Spółka cywilna prowadząca m.in. gospodarstwo rolne złożyła do starosty wniosek o wydanie zezwolenia na odzysk osadów ściekowych metodą R10 - odpadów o kodzie 02 02 04 - osady z zakładowych oczyszczalni ścieków.

Osady pochodzą z zakładowej oczyszczalni ścieków firmy zajmującej się ubojem i rozbiórką trzody chlewnej.

Osady będą stosowane w formie ziemistej w rolnictwie, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243) - dalej u.o.

Firma wytwarzająca osady i grunty na, których mają być one wykorzystane przez spółkę cywilną znajdują się w sąsiednich województwach (powiaty bezpośrednio graniczące ze sobą).

Czy do odpadów o kodzie 02 02 04 – osadów ściekowych z zakładowych oczyszczalni ścieków, które mają być odzyskiwane metodą R10 poprzez wykorzystanie w rolnictwie należy stosować przepisy dotyczące komunalnych osadów ściekowych, zawarte w art. 43 u.o. i w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 13 lipca 2010 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz. U. Nr 137, poz. 924) - dalej r.k.o.ś.?

Kto ma wykonywać badania osadów, badania gruntów, na których będą wykorzystane osady ściekowe i ustalać dawki osadów: spółka cywilna, która wystąpiła o wydanie decyzji na odzysk czy wytwórca osadów?
Czy osady ściekowe można stosować na polach w okresie zimowym, tj. od dnia 1 grudnia do końca lutego?

Czy w opisanej sytuacji obowiązuje zasada bliskości, tzn. czy spółka cywilna jest zobowiązana uzasadnić staroście, dlaczego chce poddawać odzyskowi odpady z innego województwa?

Odpowiedź:

Przepisy r.k.o.ś. stosuje się odpowiednio do zakładowych osadów ściekowych w zakresie wymagań, jakie muszą spełniać komunalne osady ściekowe, aby mogły być wykorzystywane w procesie odzysku R10. Wynika to wprost z załącznika do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie procesu odzysku R10 (Dz. U. Nr 86, poz. 476) - dalej r.p.o.r. – tabeli 2 pkt 1.@page_break@

Badania zakładowych osadów ściekowych musi wykonać ich wytwórca przed przekazaniem ich do odzysku w procesie R10 przedsiębiorcy posiadającemu zezwolenie na odzysk zakładowych osadów ściekowych.
Przepis art. 43 ust. 6 pkt 5 u.o. zakazuje stosowania komunalnych osadów ściekowych na terenach zmarzniętych lub przykrytych śniegiem.
Przepis art. 9 ust. 3 u.o. zakazuje stosowania komunalnych osadów ściekowych poza obszarem województwa, na którym zostały wytworzone. Oznacza to, że zakładowe osady ściekowe mogą być stosowane na obszarze innego województwa, niż to województwo, na terenie którego zostały wytworzone.

Uzasadnienie:

Osady z zakładowej oczyszczalni ścieków, to nie to samo, co komunalne osady ściekowe. Aby mogły zostać zastosowane w celach przyrodniczych muszą spełniać wymagania jak dla komunalnych osadów ściekowych ustalone w r.k.o.ś. Akt r.p.o.r. ustalając warunki odzysku wymaga nie tylko, aby przy wykorzystywaniu zakładowych osadów były spełnione wymagania jak dla komunalnych osadów ściekowych określonych w u.o., ale również aby było stosowane r.k.o.ś. określające warunki, jakie muszą być spełnione przy wykorzystywaniu komunalnych osadów ściekowych. Obowiązek wykazania, że spełniają one wymagania jak dla komunalnych osadów ściekowych, polega na poddaniu ich badaniom w laboratorium akredytowanym w celu wykazania, że nie przekraczają dopuszczalnych zawartości metali ciężkich, nie zawierają bakterii lub pasożytów w liczbie większej niż dopuszczalna. Obowiązek ten, zgodnie z art. 43 ust. 3 u.o. spoczywa na wytwórcy osadów.

Akt u.o. i r.k.o.ś. nie zabraniają wprost stosowania osadów w okresie zimy. Przepisy u.o. zakazują jedynie stosowania ich na terenie zamarzniętym lub przykrytym śniegiem. Prawdopodobieństwo, że w okresie grudzień – luty nie spadnie śnieg lub temperatura będzie zawsze wyższa niż 10C jest niewielkie, stąd osady nie powinny być stosowane w okresie zimowym w celach przyrodniczych.

Zasada bliskości określona w art. 9 ust. 1 i 2 u.o. dotyczy wszystkich rodzajów odpadów. Kolejne ustępy tego przepisu ust. 3, ust. 3a i ust. 4 dotyczą komunalnych osadów ściekowych. Zakładowe osady ściekowe – jak zauważono wyżej - to nie to samo, co komunalne osady ściekowe. Skoro w art. 9 ust. 3-4 u.o. jest mowa o komunalnych osadach ściekowych, to nie należy interpretować tych przepisów rozszerzająco, rozciągając ich obowiązywanie na inne rodzaje odpadów – zakładowe osady ściekowe. Organ może jednak zawsze wezwać przedsiębiorcę do udzielenia dodatkowych wyjaśnień, w tym uzasadnienia dlaczego dany odpad ma być wykorzystywany poza województwem, na którym został wytworzony. Nie ma on jednak skutecznych narzędzi, aby z tego powodu (stosowania osadów zakładowych poza terenem województwa, na którym zostały wytworzone) odmówić wydania decyzji.