Czy postępowanie zakończone milczącą zgodą, niezgodne z planem miejscowym, może zostać wznowione?
PINB w kwestii niezgodności z planem miejscowym wstrzymał budowę.

Z uwagi na okoliczność, że milczenie organu, polegające na niewniesieniu sprzeciwu nie stanowi rozstrzygnięcia sensu stricte (chociaż niewątpliwie kończy sprawę administracyjną), a zgodnie z art. 145 k.p.a. można wznowić postępowanie administracyjne zakończone decyzją ostateczną, postępowanie zakończone milczącą zgodą nie może być wznowione.
Dla udzielenia odpowiedzi na powyższe pytanie należy poczynić założenie, że inwestor dokonał zgłoszenia robót budowlanych, a organ administracji architektoniczno - budowlanej w terminie 30 dni od dnia otrzymania zgłoszenia nie wniósł sprzeciwu w formie decyzji.
Należy zauważyć, że instytucja wznowienia postępowania, o której stanowi art. 145 i nast. k.p.a. ma na celu stworzenie prawnej możliwości przeprowadzenia ponownego postępowania wyjaśniającego i ponownego rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej zakończonej decyzją ostateczną.
Z kolei instytucja zgłoszenia, o której mowa w art. 30 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) - dalej pr. bud., stanowiąca odpowiednik wniosku o pozwolenie na budowę jest wyrazem dążenia ustawodawcy do uproszczenia i odformalizowania procesu inwestycyjnego, mającym na celu przyspieszenie załatwienia spraw z nim związanych. Nie można uznać, że do tego postępowania mają w pełni zastosowanie przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. W literaturze przedmiotu podkreśla się, że specyfika postępowania administracyjnego, prowadzonego w wyniku dokonania zgłoszenia jest tak znaczna, iż wymaga uwzględnienia, że instytucja ta w rezultacie szczególnego charakteru uregulowania powoduje, iż nie mają do niej zastosowania wszystkie regulacje kodeksowe. Regulacje kodeksowe ulegają pewnej modyfikacji, w tym sposób zakończenia prowadzonego postępowania. Ograniczeniu ulegnie, więc zasada z art. 104 § 1 k.p.a., zgodnie z którą organ administracji załatwia sprawę w formie decyzji administracyjnej. Taka forma załatwienia sprawy będzie właściwa jedynie wówczas, gdy organ wniesie sprzeciw. Natomiast milczenie organu, polegające na nie wniesieniu sprzeciwu nie stanowi rozstrzygnięcia, chociaż niewątpliwie kończy sprawę administracyjną i to z woli ustawodawcy, z upływem 30 dniowego terminu, ustalonego dla właściwego organu do wniesienia sprzeciwu (por. wyrok NSA z dnia 17 listopada 2005 r., sygn. II OSK 197/05, LEX nr 196647).
W świetle powyższego skoro zgodnie z art. 145 k.p.a. można wznowić postępowanie administracyjne zakończone decyzją ostateczną, to w sytuacji braku rozstrzygnięcia sprawy w formie decyzji administracyjnej, nie jest możliwe wznowienie tegoż postępowania.
Jak wskazał WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 22 marca 2010 r. sygn. akt II SA/Gl 1121/09: organ, który nie wniósł sprzeciwu w 30-dniowym terminie liczonym od dnia doręczenia mu zgłoszenia, ani też nie nałożył obowiązku uzupełnienia dokumentów, traci także kompetencje do dalszego działania w sprawie. W szczególności nie może on pozbawić inwestora uprawnienia do wykonywania zgłoszonych robót budowlanych poprzez uruchomienie jednego z przewidzianych w procedurze administracyjnej nadzwyczajnych trybów postępowania (wznowienie postępowania, stwierdzenie nieważności decyzji). Jeżeli w postępowaniu toczącym się w trybie art. 30 pr. bud. doszło natomiast do naruszenia przepisów, niektóre z tych naruszeń mogą zostać usunięte przez organ nadzoru budowlanego w postępowaniu prowadzonym w trybie art. 50 i art. 51 pr. bud. W toku tego postępowania organ ten jest uprawniony do wstrzymania prowadzenia robót budowlanych wykonywanych: w sposób mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia bądź zagrożenia środowiska (art. 50 ust. 1 pkt 2 pr. bud.), na podstawie zgłoszenia z naruszeniem art. 30 ust. 1 (art. 50 ust. 1 pkt 3 pr. bud.), lub w sposób istotnie odbiegający od ustaleń i warunków określonych w przepisach (art. 50 ust. 1 pkt 4 pr. bud.). W przypadku natomiast, gdy roboty budowlane zostały już zrealizowane w sposób, o którym mowa wyżej, organ nadzoru budowlanego może na podstawie art. 51 ust. 7 pr. bud. zastosować odpowiednio przepisy art. 51 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 tej pr. bud.

Anna Kawecka