Czy licencja zakupiona za kwotę powyżej 3500 zł podlega amortyzacji jako WNiP?

Osoba fizyczna dla celów prowadzonej działalności zakupiła oprogramowanie do projektowania konstrukcji drewnianych Dietrich, o wartości netto 12.900 zł. W umowie określono, że przedmiotem jest zakup jednej licencji na program do projektowania konstrukcji drewnianych. Z postanowień umowy wynika również, że na kupującego przechodzą wszelkie prawa wynikające z posiadania przedmiotu umowy, z wyłączeniem dalszej jego sprzedaży.

Pytanie:
Czy z tak sformułowanej umowy wynika, że zakupiliśmy licencję, która stanowi wartość niematerialną i prawną?
Czy są jakieś przepisy, które określają kiedy zakupiony program komputerowy jest licencją podlegającą amortyzacji w rozumieniu przepisów podatku dochodowego od osób fizycznych, a kiedy nią nie jest i można wartość zakupu takiego programu w 100% zaliczyć do kosztów podatkowych?
Kiedy zakupione oprogramowanie można zakwalifikować do kosztów podatkowych?
Zakup oprogramowania miał miejsce w sierpniu 2016 r. Przez niedopatrzenie oprogramowanie nie zostało zaliczone do kosztów, ani jednorazowo, ani poprzez odpisy amortyzacyjne.
Czy jeżeli program okaże się licencją podlegającą amortyzacji możemy zacząć ją amortyzować od miesiąca następującego po miesiącu jej ujawnienia i wpisania do ewidencji WNiP?
Czy jest jakiś sposób odniesienia jednorazowo w koszty podatkowe wartości zakupionego oprogramowania?

Odpowiedź:
Jeżeli zgodnie z umową podatnik zakupił licencję do programu, którego przewidywany okres używania jest dłuższy niż rok, za cenę przekraczającą 3500 zł to licencja taka stanowi wartość niematerialną i prawną podlegającą amortyzacji. Skoro podatnik wcześniej nie wprowadził licencji do ewidencji, podatnik winien rozpocząć amortyzację od miesiąca następującego po miesiącu ujawnienia.
Zgodnie z definicją zapisaną w art. 22b ust. 1 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – dalej u.p.d.o.f., wartościami niematerialnymi i pranymi (WNiP) są nabyte, nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania:
1) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,
2) spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
3) prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
4) autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,
5) licencje,
6) prawa określone w ustawie z 30.06.2000 r. - Prawo własności przemysłowej,
7) wartość stanowiąca równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how)

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu.
Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że jeżeli podatnik zakupił licencję do programu komputerowego to jeżeli jej przewidywany okres używania jest dłuższy niż rok, służy jego działalności gospodarczej i jest zdatna do używania, stanowi WNiP. Bez znaczenia pozostaje to, że zgodnie z określonymi w umowie polami eksploatacji podatni nie może dalej zbywać takiej licencji.
Skoro wartość początkowa takiej licencji przekroczyła 3500 zł to jedynym sposobem na zaliczenia do podatkowych kosztów uzyskania przychodu wydatków poniesionych na jej nabycie jest dokonywanie odpisów amortyzacyjnych. Jak stanowi przepis art. 22h ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.f., odpisy amortyzacyjne winny być dokonywane począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym WNiP został wprowadzony do ewidencji środków trwałych i WNiP.
Skoro podatnik przyjął licencję do używania w 2016 r. ale nie rozpoczął amortyzacji to pozostaje odwołać się do regulacji art. 22h ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.f. Na podstawie takiego, od WNiP nieobjętych dotychczas ewidencją, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym te WNiP zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. W okolicznościach opisanych w pytaniu brak jest podstaw do jednorazowego rozliczenia w kosztach wydatku poniesionego na nabycie licencji.
Jeżeli "dalsze" licencję stanowią, każda z nich z osobna, odrębną licencję i wartości początkowej każdej z nich (samodzielnie) nie przekraczają 3500 zł to brak jest podstaw do tego aby przyjąć, że podatnik powinien obligatoryjnie amortyzować takie prawa. Skoro bowiem każda z licencji samodzielnie posiada status WNiP to brak jest podstaw do sumowania ich wartości. Jednym słowem, każda licencja powinna być odrębnie klasyfikowana i przy pojedynczej wartości do 3500 zł wydatek na ich nabycie może być jednorazowo ujęty w KUP.
Jeśli natomiast jednostkowa wartość poszczególnych (pojedynczych) licencji programów wynosi około 10 zł to już tylko z tego powodu brak jest podstaw do amortyzacji. Jeżeli przewidywany okres używania poszczególnych licencji jest dłuższy niż rok to wydatek jest kosztem w miesiącu przyjęcia licencji do używania (art. 22d ust. 1 u.p.d.o.f.).

[Uwaga! Odpowiedź na to pytanie jest już nieaktualna od 1 stycznia 2018 r.]