O problemach osób z niepełnosprawnością, które chcą skorzystać z pomocy medycznej, pisaliśmy kilkakrotnie na Prawo.pl. Jednym z takich problemów jest dostępność gabinetów ginekologicznych dla kobiet na wózkach czy też niemożnosć zważenia się pacjentów w przychodni. Ci ostatni są odsyłani przez personel medyczny do weterynarza, masarni, na skup złomu lub do warsztatu samochodowego.
Czytaj na Prawo.pl:
Ginekolog nie dla kobiet z niepełnosprawnościami
Pacjenci na wózkach ważą się u weterynarza i w masarniach
W sprawie wypowiadał się też Rzecznik Praw Pacjenta. - Placówka medyczna powinna zapewnić pacjentowi z niepełnosprawnością możliwość dokonania pomiaru wagi ciała. Jeśli jest to możliwe, udzielając pomocy w skorzystaniu z klasycznej wagi, a w przypadku, gdy stan zdrowia pacjenta to uniemożliwi, powinna zapewnić wagę platformową lub krzesełkową – przypominał RPP.
Rzecznik: Pacjent na wózku ma prawo do zważenia się
Bariery w służbie zdrowia
Jednak barier w skorzystaniu ze służby zdrowia dla osób ze szczególnymi potrzebami jest znacznie więcej. Zwrócił na to uwagę w wystąpieniu do ministra zdrowia Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO). To bariery architektoniczne dla pacjentów na wózkach, w tym także niedostępne gabinety ginekologiczne. Ale też sposób komunikacji personelu medycznego z pacjentkami z niepełnosprawnościami.
– Są to m.in. ignorowanie pacjentek i prowadzenie rozmowy z tłumaczem, asystentem lub członkiem rodziny pacjenta głuchego, stereotypowe traktowanie i założenie, że kobiety z niepełnosprawnościami nie mogą lub nie powinny prowadzić aktywnego życia seksualnego, infantylizowanie tych pacjentek i traktowanie ich niezgodnie z wiekiem biologicznym jako „wieczne dzieci", czy naruszające godność, a nawet upokarzające uwagi lekarzy – wylicza RPO.
Czytaj też: Wymagania fachowe i sanitarne dla przychodni lekarskich >>>
MZ realizuje projekty na rzecz poprawy dostępności
Ministerstwo Zdrowia podkreśla z kolei liczne działania projektowe, które podejmuje, aby placówki medyczne były coraz bardziej dostępne dla osób ze szczególnymi potrzebami. Jest to m.in. projekt „Dostępność Plus dla zdrowia”, gdzie wsparciem zostanie objętych 270 placówek POZ i co najmniej 72 szpitale.
Czytaj także na Prawo.pl: Resort zdrowia chce sprawdzić dostępność do świadczeń dla kobiet z niepełnosprawnością
Od 2020 r. Ministerstwo Zdrowia realizuje także projekt telemedyczny z funduszy norweskich pt. „Ograniczanie społecznych nierówności w zdrowiu poprzez stosowanie rozwiązań telemedycyny i e-zdrowia”. Mają tutaj być testowane rozwiązania zdalne m.in. w położnictwie. - Program jest skierowany do kobiet w wieku reprodukcyjnym, będących w ciąży, mieszkających w oddaleniu od dużych miast. Pilotaż ma trwać do kwietnia 2024 r.
Z kolei obecnie MZ przygotowuje wniosek do funduszy unijnych, dotyczący poprawy dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami placówek ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, w tym gabinetów ginekologicznych.
- Opisywane standardy będą mieć, podobnie jak opracowane w projekcie „Dostępność Plus dla zdrowia”, charakter poradnika, z którego mogą korzystać placówki ochrony zdrowia, w celu podejmowania działań w różnych obszarach dostępności. Na chwilę obecną nie planujemy, aby standardy te miały formę obowiązującego aktu prawnego – odpowiada wiceminister zdrowia Waldemar Kraska.
Wsparcie ma otrzymać co najmniej 250 podmiotów mających umowę z NFZ w rodzaju AOS, a te będą mogły podnieść swoją dostępność architektoniczną, informacyjno-komunikacyjną czy cyfrową. Również w programie „Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027” będą podejmowane działania ukierunkowane na wsparcie m.in. AOS. Odbiorcami tych działań mają być także osoby ze szczególnymi potrzebami.
Czytaj też: Wymagania dla pomieszczeń i urządzeń higienicznosanitarnych dla osób niepełnosprawnych >>>
Wiceminister Kraska informuje także, że obecnie trwa badanie ankietowe „Analiza dostępności do świadczeń ginekologicznych lub położniczych dla kobiet z różnymi rodzajami niepełnosprawności, w szczególności niepełnosprawności ruchowej”.
- Badanie ankietowe jest przeprowadzane na potrzeby Strategii na rzecz Osób Niepełnosprawnych. Badanie ma na celu analizę dostępności do usług ginekologicznych oraz położniczych dostępnych dla kobiet z różnymi rodzajami niepełnosprawności, a jego wyniki zostaną wykorzystane do podjęcia działań, które pomogą pacjentkom z niepełnosprawnością korzystać z usług ginekologiczno-położniczych w sposób bardziej dostępny i komfortowy – mówi wiceminister zdrowia.
Szkoda tylko, że nie pomyślano o takim badaniu przed napisaniem strategii, aby móc w niej zaplanować już konkretne i adekwatne do potrzeb pacjentów działania.
PO przypomina też o programie PFRON „Dostępna przestrzeń publiczna” gdzie o środki na dostępność mogą też starać się podmioty lecznicze.
Do 15 lipca można składać wnioski o dofinansowanie z programu „Dostępna przestrzeń publiczna”
Konieczne akty prawne w zakresie dostępności służby zdrowia
Jednak w opinii RPO skuteczniejsze byłoby wypracowanie i wdrożenie standardów wyposażenia w odpowiedni sprzęt gabinetów lekarskich bądź większych podmiotów leczniczych. - Zgodnie z wnioskami i zaleceniami raportu RPO „Dostępność usług opieki zdrowotnej dla osób z niepełnosprawnościami - analiza i zalecenia", standardy dostępności placówek ochrony zdrowia powinny być szeroko implementowane, obowiązkowe oraz zapisane w aktach prawa powszechnie obowiązującego – podsumowuje RPO. - Chodzi o opracowanie standardów dostępności na wszystkich etapach świadczeń medycznych, z uwzględnieniem możliwości badań specjalistycznych w domu pacjentki - dodaje.
Czytaj też: Percepcja jakości świadczenia usługi medycznej z perspektywy pacjenta >>>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
