Sprawa dotyczyła gminy, która zapytała fiskusa o kwestię opodatkowania usługi dowozu do szkół dzieci, których droga z domu do szkoły nie przekracza odległości wskazanej w ustawie o systemie oświaty.
Sama gmina uważała, że w takim przypadku usługa podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i jednocześnie może korzystać z preferencyjnej stawki podatku VAT w wysokości 8%.
Fiskus się zgodził. Organ zwrócił uwagę, że co prawda obowiązek zapewnienia transportu dzieci do szkoły co do zasady spoczywa na rodzicach. Zgodnie jednak z art. 39 ust. 2 ustawy – Prawo oświatowe droga dziecka z domu do szkoły nie może przekraczać:
– 3 km – w przypadku uczniów klas I–IV szkół podstawowych;
– 4 km – w przypadku uczniów klas V–VIII szkół podstawowych.
Jeżeli droga dziecka z domu do szkoły, w której obwodzie dziecko mieszka, przekracza te odległości, to zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dziecka jest obowiązkiem gminy. Jeżeli jednak droga nie przekracza tych odległości, to gmina może, ale nie musi zorganizować bezpłatnego transportu, zapewniającego opiekę w czasie przewozu.
W niniejszym przypadku gmina, chociaż nie musi, to organizuje odpłatny transport również dla uczniów, których droga z domu do szkoły nie przekracza wymienionych odległości. Usługi dowozu uczniów realizowane są poprzez umowę cywilnoprawną zawartą pomiędzy gminą a rodzicami dowożonych uczniów. Miesięczna odpłatność za dowóz tych uczniów do szkół gmina ustaliła na kwotę 25,00 złotych. Odpłatne usługi dowozu uczniów do szkół nie są współfinansowane z innych źródeł, natomiast wszystkie dzieci dowożone są jednym środkiem transportu, a koszty transportu pokrywane są proporcjonalnie poprzez wpłaty rodziców uczniów, których droga z domu do szkoły nie przekracza znacznych odległości oraz przez gminę w odniesieniu do pozostałych uczniów, którym gmina obowiązana jest zapewnić bezpłatny transport.
Co do opodatkowania, to fiskus wskazał, że czynności wykonywane przez jednostki samorządu terytorialnego mogą zostać wyłączone spod opodatkowania VAT jedynie, gdy mają charakter publicznoprawny, a ich wykonywanie nie będzie prowadziło do naruszenia zasad konkurencji. Tym samym, jednostki samorządu terytorialnego powinny zostać uznane za podatników VAT, jeżeli działają w sferze, w której występuje konsumpcja oraz mogą konkurować z podmiotami prawa prywatnego. Kryterium decydującym o podmiotowości gminy, jako podatnika VAT, jest bowiem zachowanie się jej nie jak organ władzy publicznej, ale jak podmiot gospodarczy. A w niniejszej sprawie gmina działa w ramach działalności gospodarczej, a więc jako podatnik.
Podsumowując, fiskus wskazał, że dowóz przez gminę uczniów, których droga z domu do szkoły nie przekracza odległości wymienionych w art. 39 ust. 2 ustawy – Prawo oświatowe, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dla tych czynności gmina występuje w charakterze podatnika podatku VAT. Są to usługi transportu pasażerskiego, sklasyfikowane według PKWiU pod pozycją 49.39.3. Usługi te znajdują się w wykazie towarów i usług opodatkowanych stawką podatku w wysokości 8%.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25.10.2017 r., sygn. 0113-KDIPT-1.4012.452.2017.2.RG