu odpadu czy uznania odpadu za produkt uboczny - stosuje się do stłuczki szklanej?
Pytanie pochodzi z publikacji Prawo Ochrony Środowiska: Jaka jest relacja (i z czego ona wynika) procedury utraty statusu odpadu i uznania odpadu za produkt uboczny? Chodzi o odpad stłuczki szklanej. Czy w przypadku tego odpadu konieczne jest zastosowanie przepisów dotyczących utraty statusu odpadów?
