Pytanie
Czy organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej mają prawo pobierać opłaty za czynności związane z wydaniem decyzji w sprawie przeprowadzenia ekshumacji?
Zgodnie z art. 36 ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej za badania laboratoryjne oraz inne czynności wykonywane w związku ze sprawowaniem bieżącego i zapobiegawczego nadzoru sanitarnego pobiera się opłaty w wysokości kosztów ich wykonania (...). Za badania laboratoryjne i inne czynności wykonywane w związku ze sprawowaniem bieżącego nadzoru sanitarnego (...) nie pobiera się opłat (...) jeżeli w wyniku badań nie stwierdzono naruszenia tych wymagań. Zatem jeżeli powyższe czynności zaliczy się do nadzoru bieżącego (art. 4 ww. ustawy) można pobrać opłatę wówczas, gdy będzie naruszenie wymagań. Natomiast czynności nadzoru zapobiegawczego podlegają opłacie zawsze, ale powyższe czynności nie mieszczą się – w mojej ocenie – w otwartym katalogu czynności nadzoru zapobiegawczego zawartym w art. 3 ww. ustawy.
Ponadto art. 262 Kodeksu postępowania administracyjnego precyzuje, iż stronę postępowania obciążają te koszty postępowania, które:
- wynikły z winy strony;
- zostały poniesione w interesie lub na żądanie strony, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie.
Ustawowy obowiązek organu PIS (zezwolenie właściwego inspektora sanitarnego na ekshumację zwłok i szczątków) wynika z art. 15 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych, zatem brak jest podstaw prawnych do obciążania strony kosztami postępowania.