Wchodząca w życie 7 stycznia 2010 r. ustawa o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 206, poz. 1590) zmienia m. in. ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. Nr 175, poz. 1459 ze zm. , dalej: ustawa o przekształceniu). Celem nowelizacji jest doprecyzowanie przepisów i usunięcie wątpliwości interpretacyjnych.
W art. 3 ustawy o przekształceniu zmieniony został ust. 1 pkt 1 oraz dodany został ust. 1a. Według tych przepisów starosta wydający decyzję o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności wykonuje zadania z zakresu administracji rządowej. Konsekwencją jest, że organem wyższego stopnia jest wojewoda. Zapobiegnie to powstawaniu sporów kompetencyjnych pomiędzy wojewodą a samorządowymi kolegiami odwoławczymi.
Ustalając wysokość opłaty z tytułu przekształcenia starosta (art. 4 ust. 2 ustawy o przekształceniu) będzie zobowiązany stosować odpowiednio art. 67 ust. 3a ustawy o gospodarce nieruchomościami (o treści: jeżeli nieruchomość jest sprzedawana w drodze bezprzetargowej w celu realizacji roszczeń przysługujących na mocy niniejszej ustawy lub odrębnych przepisów, cenę nieruchomości ustala się w wysokości równej jej wartości), zamiast art. 67 ust. 1 tej ustawy (cenę nieruchomości ustala się na podstawie jej wartości). Celem tej zmiany jest doprecyzowanie sposobu ustalenia opłaty z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego. Poprzednie brzmienie tego przepisu budziło bowiem wątpliwości odnośnie do tego, czy jako podstawę do ustalenia tej opłaty należałoby przyjmować cenę nieruchomości na poziomie równym, wyższym czy niższym od wartości tej nieruchomości, określonej przez rzeczoznawcę majątkowego (tak w uzasadnieniu ustawy zmieniającej).
Istotne zmiany dotyczą ust. 7 i 11 w art. 4 oraz dodawanego ust. 11a, które dotyczą udzielania bonifikat od opłaty z tytułu przekształcenia. Zgodnie z ich nowym brzmieniem, organ właściwy do wydania decyzji administracyjnej może udzielić bonifikaty (ust. 7) lub podwyższonej bonifikaty (ust. 11) na podstawie zarządzenia wojewody lub uchwały właściwej rady lub sejmiku, podczas gdy dotychczas mógł to zrobić tylko za zgodą wyrażoną w odpowiednio zarządzeniu lub uchwale. Taka zmiana ma na celu, zdaniem ustawodawcy, dopuszczenie wydawania zarządzeń lub uchwał generalnych. Dotychczasowa interpretacja i praktyka, w szczególności sądów administracyjnych, uznawała za dopuszczalne tylko wyrażenie zgody w indywidualnych przypadkach, bez możliwości regulacji bardziej generalnej. W zarządzeniu wojewody lub uchwale odpowiedniej rady lub sejmiku będą musiały być określone w szczególności warunki udzielania bonifikat i wysokość stawek procentowych (ust. 11a). Zmiany w tym zakresie są analogiczne jak te wprowadzone w ustawie o gospodarce nieruchomościami.
Poszerzony został przez ustawodawcę krąg podmiotów uprawnionych do nieodpłatnego przekształcenia prawa użytkowania wieczystego nieruchomości (art. 5 ustawy o przekształceniu). Możliwość taką uzyskały spółdzielnie mieszkaniowe (lub ich następcy prawni) będące użytkownikami wieczystymi lub współużytkownikami wieczystymi nieruchomości, które uzyskały użytkowanie wieczyste w sposób określony w art. 1 ust. 1a pkt 1 lub pkt 2 ustawy o przekształceniu (t. j. w zamian za wywłaszczenie lub przejęcie nieruchomości gruntowej na rzecz Skarbu Państwa na podstawie innych tytułów, przed dniem 5 grudnia 1990 r. lub na podstawie art. 7 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz. 279 ze zm.).
Zgodnie z dodanym art. 5a ustawę o przekształceniu stosuje się z uwzględnieniem przepisów o pomocy publicznej.
Warto zwrócić uwagę również na przepis przejściowy ustawy zmieniającej – art. 5, który odnosi się do postępowań administracyjnych toczących się na podstawie ustawy o przekształceniu. Zgodnie z jego treścią w sprawach wszczętych i niezakończonych, w przypadkach, w których istnieje konieczność podjęcia nowych zarządzeń lub uchwał uwzględniających przepisy wprowadzone niniejszą ustawą, organ zawiesza postępowanie do czasu podjęcia tych zarządzeń lub uchwał. Na organie administracji rozpatrującym sprawę ciąży zatem obowiązek zawieszenia postępowania, jeżeli spełniona została przesłanka określona w art. 5 ustawy zmieniającej.
Pisaliśmy o tym również:
Zmiany w gospodarce nieruchomościami