W sprawie powodami była żona oraz syn mężczyzny, który wskutek błędu medycznego stał się osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym.

Udar spowodowany błędem

Mężczyzna dostał udaru i szpital nie udzielił mu pomocy. Człowiek był młody, dwa lata po ślubie, miał 2-letniego syna. Na skutek zaniechania lekarskiego i błędu medycznego powód stał się niezdolny do samodzielnego życia. Ze światem zewnętrznym komunikował się tylko poprzez mrugnięcie powiekami i gałkami ocznymi. Ruszał tylko dwoma palcami ręki.

Czytaj: SN: żona po rozwodzie to nie członek rodziny, jeśli nie było więzi>>

Pełnomocnik poszkodowanego pacjenta wniósł do sądu powództwo o zadośćuczynienie i odszkodowanie od szpitala i ZUS. Poszkodowany otrzymał rentę i odszkodowanie za skutki czynu niedozwolonego, natomiast żonie i synowi sąd odmówił przyznania zadośćuczynienia za cierpienie spowodowane chorobą członka rodziny (na podstawie art. 23 i 24 kc oraz art. 448 kc).

Czytaj w LEX: Koszty sądowe – najistotniejsze zagadnienia po zmianach z lipca 2019 r. >

Apelacja, kasacja, skarga nadzwyczajna

Sąd Apelacyjny w Warszawie stanął na stanowisku, że tylko śmierć członka rodziny narusza dobra osobiste jego najbliższych. Skarga kasacyjna w tej sprawie została oddalona przez Izbę Cywilną SN. Wobec tego prokurator generalny złożył skargę nadzwyczajną.

Zobacz linię orzeczniczą w LEX: Dopuszczalność przyznania zadośćuczynienia osobom bliskim poszkodowanemu na skutek zdarzenia, za które odpowiedzialność ponosi osoba trzecia >

W trakcie rozpatrywanie skargi nadzwyczajnej prokuratora, Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w składzie trzech sędziów powzięła wątpliwości, czy można przyznać najbliższej rodzinie zadośćuczynienie za cierpienie spowodowane niesprawnością męża i ojca. 

Czytaj w LEX: Nowe zasady doręczania pism procesowych po reformie postępowania cywilnego z lipca 2019 r.  >

Przedstawiła więc zagadnienie prawne siedmiu sędziom tej Izby. W toku rozpoznania tej skargi nadzwyczajnej Sąd Najwyższy w uchwale siedmiu sędziów z 22 października 2019 r., I NSNZP 2/19, wskazał, że osobie bliskiej poszkodowanego, który na skutek czynu niedozwolonego doznał ciężkiego i trwałego rozstroju zdrowia, nie przysługuje zadośćuczynienie pieniężne na podstawie art. 448 Kodeksu cywilnego.

Czytaj: SN: Dwie izby sprzecznie oceniają prawo do zadośćuczynienia>>

Rodzina nie dostaje zadośćuczynienia

Będąc związanym tym poglądem prawnym wyrażonym przez Izbę Kontroli Nadzwyczajnej, Sąd Najwyższy także w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej oddalił skargę nadzwyczajną prokuratora generalnego.

Jednocześnie Sąd Najwyższy podkreślił, że występujące kontrowersje co do prawa do zadośćuczynienia w przypadku ciężkiego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia osoby najbliższej poszkodowanego powinny być na przyszłość rozwiązane poprzez stosowną interwencję ustawodawcy. Dlatego, że Izba Cywilna Sądu Najwyższego przyznaje zadośćuczynienie bliskim poszkodowanego.

Sygnatura akt ​I NSNc 5/19, wyrok z 17 grudnia 2019 r.