Rozwój nowoczesnych technologii daje pracodawcom możliwość kontrolowania pracowników podczas wykonywania przez nich obowiązków pracowniczych. Pracodawcy nie poprzestają już tylko na weryfikacji stron internetowych odwiedzanych przez pracowników w godzinach pracy. Stosowanie kamer przez pracodawców jest coraz powszechniejsze. Instalowane są one w różnych celach. Pracodawcy na pierwszym miejscu wskazują bezpieczeństwo w zakładzie pracy, zapobieganie kradzieżom, ale przede wszystkim nadzorowanie pracowników podczas wykonywanej przez nich pracy.
 

Niejednoznaczne przepisy

Nadzorowanie pracowników za pomocą systemów monitoringu wywołuje szereg kontrowersji. Dzieje się tak ze względu na brak jednoznacznych i szczegółowych przepisów prawa w tej materii. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. stanowi w art. 47, że każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym. Kodeks pracy natomiast zakłada, że pracodawca jest obowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika. Kodeks pracy nie zawiera jednak katalogu dóbr osobistych pozostających pod ochroną prawa pracy. Taka ochrona powinna być jednak rozpatrywana z uwzględnieniem stosunku pracy istniejącego między pracodawcą a pracownikiem, charakteryzującym się podporządkowaniem pracownika pracodawcy w procesie pracy oraz stosowanie się do jego poleceń, jeżeli nie są sprzeczne z przepisami lub umową o pracę. Należy wskazać, że pracodawca organizując pracę musi także dążyć do oceny pracy pracowników, poprzez korzystanie z dostępnych mu środków pozwalających na weryfikację właściwego jej wykonywania. Jest to okoliczność, która może jednak przesądzać decyzję pracodawców o wprowadzeniu monitoringu w miejscu pracy.
 

Monitoring - prawnie dopuszczalny?

Wprowadzenie przez pracodawcę monitoringu wizyjnego na terenie zakładu jest prawnie dopuszczalne, ale wymusza postępowanie, które spowoduje naruszenia dóbr osobistych pracowników. Podkreśla się, że za zastosowaniem monitoringu w pracy powinien stać usprawiedliwiony cel pracodawcy, a zastosowane środki powinny być adekwatne do wyznaczonego celu i w jak najmniejszym stopniu powinny one ingerować w  życie pracowników (wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 3 kwietnia 2007 r., Lynette Copland przeciwko UK, 62617/00). Pracodawca musi również zadbać, aby przy stosowaniu tego rodzaju kontroli ochrona dóbr osobistych oraz prawo pracowników do prywatności nie zostały naruszone. Zakazane jest zatem stosowanie kamer w miejscach, gdzie powszechnie szanowana jest prywatność, np. w szatni albo toalecie, a także w miejscach, gdzie pracownik nie wykonuje czynności służbowych, np. w palarni. Pracodawca podejmując decyzję o instalacji monitoringu na terenie zakładu powinien odpowiednio wcześniej poinformować pracowników o swoim zamiarze oraz o zakresie i rodzajach dopuszczalnych kontroli. W obecnym stanie prawnym nie ma jednak przepisów regulujących sposoby informowania pracowników o zainstalowaniu kamer. Zasadnym może być zatem wprowadzenie odpowiednich postanowień w zakładowym regulaminie pracy.
 
Reasumując w obecnym stanie prawnym monitorowanie pracowników w pracy nie jest zakazane. Prawo to nie może jednak stanowić pretekstu dla stosowania wszelkich form monitoringu w nieograniczonym zakresie w szczególności takiego, który naruszy dobra osobiste pracownika. 
 
Przedsiębiorco!
Odpowiedzi na inne pytania związane z prowadzeniem firmy znajdziesz w przewodniku dla małych i średnich przedsiębiorców "Działalnośc gospodarcza. 542 pytania i odpowiedzi" pod redakcją naukową Pani Agaty Kamińskiej.
 
 
 
Agata Kamińska – Autorka licznych publikacji traktujących o praktycznych aspektach prawa pracy oraz świadczeniu usług drogą elektroniczną. Redaktor naukowy: „Działalność gospodarcza. 542 pytania i odpowiedzi” oraz „Prawo Pracy. 1506 pytań i odpowiedzi.” wydanych przez wydawnictwo Wolters Kluwer Polska.