Burmistrz Sandomierza odmówił Andrzejowi C. przyznania dodatku węglowego. Jako przyczynę podał niespełnienie warunku koniecznego - w złożonej w dniu 1 marca 2022 r. deklaracji do ewidencji emisyjności budynków wskazał jako rodzaj paliwa - drewno kawałkowe, a nie węgiel i paliwa węglopochodne. Wprawdzie później dokonał korekty wpisu, ale miało to miejsce po dniu 11 sierpnia 2022 r.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze do którego Andrzej C. złożył odwołanie podzielił tę decyzję. Dodał, że skoro wpisu korygującego skarżący dokonał w dniu 19 sierpnia 2022 r. to zmiana ta nie miała już znaczenia.

 

Skarżący wyjaśniał, że złożył niekompletną deklarację

W skardze do sądu, Andrzej C. podkreślał, że złożył niekompletną deklarację, gdyż w części B3 (rodzaj stosowanych w kotłach paliw stałych) nie zaznaczył wszystkich pozycji, a tylko drewno kawałkowe. Tymczasem jego 250 m/kw dom ogrzewany jest zarówno drewnem, jak i węglem. Składając korektę deklaracji, uzupełnił dane zgodnie ze stanem faktycznym, a jego intencją nie była chęć "wyłudzenia" dodatku węglowego. Faktycznie drewna w piecu używa do rozpałki, a węgiel to główne źródło ogrzewania. Aby potwierdzić taki stan rzeczy, zadeklarował gotowość udziału w wywiadzie środowiskowym.

 W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie. Jego zdaniem w przypadku skarżącego nie można mówić wyłącznie o błędzie. Doszło bowiem do zmiany treści deklaracji w zasadniczym zakresie (zmiana rodzaju paliwa).

Sprawdź w LEX: Czy można przyznać dodatek węglowy osobie, która już była wpisana do składu gospodarstwa domowego swojej córki? >

Dodatek węglowy dla wszystkich uprawnionych

Sąd Administracyjny w Kielcach uwzględnił podniesione zarzuty i uchylił obie decyzje. Podkreślił, że zamiarem ustawodawcy było objęcie pomocą finansową w postaci dodatku węglowego jak największej liczby gospodarstw domowych. Dlatego właściwe w sprawie organy muszą podejmować wysiłek, by zbadać sytuację faktyczną nie tylko każdego wnioskodawcy, ale również osób, które wniosku nie złożyły, ale z posiadanych przez organ informacji wynika, że mogłyby się o niego ubiegać. Jeżeli zatem podczas weryfikacji wniosku o wypłatę dodatku węglowego wystąpią wątpliwości dotyczące gospodarstwa domowego wnioskodawcy, organ powinien przeprowadzić wywiad środowiskowy. Zatem informacje podane we wniosku o przyznanie dodatku węglowego muszą zostać zweryfikowane przez organ gminy przed wypłatą dodatku węglowego (potwierdzoną informacją o przyznaniu tego dodatku kierowaną do wnioskodawcy), bądź też przed podjęciem decyzji o odmowie przyznania dodatku węglowego.

Sprawdź w LEX: Czy istnieje możliwość wznowienia postępowania w sprawie dodatku węglowego, gdy osoba podała niewłaściwy adres domu, w którym zamieszkuje? >

Należało uwzględnić korektę deklaracji

WSA podniósł, że tej sprawie skarżący domagał się wypłaty dodatku węglowego powołując się na wpisy w ewidencji emisyjności budynków, których zostały dokonane pod dniu 11 sierpnia 2022 r. W świetle przytoczonych wyżej przepisów stanowisko organów było błędne.

Po pierwsze, jak argumentował skarżący, korekta deklaracji nie wynikała z rzeczywistej zmiany rodzaju stosowanego paliwa, do której doszło po złożeniu pierwszej deklaracji, ale została spowodowana omyłką. Oczywistym jest, że w zgłoszonym przez skarżącego w marcu 2022 r. kotle na paliwo stałe możliwe jest spalanie zarówno drewna kawałkowego, jak i węgla. Ponadto, jak podniesiono w skardze, wskazany we wniosku budynek jednorodzinny ma powierzchnię 250 m2 - co czyni mało prawdopodobną możliwość ogrzania tak dużego obiektu przy pomocy drewna kawałkowego. Sąd zwrócił również uwagę, że deklaracje - zarówno z 1 marca, jak i 19 sierpnia 2022 r. - nie zostały wypełnione i podpisane osobiście przez wnioskodawcę, lecz przez "zgłaszającego urzędnika".

Za potraktowaniem korekty deklaracji jako uzupełnienia danych przemawiał również fakt, że strona nie zmieniła danych w CEEB tuż przed złożeniem wniosku, lecz dowiedziała się o brakach w dotychczasowej deklaracji dopiero na etapie jego składania. Potwierdzeniem używania węgla jako stosowanego paliwa może być również ewentualny rachunek na jego zakup.

Natomiast w wydanych decyzjach organy obu instancji skupiły się jedynie na dokonaniu przez skarżącego korekty deklaracji po granicznej dacie 11 sierpnia 2022 r., co - ich zdaniem - obligowało do odmowy przyznania świadczenia w formie dodatku węglowego. Rozstrzygnięcie organów było zatem wydane przedwcześnie, bez wyjaśnienia wszystkich wątpliwości w sprawie.

Sprawdź w LEX: W jaki sposób ustalić, kto pierwszy złożył wniosek o ustalenie prawa do dodatku węglowego pod tym samym adresem zamieszkania?

 

Dodatek węglowy także bez wniosku

Na marginesie sąd zwrócił uwagę, że dodatek węglowy może zostać przyznany nawet osobie, która nie złożyła wniosku o wypłatę dodatku węglowego, a spełnia warunki jego przyznania wynikające z ustawy, jak i osobie w gospodarstwie domowym, gdy główne źródło ogrzewania gospodarstwa domowego, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy, nie zostało zgłoszone lub wpisane do centralnej ewidencji emisyjności budynków, do dnia 11 sierpnia 2022 r., a w wyniku przeprowadzenia wywiadu środowiskowego ustalono, że źródłem ogrzewania tego gospodarstwa jest źródło, o którym mowa w art. 2 ust. 1 (art. 2 ust. 15f i ust. 15g ustawy).

Wyrok WSA w Kielcach z 29 marca 2023 r. II SA/Ke 66/23

Zobacz wzór dokumentuWniosek o wypłatę dodatku węglowego >