Regulamin targowiska powinien organizować handel, głównie poprzez wprowadzanie wielu nakazów i zakazów dla sprzedajnych i kupujących. Rada gminy nie ma jednak kompetencji do uchwalania zapisów dotyczących odpowiedzialności karnej administracyjnej.

Sprawy targowisk należą do zadań własnych gminy służących zaspokojeniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej. Targowiskami są wszelkie miejsca, w których jest prowadzony handel, oprócz sprzedaży dokonywanej w budynkach lub częściach budynków. Mogą być one jednak organizowane pod dachem oraz w halach używanych do targów, aukcji i wystaw. Organem upoważnionym do wskazania miejsca prowadzenia handlu obwoźnego jest rada gminy, która jako organ właściwy do stanowienia aktów prawa miejscowego uchwala także jego regulamin. Z kolei ustalenie lokalizacji targowiska jest równoznaczne z ustaleniem warunków zabudowy. Kompetencje zaś w zakresie ustalania warunków zabudowy posiada na podstawie art. 60 ust. 1 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ma wójt, burmistrz, prezydent miasta (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.). Gmina ma prawo pobierać opłaty od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach. Obowiązek uiszczania opłaty targowej powstaje wraz z dokonywaniem sprzedaży na targowisku. Gmina nie może pobierać więc opłaty za okres, który jeszcze nie upłynął, gdyż oznaczałoby to pobieranie należności podatkowej bez uprzedniego powstania zobowiązania podatkowego. Wyklucza to możliwość pobierania opłaty targowej w formie tzw. abonamentów (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego oz. w Rzeszowie z 11 kwietnia 2002 r., Sa/RZ 69/02). Trybunał Konstytucyjny 8 grudnia 2009 r. (sprawa K 7/08) orzekł, że przepis przewidujący zwolnienie z opłaty targowej od sprzedaży dokonywanej w budynkach lub częściach budynków, z wyjątkiem takich miejsc jak targowiska pod dachem oraz hale używane do targów, aukcji i wystaw, jest niezgodny z konstytucją. Jego stosowanie w połączeniu z pozostałymi regulacjami dotyczącymi opłaty targowej rodzi bowiem wątpliwości interpretacyjne. Trybunał odroczył utratę mocy obowiązującej przepisu na okres 18 miesięcy od ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw (tj. 19 czerwca 2011 r.). Zwrócił jednocześnie uwagę, że do końca 18-miesięcznego okresu przepis ten obowiązuje i powinien być stosowany przez jednostki samorządu terytorialnego prowadzące targowiska. Wprowadzenie okresu przejściowego ma służyć parlamentowi do określenia nowego brzmienia uchylonego przepisu, ale także stwarza możliwość ewentualnej nowej konstrukcji opłaty targowej.


Opracowanie: Anna Dudrewicz.
Źródło: Gazeta Prawna, 11 sierpnia 2010 r.