Zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia z 11 września 2017 r. w sprawie warunków pobierania krwi od kandydatów na dawców krwi, może ona być pobierana maksymalnie sześć razy w roku od mężczyzn i cztery razy w roku od kobiet. Przerwa między pobraniami musi być co najmniej 8-tygodniowa. Jednorazowo pobiera się 450 ml pełnej krwi.
- Zatem mężczyźni w ciągu roku mogą oddać 2,7 l krwi, a kobiety – 1,8 l. Do uzyskiwania odznaczeń wlicza się również oddane składniki krwi tzn. 3 litry osocza = 1 litr krwi, 2 donacje płytek = 1 litr krwi, 200 ml krwinek białych = 2 litry krwi – zwraca uwagę Łukasz Szaniawski, honorowy krwiodawca.
Czytaj także na Prawo.pl: Będzie nowe odznaczenie dla rekordzistów wśród honorowych dawców krwi
– Kobieta, która urodziła dzieci jest zdyskwalifikowana na zawsze z oddawania osocza, krwinek białych oraz płytek krwi, ponieważ po porodzie w 95 proc. przypadków wytwarza się antygen anty-HLA – zwraca uwagę. Przetaczając taki składnik pacjentowi, można wywołać zespół TRIALI (ostre poprzetoczeniowe uszkodzenie płuc), który może spowodować zgon biorcy (6-9 proc. śmiertelności, w pierwszych dniach).
Kobiety potrzebują więcej czasu na oddanie tej samej ilości krwi co mężczyźni. Natomiast ta sama ilość krwi, przekraczająca 18 l, jest kryterium do uzyskania odznaki honorowego krwiodawcy i przywilejów. Ze względu na ograniczenia częstotliwości oddawania krwi, kobieta będzie w stanie spełnić ten warunek w ciągu 11,1 lat, a mężczyzna - 7,4 lat przy założeniu oddawania krwi w maksymalnej ilości i w maksymalnej rocznej częstotliwości - zwraca uwagę RPO.
Czytaj także na Prawo.pl:
20 kwietnia weszły w życie przepisy o dwóch dniach wolnego dla dawców krwi
Honorowi krwiodawcy z niepewną ulgą na przejazdy od 1 lipca
Mimo szerokich przywilejów, pospolitego ruszenia dawców krwi nie ma
Ilość oddanej krwi nieproporcjonalna do limitów oddania krwi w roku
- Kobiety są traktowane niekorzystnie także na gruncie tych przepisów, które wprawdzie wprowadzają zróżnicowanie dla kobiet i mężczyzn w ilości krwi - upoważniające osoby oddające krew do skorzystania z uprawnień czy przywilejów - ale czynią to w sposób nieproporcjonalny w porównaniu do zróżnicowania limitów oddania krwi w roku przez kobiety i mężczyzn na gruncie rozporządzenia – podsumowuje zastępca RPO Valeri Vachev w piśmie do Ministerstwa Zdrowia.
Podkreśla, że zasadne jest wyrównanie sytuacji kobiet i mężczyzn w zakresie nabywania tytułu Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi przez wprowadzenie takich ustawowych kryteriów ilości oddanej krwi przez kobiety i mężczyzn, które pozostają w proporcji do różnicy częstotliwości jej oddawania przez nich, wynikającej z rozporządzenia. Chodzi zatem o zrównanie okresu donacji krwi jako kryterium nabycia przywilejów.
"Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu" I stopnia – nowa odznaka
Projekt ustawy o krwiodawstwie i krwiolecznictwie wprowadza m.in. nową odznakę dla honorowych dawców krwi – "Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu" I stopnia. Dla jej uzyskania wymagane będzie oddanie 40 litrów krwi lub jej składników – w przypadku kobiet lub 50 litrów – w przypadku mężczyzn.
Krwiodawca, który odda 20 litrów krwi i jej składników będzie mógł otrzymać odznakę II stopnia, niezależnie od płci. Obecnie odznakę „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu” mogą otrzymać dawcy krwi już po oddaniu 20 litrów krwi (tytuł ten nie jest stopniowany).
Sprawdź w LEX: Czy po zniesieniu stanu zagrożenia epidemicznego obowiązuje ulga na transport publiczny dla honorowych dawców krwi? >
PCK za zróżnicowaniem ilości oddanej krwi względem płci, aby otrzymać odznakę
Polski Czerwony Krzyż także stoi na stanowisku, że należy wyraźnie zróżnicować ilość krwi wymaganej do nadania odznaki mężczyznom i kobietom.
- Z przyczyn fizjologicznych kobiety mogą oddawać krew znacznie rzadziej niż mężczyźni, co bezpośrednio wpływa na możliwość uzyskania przez nie odznak związanych z ilością oddanej krwi – zgłasza PCK w ramach konsultacji publicznych ustawy. I proponuje dwa warianty progów do uzyskania poszczególnych odznak.
Dla przykładu jeden z nich proponuje następujące przyznawanie odznak:
- Brązowa Odznaka „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu” (III stopnia): 1) kobiecie, która oddała co najmniej 18 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników, 2) mężczyźnie, który oddał co najmniej 20 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników;
- Srebrna Odznaka „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu” (II stopnia): 1) kobiecie, która oddała co najmniej 25 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników, 2) mężczyźnie, który oddał co najmniej 35 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników;
- Złota Odznaka „Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu” (I stopnia): 1) kobiecie, która oddała co najmniej 35 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników, 2) mężczyźnie, który oddał co najmniej 50 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników.
Dotychczasowe tytuły i odznaki bez zmian
Zgodnie z projektem ustawy bez zmian miałyby pozostać zasady przyznawania dotychczasowych tytułów i odznak wydawanych przez PCK, czyli:
Tytuł „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi III stopnia” i odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi III stopnia” przysługuje:
- kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,
- mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników.
Tytuł „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi II stopnia” i odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi II stopnia” przysługuje:
- kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 10 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,
- mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 12 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników.
Tytuł „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia” i odznaka honorowa „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi I stopnia” przysługuje:
- kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 15 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników,
- mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 18 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników.
Czytaj w LEX: Organizacja leczenia krwią w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
