Decyzję o postawieniu pytania prawnego podjęła  Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN, która w składzie siedmioosobowym rozpoznawała skargę partii politycznej Nowoczesna na uchwałę Państwowej Komisji Wyborczej (PKW) z 15 października 2018 r. w sprawie sprawozdania partii politycznej Nowoczesna o źródłach pozyskiwania środków finansowych w 2017 r. W uchwale tej PKW odrzuciła sprawozdanie Nowoczesnej, a partia odwołała się do SN.

Kierując pytnia do TK Sąd Najwyższy jednocześnie zawiesił w związku z tym postępowanie w sprawie rozpatrzenia skargi Nowoczesnej na uchwałę PKW.

- W związku z wątpliwościami natury prawnej, jakie w tej sprawie ujawniły się na tle wykładni przepisów ustawy, które przewidują bezwzględny nakaz odrzucenia przez PKW sprawozdania finansowego partii politycznej niezależnie od okoliczności, przyczyn i skali naruszeń przepisów prawa o przyjmowaniu lub pozyskiwaniu, gromadzeniu lub wydatkowaniu środków finansowych, SN, w trosce o jednolitość wykładni i stosowania prawa, postanowił przedstawić TK pytanie prawne - poinformował Krzysztof Michałowski z zespołu prasowego SN.

Problem z darowiznami

PKW w uzasadnieniu uchwały dotyczącej Nowoczesnej napisała,  że wykazane w sprawozdaniu darowizny, uznane przez samą partię jako nieprawidłowe, które w jej opinii powinny podlegać przepadkowi na rzecz Skarbu Państwa, w wysokości 10 tys. 54 zł 40 gr, w wyniku wezwania partii przez PKW do udzielenia wyjaśnień, zostały przez Nowoczesną ponownie zweryfikowane. W efekcie wartość wpłat uznanych przez tę partię za wpłacone niezgodnie z przepisami ustawy o partiach politycznych (w tym z wpłat od niedających się zidentyfikować darczyńców), została przez nią określona na 3 tys. 742 zł 66 gr.  - W wyniku analizy dokumentów finansowych przedstawionych przez partię, PKW ustaliła, że wysokość środków pozyskanych przez tę partię niezgodnie z przepisami ustawy o partiach politycznych wynosi jednak 4 tys. 992 zł 66 gr - zaznaczyła PKW.

Jedno pytanie już czeka w TK

Michałowski przypomniał przy okazji, że podobne pytanie oczekuje od dówch na orzeczenie TK. - W grudniu 2016 r. SN zwrócił się do TK z innym pytaniem prawnym o zgodność z konstytucją przepisów, na podstawie których PKW odrzuciła sprawozdanie finansowe Partii Razem za 2015 r. Sprawa ta oczekuje na rozpoznanie w Trybunale. Jakkolwiek zagadnienie konstytucyjne w obu postępowaniach przed SN jest podobne, to jednak przedmiot postępowań oraz pytań prawnych do TK w obu sprawach jest formalnie odmienny. Pytanie prawne okazało się zatem konieczne dla zagwarantowania jednolitości wykładni i stosowania Konstytucji RP - zaznaczył Michałowski.