Fuzję Centrum Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych (Centrum) z Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego (CMKP) zapowiada rządowy projekt nowelizacji ustawy o Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego oraz niektórych innych ustaw złożony w Sejmie.
Zakłada on przede wszystkim utworzenie jednej jednostki kształcenia podyplomowego dla wszystkich medycznych grup zawodowych, w tym także dla pielęgniarek i położnych. Jednostką to będzie Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, które zmieni nazwę na Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego i przejmie dotychczasowe zadania Centrum wraz z jego pracownikami (24 osoby).
– O tej fuzji mówiliśmy od dawna, także kontrola NIK wykazała, że nieuzasadnione ekonomicznie jest prowadzenie obu podmiotów. Jednak dla Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych (NIPiP) najważniejsza jest jakość kształcenia pielęgniarek i położnych. W tej zmianie widzimy szansę na standaryzację tej edukacji, na co także od dawna zwracamy uwagę – zaznacza Mariola Łodzińska, prezes NIPiP.
Obecnie CMKP odpowiada za organizację i realizację elementów kształcenia podyplomowego lekarzy, lekarzy dentystów, farmaceutów, fizjoterapeutów, diagnostów laboratoryjnych, ratowników medycznych oraz innych osób legitymujących się dyplomem ukończenia studiów wyższych, które wykonują zawody mające zastosowanie w ochronie zdrowia . Natomiast kształcenie pielęgniarek i położnych monitoruje Centrum.
Czytaj w LEX: Bezpieczeństwo i higiena pracy pielęgniarki w podmiotach wykonujących działalność leczniczą >
Nie wszystkie podmioty prowadzące kształcenie pielęgniarek są uczciwe
Jakość kształcenia pielęgniarek i położnych w opinii NIPiP niekiedy zostawiała wiele do życzenia, jak mówi prezes Łodzińska.
W zeszłym roku było ok. 270 podmiotów kształcących pielęgniarki i położne, które spełniały oczekiwane warunki i były wpisane na listy izb okręgowych. Jednak w praktyce kształcenie nie zawsze spełniało te wymogi, bo np. kursy były prowadzone online.
– Kurs online dla pielęgniarki operacyjnej jest nieporozumieniem. Gdy pytałam organizatorów o część praktyczną, odpowiadali, że trzeba ją zrealizować we własnym zakresie. Tymczasem musi być przecież m.in. umowa tego podmiotu z podmiotem leczniczym i opiekun stażu – podkreśla.
Zdarzały się także nieuczciwe firmy, które np. w trakcie robienia specjalizacji pielęgniarek ogłaszały upadłość, a te zostawały z zaciągniętym na to kształcenie kredytem i nieukończoną specjalizacją.
Mariola Łodzińska podejrzewa, że przyczyną tak dużej liczby podmiotów prywatnych kształcących pielęgniarki i położne była możliwość pozyskania pewnych pieniędzy, dlatego że samorząd pielęgniarski dofinansowuje kształcenie pielęgniarek.
Czytaj w LEX: Coaching w pielęgniarstwie >
Teraz ma być trudniej nieuczciwym organizatorom kształcenia. – NIPiP odbierała telefony od pielęgniarek, które po ukończonym kursie pytały, do jakich czynności mają prawo. To także świadczy o jakości takiego kształcenia. Po ukończonym kursie pielęgniarka powinna wyjść z wiedzą jakie ma uprawnienia i praktycznymi umiejętnościami – podkreśla prezes NIPiP.
Czytaj także na Prawo.pl: Pensje pielęgniarek i szpitale w coraz ciaśniejszym klinczu złych przepisów
Dr n. o zdr. Izabela Kaptacz, konsultant krajowa w dziedzinie pielęgniarstwa opieki paliatywnej z Zakładu Medycyny i Opieki Paliatywnej Wydziału Nauk o Zdrowiu w Śląskim Uniwersytecie Medycznym w Katowicach, także spotyka się niekiedy z niezrozumieniem kompetencji.
- Zawody pielęgniarki i położnej, są ustawowo samodzielne od 30 lat, nadal jednak spotykam się z niezrozumieniem posiadanych kompetencji, nabywanych w toku kształcenia, ale również konieczności stałego rozwoju zawodowego, wynikającego ze zmieniającego się otoczenia, potrzeb epidemiologicznych i wyzwań demograficznych – mówi.
Czytaj w LEX: Zatrudnianie lekarzy i pielęgniarek z Ukrainy w świetle specustawy >
Rozwój zawodowy pielęgniarek i położnych taki jak innych zawodów medycznych
- Proponowana zmiana umożliwi rozwój zawodowy pielęgniarkom i położnym, tożsamy do możliwości obecnie dostępnych innym zawodom medycznym. Umożliwi również tej grupie zawodowej łatwiejszy dostęp do prowadzenia działalności naukowej, dydaktycznej oraz uczestnictwa w inicjowaniu i wspólnym prowadzeniu badań naukowych – czytamy w uzasadnieniu do projektu.
Zostanie także ujednolicony proces przeprowadzenia egzaminu państwowego, co ma pozwolić na wypracowanie jednolitych, jasnych kryteriów egzaminowania dla wszystkich zawodów medycznych.
Organizację egzaminów pielęgniarek od 2026 r. przejmie Centrum Egzaminów Medycznych. Niemniej ważnym elementem wprowadzanej zmiany będzie także ujednolicenie procedur związanych z opracowaniem programów kształcenia podyplomowego i tworzenie wspólnych programów uwzględniających aktualne treści poparte wynikami badań naukowych. Po to, aby budować zespoły terapeutyczne, które będą wzajemnie się uzupełniać w realizacji procesu terapeutycznego.
