Za projekt odpowiada Ministerstwo Finansów i Gospodarki. Jak wskazano, zmiany wynikają m.in. z konieczności dostosowania krajowych przepisów do unijnych dyrektyw w sprawie wyrobów tytoniowych. Regulacje te nakładają szereg obowiązków na administracje państw członkowskich, które są odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie unijnego Systemu Śledzenia Ruchu i Pochodzenia Wyrobów Tytoniowych (tzw. System Track&Trace), w tym sprawowanie nad nim nadzoru i kontroli. Dlatego projekt wyznacza organy właściwe w zakresie kontroli przestrzegania przez podmioty gospodarcze obowiązków związanych z funkcjonowaniem systemu, zastąpienie dotychczasowych nieefektywnych sankcji karnych wymierzanych przez sąd pieniężną karą administracyjną nakładaną przez organy podatkowe lub karą grzywny wymierzaną przez kontrolującego w drodze mandatu karnego, a także objęcie sankcjami niedopełnienia wszystkich obowiązków związanych z funkcjonowaniem systemu. 

Lepsza kontrola 

W projekcie wskazano, że czynności kontrolne w zakresie nadzoru rynku będą wykonywane przez funkcjonariuszy i pracowników Krajowej Administracji Skarbowej, a także przy wykonywaniu swoich ustawowych zadań przez:

  • funkcjonariuszy policji,
  • inspektorów Inspekcji Handlowej,
  • inspektorów Inspekcji Transportu Drogowego,
  • Biuro Prezesa ds. Substancji Chemicznych.

Podkreślono, że umożliwi to bardziej efektywny nadzór nad rynkiem wyrobów tytoniowych poprzez zwiększenie wykorzystywania systemu, którego celem jest zapewnienie skutecznej metody do walki z nielegalnym obrotem wyrobami tytoniowymi, zapewniając dostęp do danych dotyczących transakcji i zdarzeń w łańcuchu dostaw.

Projekt przewiduje też zastąpienie dotychczasowych sankcji karnych karą pieniężną nakładaną w drodze decyzji administracyjnej przez właściwego naczelnika urzędu celno-skarbowego oraz karą grzywny wymierzaną przez kontrolującego w drodze mandatu karnego. Określa także sankcje nakładane na podmioty biorące udział w obrocie wyrobami tytoniowymi objętymi systemem Track&Trace za niedopełnienie obowiązków związanych z:

  • brakiem kodów identyfikacyjnych podmiotów i należących do nich zakładów i maszyn,
  • brakiem aktualizacji informacji zgłoszonych we wniosku o kod identyfikacyjny podmiotu,
  • brakiem oznaczenia niepowtarzalnym identyfikatorem opakowania jednostkowego wyrobów tytoniowych,
  • brakiem oznaczania zabezpieczeniem opakowania jednostkowego wyrobów tytoniowych,
  • oznaczeniem opakowania jednostkowego wyrobów tytoniowych niepowtarzalnym identyfikatorem wydanym przez emitenta innego niż PWPW S.A.,
  • brakiem rejestracji przemieszczeń wyrobów tytoniowych i niekompletne rejestry tych przemieszczeń,
  • niedostarczeniem przez emitenta na wezwanie ministra finansów dokumentów niezbędnych do oceny spełnienia kryteriów niezależności od przemysłu tytoniowego,
  • brakiem zapewnienia przez producentów wyrobów tytoniowych urządzeń umożliwiających podmiotom uczestniczącym w obrocie wyrobami tytoniowymi rejestrowanie tych wyrobów w systemie.

Kary pieniężne mają być z mocy ustawy miarkowane w zależności od stopnia przewinienia, którego dopuści się dany podmiot. Założono, że projekt ustawy zostanie przyjęty przez rząd jeszcze w tym roku.