Projekt autorstwa Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi wprowadza zmiany do ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, a także innych ustaw, m.in. ustawy o lasach i w Kodeksie Cywilnym.
Propozycja zmian w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa pozwoli na skuteczne realizowanie zadań związanych z gospodarowaniem Zasobem Własności Rolnej Skarbu Państwa. Zmiany w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego mają doprecyzować i usprawnić realizację przepisów związanych z obrotem nieruchomościami rolnymi na rynku prywatnym.
Nowe przepisy umożliwią KOWR wydzierżawienie gruntów (w skład których wchodzi co najmniej 70 proc. nieużytków lub użytków klasy VI) na cele związane z pozyskiwaniem energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. W Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa znajduje się ponad 31 tys. gruntów o niskiej przydatności rolniczej, które potencjalnie mogą być wykorzystane dla potrzeb OZE.
W systemie LEX znajdziesz zagadnienie powiązane z tym artykułem:
Ograniczanie sposobu korzystania z nieruchomości
Najczęściej czytane w temacie:
Czytaj więcej w systemie informacji prawnej LEX
To zagadnienie zawiera:
Najczęściej czytane w temacie:
Czytaj więcej w systemie informacji prawnej LEX
Dłużnicy KOWR nadal będą gospodarować ziemią
Projekt nowelizacji przewiduje ponadto nieodpłatne przekazanie gruntów Lasom Państwowym przeznaczonych do zalesienia czy też jednostkom samorządu terytorialnego na cele związane z realizacją inwestycji.
Projektowana nowelizacja umożliwia prowadzenie działalności rolniczej osobom, które są dłużnikami KOWR przez nabycie od nich gospodarstwa, a następnie zawarcie umowy dzierżawy nieruchomości, która powróciła do Zasobu, z jej dotychczasowym właścicielem – bez obowiązku przeprowadzania przetargu. Nowe przepisy dają możliwość byłym bezumownym użytkownikom, po upływie 5 lat od opuszczenia nieruchomości Zasobu, uczestnictwa w przetargach organizowanych przez KOWR.
Czytaj także: Nowelizacja ułatwiająca uprawę konopi i maku w Polsce podpisana>>
Zmiany w Kodeksie cywilnym odnośnie zasiedzenia
Projekt zakłada też zmiany w Kodeksie Cywilnym. Przewiduje uchylenie § 3 w art. 172 w celu wyeliminowania wątpliwości w zakresie osób, które mogą nabyć nieruchomość rolną w wyniku zasiedzenia. Zgodnie z obecnym przepisem, nabyć nieruchomość rolną w rozumieniu przepisu ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego przez zasiedzenie może jedynie rolnik indywidualny, jeżeli - ustalona zgodnie z przepisami tej ustawy - powierzchnia nabywanej nieruchomości rolnej wraz z nieruchomościami rolnymi stanowiącymi jego własność nie przekroczy 300 ha użytków rolnych.
Obecny przepis powoduje, że w odniesieniu do zasiedzenia nie mają zastosowania wyjątki ustawowe przewidziane w art. 2a ust. 3 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, ani nie ma możliwości uzyskania zgody na nabycie w drodze zasiedzenia na podstawie art. 2a ust. 3 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.
Przeczytaj również: SN podejmie uchwałę w sprawie nabycia własności lasów państwowych przez zasiedzenie>>
Zmiany w ustawie o lasach
Proponowana zmiana, polegająca na skreśleniu przepisu, zgodnie z którym prawo pierwokupu przysługujące Lasom Państwowym w myśl ustawy o lasach, nie ma zastosowania w przypadku zbycia gospodarstwa rolnego, o którym mowa w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego. Zmiana ta ma na celu wyeliminowanie trudności w sytuacjach, gdy w skład nieruchomości rolnej będącej przedmiotem obrotu wchodzą także grunty oznaczone jako lasy.
Z obserwacji Krajowego Ośrodka wynika, że w nadsyłanych warunkowych umowach sprzedaży występują sprzeczne ze sobą zapisy dotyczące przedmiotu sprzedaży – z jednej strony mowa dotyczy sprzedaży nieruchomości, a w innym paragrafie przywoływany jest zapis art. 37a ust. 4 pkt 3 ustawy o lasach wskazujący że Lasom Państwowym nie przysługuje prawo pierwokupu w związku ze sprzedażą gospodarstwa rolnego. To czy faktycznie przedmiotem sprzedaży jest gospodarstwo rolne, czy też nieruchomość gruntowa, ma istotne znaczenie dla prawidłowego ustalenia, jakie uprawnienia w zakresie prawa pierwokupu oraz komu przysługują.
Ponadto propozycja dodania kolejnego przypadku, w którym Lasy Państwowe nie będą posiadały prawa pierwokupu, ma zagwarantować, że beneficjenci działań zalesieniowych PROW nie będą zmuszeni do zwrotu otrzymanych dotychczas płatności, w sytuacji skorzystania przez Lasy Państwowe z prawa pierwokupu w stosunku do gruntów objętych zobowiązaniami zalesieniowymi.
Inne założenia projektu ustawy
- wyłączenie przepisów ustawy stawie o kształtowaniu ustroju rolnego w stosunku do nieruchomości rolnych, w których powierzchnia użytków rolnych jest mniejsza niż 0,3 ha;
- rozszerzenie katalogu przypadków nabycia nieruchomości rolnych, które nie będą podlegały pod ustawę o kształtowaniu ustroju rolnego;
- rozszerzenie kręgu osób bliskich oraz katalogu przypadków uprawniających do nabycia nieruchomości rolnych, bez potrzeby ubiegania się o uzyskanie zgody Dyrektora Generalnego Krajowego.
- jednolicenie zapisów ustawy w zakresie dotyczącym rodzajów dokumentów planistycznych, które są powoływane w jej przepisach, w oparciu o które ustala się charakter nieruchomości (np. czy jest to nieruchomość rolna, czy też o charakterze nierolnym);
- wprowadzenie obowiązku ogłoszenia przez Krajowy Ośrodek wykazu nieruchomości Zasobu przeznaczonych do sprzedaży, również w siedzibie właściwego oddziału terenowego Krajowego Ośrodka;
Przewidywany termin wejścia w życie projektowanej ustawy to IV kwartał 2022 r. Dokument przygotowany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi trafił do konsultacji publicznych.