Sprawdź w LEX: Czy pielęgniarka bezpośrednio po ukończeniu studiów z prawem wykonywania zawodu może rozpocząć pracę na bloku operacyjnym? >
To bardzo istotny element planowanej zmiany w opinii dr Izabeli Kaptacz. - Pielęgniarki, które stanowią najliczniejszą medyczną grupę zawodową chcą kształcić się i pracować w zespołach terapeutycznych, w których wszyscy wiedzą co do nich należy, uczestniczyć w procesie diagnostyki, leczenia, pielęgnowania czy rehabilitacji przebiegających w bezpiecznej atmosferze, ze zrozumieniem zadań poszczególnych członków zespołu - mówi.
- Tego musimy się uczyć. Tego oczekują wchodzący do zawodu adepci pielęgniarstwa i innych kierunków medycznych oraz sami pacjenci. - dodaje.
Zobacz procedurę w LEX: Podnoszenie kwalifikacji zawodowych personelu medycznego - urlopy szkoleniowe, umowy, świadczenia >
Nowe kompetencje pielęgniarek mogą poprawić dostęp do leczenia
Izabela Kaptacz podkreśla, że wprowadzanie do systemu ochrony zdrowia nowych zawodów medycznych m. in. opiekunów medycznych, czy też w toku kształcenia podyplomowego nadawanie nowych kompetencji pielęgniarkom, dają szansę na sprawniejsze i skuteczniejsze realizowanie świadczeniach zdrowotnych.
Od kilku lat przecież w ramach kształcenia podyplomowego rozwijane są kompetencje pielęgniarek np. o badanie fizykalne, ordynację leków i wystawianie recept, co przekłada się bezpośrednio na poprawę dostępności do opieki dla pacjenta.
Za przykład dr Kaptacz podaje środowisko pielęgniarek opieki paliatywnej. - Postuluje ono o nowe uprawnienia m.in. rozszerzenie listy leków do samodzielnej ordynacji, rozszerzenie uprawnień o stwierdzanie zgonu i wystawianie karty zgonu u pacjenta przez pielęgniarkę ze specjalizacją - zaznacza. Przykładem integracji naukowo-zawodowej w ramach CMK, jak uważa, mogłaby być m.in. realizacja propozycji przygotowania wspólnego kursu specjalistycznego dla ratowników medycznych i pielęgniarek oraz innych zawodów medycznych w zakresie stwierdzania śmierci pacjenta i wystawienia karty zgonu.
Rejestr podmiotów poprowadzi NRPiP
CMKP ma działać na zasadach funkcjonowania publicznych uczelni akademickich włącznie z finansowaniem, przy zachowaniu odrębności w niektórych obszarach. Poza tym pielęgniarki i położne, które uzyskały kwalifikacje w Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej przed 1 stycznia 2021 r. uzyskają prawo wykonywania zawodu w Polsce na zasadach obowiązujących do tego dnia.
Ma to zwiększyć liczbę aktywnych zawodowo pielęgniarek. Także uzyskany w tych krajach oraz poza UE tytuł specjalisty do 1 stycznia 2021 r. będzie uznawany za równoważny w określonej dziedzinie pielęgniarstwa w Polsce, jeśli program kształcenia odpowiadał programowi w Polsce.
Projekt ustawy wprowadza też zmianę katalogu organizatorów kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych, polegającą na umożliwieniu prowadzenia kształcenia również przez CMKP.
Specjalizacja będzie mogła być prowadzona przez organizatorów kształcenia posiadających akredytację rektora CMKP.
Rejestr podmiotów prowadzących kształcenie podyplomowe będzie prowadzony wyłącznie przez Naczelną Radę Pielęgniarek i Położnych, a nie także przez izby okręgowe jak dotąd.
– Taką zmianę postulowaliśmy w czasie konsultacji projektu – podkreśla Mariola Łodzińska.
Jak czytamy w OSR projektu, podmioty ubiegające się o prowadzenie kursów kwalifikacyjnych, kursów specjalistycznych i kursów dokształcających, na etapie wpisów do rejestru, zostaną objęte szczegółową weryfikację przez NRPiP. Organ rejestrowy już na etapie udzielania wpisu do rejestru będzie mógł weryfikować posiadanie przez organizatora kształcenia bazy dydaktycznej do realizacji staży określonych w programie kształcenia.
W tym będzie posiadał uprawnienia do żądania dodatkowych wyjaśnień i dokumentów dotyczących zapewnienia kadry dydaktycznej oraz miejsca prowadzenia kształcenia teoretycznego i praktycznego. Wyboru organizatora kształcenia prowadzącego specjalizację dofinansowywaną ze środków publicznych będzie dokonywał rektor CMKP, stosując przepisy o zamówieniach publicznych i uwzględniając zapotrzebowanie na specjalistów z poszczególnych dziedzin pielęgniarstwa i dziedzin mających zastosowanie w ochronie zdrowia.
Sprawdź w LEX: Czy położna może pełnić funkcję dyspozytora medycznego? >
Środowisko jest za większą kontrolą kształcenia pielęgniarek
Dr Kaptacz podkreśla, że finalizacja procesu przekształcania Centrum jest bardzo oczekiwana przez środowisko. - Zaproponowana procedura nadawania akredytacji podmiotom kształcącym oraz ujednolicenie procesu przygotowania i przeprowadzenia państwowego egzaminu specjalizacyjnego (PES) dla pielęgniarek i położnych, dążące do uszczelnienia sposobu prowadzenia i kontroli jakości kształcenia podyplomowego, są od wielu lat zgłaszanymi postulatami środowiska. Chcemy, aby potwierdzeniem odbytego kształcenia był egzamin z systematycznie rozszerzanym bankiem pytań - podsumowuje.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
