Deklarowanym celem ustawy z 29 września 2022 r. o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego jest zmiana terminu wyborów samorządowych (tj. wyborów do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw, rad dzielnic m.st. Warszawy oraz wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast) przez wydłużenie kadencji samorządowej do 30 kwietnia 2024 r. Potrzeba tej zmiany wynika z faktu, iż w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych, która wydłużyła kadencję organów jednostek samorządu terytorialnego z czterech do pięciu lat, doszło do skumulowania dat wyborów parlamentarnych i samorządowych w 2023 r.

Jednorazowe przełożenie daty

Ustawa ma charakter epizodyczny, co oznacza, że jej przepisy wprowadzają czasowe odstępstwo od uregulowanej już materii. Cel ustawy ma być zatem osiągnięty przez przedłużenie trwającej obecnie kadencji organów samorządu terytorialnego do dnia 30 kwietnia 2024 r. Określenie ustawą konkretnej daty końca kadencji spowoduje, że będą miały zastosowanie obowiązujące przepisy ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1277).

Czytaj też: Prof. Piotrowski: Trzeba dostosować liczbę mandatów do zaludnienia okręgów, bez politycznych spekulacji

Ustawa zmienia także dzień ustalenia liczby mieszkańców jednostki samorządu terytorialnego będącej podstawą określenia liczby radnych wybieranych do danej rady (zamiast ostatniego dnia roku, ostatni dzień kwartału poprzedzającego termin ogłoszenia zarządzenia wojewody ustalającego liczbę radnych), a także wprowadza początkowy termin, w którym tak ustalona liczba radnych może zostać przez wojewodę ogłoszona.

Senat odrzucił całość

Sejm uchwalił te przepisy w końcu września br. W końcu października br. Senat odrzucił ustawę w całości. Na początku listopada Sejm opowiedział się przeciwko uchwale Senatu o odrzuceniu w całości tej ustawy i w związku z tym nowela wydłużająca kadencję samorządów do 30 kwietnia 2024 r. zostały przesłane  do prezydenta.

Czytaj w LEX: Udział jst w tworzeniu okręgów wyborczych i obwodów głosowania przez komisarzy wyborczych >>>

Czytaj w LEX: Zapewnienie obsługi urzędnikom wyborczym przez samorządy >>>

Czytaj w LEX: Przygotowanie lokalu wyborczego >>>