Zgromadzenie podjęło uchwałę dotyczacą między innymi przyznania diet nieetatowym członkom zarządu tego związku, będących członkami jego zgromadzenia.


Wojewoda domagał się stwierdzenia nieważności uchwały. W uzasadnieniu skargi organ nadzoru podkreślił, iż literalna wykładnia art. 25 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym prowadzi do jednoznacznego wniosku, że przepis ten przyznaje radnym gminy prawo do pobierania diet i zwrotu kosztów podróży na zasadach określonych przez radę gminy, a w konsekwencji nie może stanowić podstawy do ustalenia wysokości diet dla nieetatowych członków zarządu związku międzygminnego. Związek międzygminny, o którym mowa w art. 64 ustawy o samorządzie gminnym jest natomiast podmiotem odrębnym od jego uczestników, przysługuje mu osobowość prawna, którą nabywa ex lege po zaewidencjonowaniu w rejestrze związków, zaś zadania powierzone mu przez gminy wykonuje we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność.

WSA rozpatrując skargę uznał, że trafnie zwrócił uwagę wojewoda na brak normy materialnoprawnej, która mogłaby stanowić podstawę przyznania przez zgromadzenie związku międzygminnego diet członkom zarządu tego związku, będących równocześnie członkami jego zgromadzenia.

Co prawda art. 69 ust. 3  ustawy o samorządzie gminnym  zawiera ogólną regułę, zgodnie z którą do zgromadzenia związku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące rady gminy, jednak chodzi tu o przepisy określające zasady funkcjonowania rady gminy, które odpowiednio należy odnieść do działania zgromadzenia związku międzygminnego. Treść tego przepisu w żadnym razie nie pozwala na formułowanie twierdzeń, jakoby określone w nim odesłanie nakazywało odpowiednie stosowanie do członków zgromadzenia norm regulujących status radnego. Przepisów "dotyczących rady gminy" nie można bowiem utożsamiać z przepisami określającymi szczególną pozycję radnego gminy i składające się na nią prawa i obowiązki.

WSA podkreślił wyraźnie, że sytuacja prawna radnego gminy i członka zgromadzenia międzygminnego są odmienne. Członkowie zgromadzenia, to w świetle art. 70 ust. 1 i 2  ustawy o samorządzie gminnym , zasadniczo wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast (mogą to również być - o ile rada gminy tak zadecyduje - zastępcy wójta lub radni gminy jednak fakt ten ma marginalne znaczenie, gdyż funkcjonuje na zasadzie odstępstwa od reguły). Status wójta (burmistrza, prezydenta miasta) uregulowany został odrębnie, stosownymi przepisami ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o pracownikach samorządowych . Jest on mianowicie organem wykonawczym gminy, kieruje jej bieżącymi sprawami i - co warto podkreślić - pobiera z tego tytułu stosowne wynagrodzenie.

Zgodnie z art. 64 ust. 1  ustawy o samorządzie gminnym , cel tworzenia związku międzygminnego sprowadza się przy tym do "wspólnego wykonywania zadań publicznych przez gminy". Trudno więc zgodzić się, jakoby członkowie zgromadzenia związku reprezentowali jedynie "interesy tegoż związku". Przeciwnie, istotą funkcjonowania takiego podmiotu jest wykonywanie zadań należących w świetle obowiązującego prawa do właściwości gmin, które z uwagi na różnorakie względy praktyczne wymagają ścisłego współdziałania kilku z nich, zapewniającego ich sprawniejszą i bardziej racjonalną realizację.

Współdziałanie takie może przybrać formę związku międzygminnego, będącego samodzielnym podmiotem, któremu ustawodawca przyznał osobowość prawną. Realizuje on wprawdzie wspomniane zadania we własnym imieniu oraz na własną odpowiedzialność, o czym stanowi art. 65 ust. 1 i 2  ustawy o samorządzie gminnym , jednak działanie "w imieniu własnym" i "na własną odpowiedzialność" nie jest równoznaczne z działaniem "we własnym interesie" i nie można formułować twierdzeń jakoby obowiązek realizacji zadań spoczywających z mocy ustawy na gminie przestawał obciążać jej wójta tylko dlatego, że ich wykonywanie zostało zgodnie z art. 64 ust. 3  ustawy o samorządzie gminnym , przekazane związkowi, w którym gmina ta uczestniczy i w którego organach wójt ten zasiada.

Zdaniem WSA art. 69 ust. 3  ustawy o samorządzie gminnym  nie uprawniał do podjęcia uchwały o przyznaniu diet dla nieetatowych członków zarządu związku, będących członkami zgromadzenia tego podmiotu. Przepis ten mógłby jedynie ewentualnie stanowić podstawę do odpowiedniego zastosowania art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy i przyznania wynagrodzenia członkom organu wykonawczego (zarządu) związku, nie będących wójtami (burmistrzami ani prezydentami miasta).


Na podstawie: Wyrok WSA w Gliwicach z 5 listopada 2012 r., sygn. akt IV SA/Gl 1518/11, nieprawomocny

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)
Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458 ze zm.)