Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zobowiązuje gminy do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. Z obowiązkiem gminy powiązany jest obowiązek właściciela nieruchomości zapłacenia na rzecz gminy, na terenie której są położone jego nieruchomości, opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Ministerstwo Środowiska wskazuje, że obowiązek ten powstaje jednak tylko wtedy, gdy gmina uchwali odpowiednie uchwały, o których mowa w art. 6k ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Zgodnie z art. 6s ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w przypadku gdy gmina nie realizuje obowiązku odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, właściciel nieruchomości jest obowiązany do przekazania odpadów komunalnych, na koszt gminy, podmiotowi odbierającemu odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, wpisanemu do rejestru działalności regulowanej w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.

Celem tego przepisu jest zapobiegnięcie sytuacji, w której gmina mimo prawnego obowiązku wynikającego z art. 6c ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości nie dopełnia tego obowiązku, a jednocześnie właściciel nieruchomości nie będzie miał takiego obowiązku, skoro obowiązek ten ciąży na gminie. W takim przypadku przepis ten przesądza, iż obowiązek pozbycia się odpadów komunalnych z terenu nieruchomości oraz zorganizowania odbioru odpadów komunalnych nadal ciąży na właścicielu nieruchomości w przypadku nie realizacji tego obowiązku przez gminę, natomiast właściciel nieruchomości, realizując w zastępstwie gminy jej obowiązek nabywa roszczenie, aby kosztami zastępczego realizowania obowiązku gminy obciążyć tą gminę. Przepis wymaga od właściciela nieruchomości zawarcia umowy z podmiotem odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości i zapłacenia za tak zakontraktowaną usługę, ale jednocześnie przyznaje właścicielowi nieruchomości cywilnoprawne roszczenie w stosunku do gminy, które może być dochodzone przed sądem w przypadku braku jego dobrowolnego realizowania przez gminę.