Sprawa dotyczy powszechnego wykupywania mieszkań od gminy z dużą bonifikatą, ale obwarowanego przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami; ustawa ta wyznacza ścisłe reguły dotyczące dalszej odsprzedaży takich mieszkań.

Katowicki sąd rozpoznawał sprawę małżeństwa, które w styczniu 2008 r. wykupiło od gminy mieszkanie z bonifikatą w wysokości 70 proc. wartości lokalu, czyli ok. 80 tys. zł. W tym samym czasie małżonkowie zaciągnęli kredyt, który dwa miesiące później przeznaczyli na zakup gruntu pod budowę domu. Niedługo później przystąpili do budowy.

Półtora roku później małżonkowie sprzedali mieszkanie objęte bonifikatą, a uzyskane z tego pieniądze przeznaczyli na spłatę kredytu zaciągniętego pod zakup działki i na wykończenie nowego domu.

W 2011 r. gmina zażądała od nich zwrotu bonifikaty. Twierdziła, że zwrot się należy, bo małżonkowie sprzedali wykupiony lokal szybciej, niż przed upływem ustawowych pięciu lat.

Małżonkowie odmówili zwrotu. Wskazywali na wyjątek w ustawie o gospodarce nieruchomościami - bonifikaty nie trzeba zwracać, jeśli pieniądze ze sprzedaży wykupionego lokalu zostaną przeznaczone na cele mieszkaniowe. Małżonkowie twierdzili, że pieniądze przeznaczyli na cele mieszkaniowe, bo przecież spłacili nimi kredyt zaciągnięty na zakupu gruntu i budowę nowego domu.

Sprawa trafiła do sądu okręgowego, a ten nakazał zwrot bonifikaty. Wyjaśnił, że zwrot nie jest konieczny tylko jeżeli pieniądze ze sprzedaży zostaną przeznaczone w ciągu 12 miesięcy na nabycie innego lokalu mieszkalnego albo nieruchomości przeznaczonej lub wykorzystanej na cele mieszkaniowe. W tej sprawie tak nie było, bo - zdaniem sądu - przeznaczenie pieniędzy na spłatę kredytu i wykończenie budynku mieszkalnego nie jest nabyciem nieruchomości na cele mieszkaniowe.

Małżeństwo złożyło apelację od tego wyroku, ale Sąd Apelacyjny w Katowicach ją oddalił (sygn. I ACa 25/13). Podkreślił, że w tej sprawie nie doszło do nabycia nowej nieruchomości w ciągu 12 miesięcy, bo tę nową nieruchomość małżonkowie kupili na długo przed sprzedażą lokalu objętego bonifikatą.

Bonifikaty nie trzeba zwracać tylko, jeśli do nabycia nowej nieruchomości doszłoby po sprzedaży lokalu objętego bonifikatą, a nie wcześniej – wytłumaczył sąd. Powołał się przy tym na uchwałę Sądu Najwyższego z 30 marca 2012 r. (sygn. III CZP 4/12).

W uchwale tej SN podkreślił, że chodzi o to, by zapobiegać wykorzystywaniu bonifikaty do zarabiania na odprzedaży lokalu, kosztem środków publicznych, w tym wypadku - gminnych.