Specustawa powodziowa z nowelizacją: szerszy katalog świadczeń i ułatwienia dla powodzian

Rządowa nowelizacja ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw ma na celu kontynuację pomocy finansowej dla osób dotkniętych skutkami powodzi z 2024 roku oraz optymalizację już istniejących instrumentów pomocowych zarówno dla przedsiębiorców, obywateli, jak i gmin i instytucji.

Świadczenie lokalowe

Nowelizacja przewiduje m.in. wprowadzenie nowego instrumentu wsparcia – tzw. świadczenia lokalowego. Przysługiwać ono będzie osobom fizycznym, które nie otrzymały wcześniej pomocy w ramach dostępnych programów, takich jak świadczenie interwencyjne, umarzalna pożyczka czy pomoc remontowo-budowlana dla przedsiębiorców.

Świadczenie skierowane będzie do właścicieli lokali wynajmowanych przedsiębiorcom na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej. Warunkiem jego otrzymania będzie terminowe opłacanie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Wnioski o świadczenie będzie można składać do 30 września 2025 r. Obsługą świadczenia zajmie się Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a jego finansowanie zostanie pokryte z rezerwy celowej budżetu państwa. Wniosek do ZUS składa właściciel lub – w przypadku współwłasności – wszyscy współwłaściciele łącznie.

Zamiana nieruchomości z gminą

Ustawa umożliwia także zawieranie umów zamiany nieruchomości – osoby poszkodowane w wyniku powodzi, które utraciły możliwość zamieszkiwania w swoich domach lub mieszkaniach i nie mają możliwości nabycia nowego lokum, będą mogły przekazać zniszczony budynek gminie w zamian za lokal komunalny. W zamianie będą mogły brać udział także mieszkania dotowane przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Możliwość zawierania takich umów obowiązywać będzie przez trzy lata od daty powodzi.

Premia powodziowa na remont budynków

Wprowadzona zostanie również tzw. premia powodziowa – finansowe wsparcie na remont budynków uszkodzonych wskutek powodzi. Premię będzie przyznawał Bank Gospodarstwa Krajowego w ramach dostępnych środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów. W przypadku ich braku, wnioski będą pozostawiane bez rozpatrzenia. Wysokość wynosiłaby:

70 proc. (dla gmin i TBS-ów),
60 proc. (na budynki zabytkowe),
50 proc. (dla pozostałych właścicieli, w tym wspólnoty mieszkaniowe i spółdzielnie mieszkaniowe).

Dofinansowanie miałoby formę grantu/dotacji bezzwrotnej, pokrywającej część kosztów inwestycji. Sama inwestycja mogłaby dotyczyć również innych działań niż tylko usunięcie skutków powodzi.

Nowy instrument ma na celu zniwelować bariery zgłaszane przez potencjalnych beneficjentów (właścicieli i zarządców budynków wielorodzinnych) w związku z obowiązywaniem dotychczasowego modelu wsparcia. Przede wszystkim zostanie wydłużony termin na przygotowanie inwestycji, w tym dokonanie niezbędnych przeglądów technicznych i dokumentacji projektowej. Ponadto, nowy instrument ma charakter bezzwrotnego dofinansowania i nie wymaga zaciągnięcia kredytu, co jest istotne w przypadku budynków, które zostały wcześniej obciążone zobowiązaniami w związku z realizacją plan termomodernizacyjnych/remontowych. Dodatkowo, wsparcie będzie wypłacane w formie zaliczki, a nie refinansowania, co zmniejsza kwotę, która będą musieli dysponować beneficjenci.

Ułatwienia budowlane i zwrot kosztów dla pracodawców

Nowelizacja przewiduje również uproszczenia w procesie odbudowy – remonty zniszczonych obiektów będzie można realizować na podstawie zgłoszenia, bez konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę. Pracodawcy, którzy udzielili pracownikom urlopów na czas usuwania skutków powodzi, będą mogli ubiegać się o zwrot kosztów wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne.

Nowela zakłada też wydłużenie terminu na przesłanie oszacowania szkód poniesionych przez przedsiębiorcę – z 5 na 10 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego

Ustawa przewiduje również, że Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie otrzyma 800 mln zł na zakup nieruchomości położonych na terenach szczególnie zagrożonych powodzią. Środki te będą dostępne do 2034 roku.

Ustawa wejdzie w życie dzień po ogłoszeniu.

Nowość

Bestseller