Ważnym tematem debaty była też rola samorządów lokalnych w integracji europejskiej. Obrady otworzyli prezydent Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, przewodniczący Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy (CLRAE) Jean-Claude Frécon, oraz prof. Artur Nowak-Far, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.
W swoim wystąpieniu wiceminister Nowak Far wyraził nadzieję, że 30-lecie Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego oraz 25-lecie polskiego samorządu terytorialnego będzie stanowiło dobry czas do postawienia przed polskim i europejskim samorządem nowych, ambitnych celów. Jak zaznaczył wiceszef polskiej dyplomacji, odrodzony samorząd terytorialny w Polsce dysponuje mniejszym być może doświadczeniem, niż jego partnerzy z państw Europy Zachodniej, ale jego aktywność międzynarodowa i mobilizacja na przestrzeni ostatnich lat pozwalają wierzyć, że w debacie międzynarodowej nie zabraknie głosu polskiego samorządu.
Informator Samorządowy 2016>>>
W dyskusji wzięli także udział prof. Jerzy Stępień, prezes Fundacji Rozwoju Samorządu Lokalnego i były prezes Trybunału Konstytucyjnego oraz Andreas Kiefler, Sekretarz Generalny CLRAE. Debata była zwieńczeniem posiedzenia Komitetu Monitorującego Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy, które ze względu na obchody Roku Samorządności miało po raz pierwszy miejsce w Polsce.
Jak podkreślano podczas konferencji, przyjęta 15 października 1985 roku Europejska Karta Samorządu Lokalnego stanowi po dzień dzisiejszy zbiór zasad i wartości określających standardy europejskiej samorządności terytorialnej. Filozofia leżąca u podstaw Karty wskazuje na praworządność i decentralizację jako dwie zasady tworzące podstawy integracji europejskiej. Podkreśla też, poprzez prawo obywateli do uczestnictwa w kierowaniu sprawami publicznymi, znaczenie samorządności i subsydiarności dla budowy Europy. Odwołuje się tym samym do najważniejszych wartości, które legły u podstaw sukcesu europejskiego projektu.