Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności odmówił niepełnosprawnej Agnieszce W. przyznania karty parkingowej. Wyjaśnił, że orzeczenie o niepełnosprawności na które się powoływała, nie ma wskazania, czy należy do osób o upośledzonym narządzie ruchu. Nie każda zaś osoba niepełnosprawna zaliczona do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności jest uprawniona do otrzymania karty parkingowej wg zmienionych przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym.
Sprawie przyjrzał się sąd administracyjny.
Stwierdził, że zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z 23 października 2013 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 1446) karty parkingowe wydane niepełnosprawnym, wydane na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowały ważność do dnia określonego jako data ważności karty, nie dłużej niż do 30 czerwca 2015 r. Tym samym posiadana przez skarżącą karta parkingowa, wydana bezterminowo, utraciła ważność 30 czerwca 2015 r. Skarżąca powinna w takiej sytuacji złożyć nowy wniosek o wydanie karty, co też zrobiła. Do wniosku dołączyła m.in. orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, w którym zaliczono ją do znacznego stopnia niepełnosprawności o charakterze trwałym, zaś przyczynę niepełnosprawności ustalono według kodu R. Takie orzeczenie nie było jednak wystarczające do uwzględnienia wniosku. Konieczne było by wskazywało jako przyczynę niepełnosprawności upośledzenie narządu ruchu (symbole 05-R). Dodał, że organ rozstrzygający o wydaniu karty parkingowej nie mógł samodzielnie dokonać oceny przedłożonego orzeczenia w kierunku, czy spełnia ono wymagania wynikające z art. 6b ust. 3 pkt 9 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 426), a więc czy niepełnosprawność skarżącej dotyczy narządu ruchu. Do przeprowadzenia takiej oceny przewidziano bowiem specjalny tryb, który w tym przypadku mógł być uruchomiony wyłącznie na wniosek skarżącej.
Naczelny Sąd Administracyjny nie dostrzegł wadliwości tego orzeczenia.
Wskazał, że kartę parkingową, zgodnie z art. 8 ust. 3a p.r.d. wydaje się m.in. osobie niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności mającej znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się. Jest to kompetencja przewodniczącego powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności na podstawie wydanego przez zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności orzeczenia o niepełnosprawności, orzeczenia o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o wskazaniach do ulg i uprawnień. W orzeczeniu zespołu ustala się niepełnosprawność albo stopień niepełnosprawności, nie więcej niż trzy symbole oraz wskazania dotyczące m.in. spełniania przez osobę niepełnosprawną przesłanek określonych w art. 8 ust. 3a pkt 1 p.r.d. W przypadku osób niepełnosprawnych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności spełnienie tych przesłanek może zostać stwierdzone jedynie w przypadku ustalenia przyczyny niepełnosprawności oznaczonej symbolem 04-O (choroby narządu wzroku), 05-R (upośledzenie narządu ruchu), 10-N (choroba neurologiczna) lub 07-S (choroby układu oddechowego i krążenia). Z powyższego wynika, że kartę parkingową wydaje się osobie niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności mającej znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się. W sprawie nie było sporne, że posiadana przez skarżącą karta parkingowa, wydana bezterminowo, utraciła ważność. W dniu złożenia wniosku o nową kartę parkingową, skarżąca legitymowała się orzeczeniem Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w którym zaliczono ją do znacznego stopnia niepełnosprawności, przyczyna niepełnosprawności według ustalonych kodów: R. Orzeczenie nie zawierało natomiast wskazań, o których mowa w art. 6b ust. 3 pkt 9 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej. Bez nowego orzeczenia zawierającego to wskazanie, organ administracyjny zmuszony był odmówić jej wnioskowi.
Czytaj także: Nie ma rejestru kart, więc niebieskie koperty nie tylko dla niepełnosprawnych>>
Zmiany konieczne by wyeliminować oszustów
Sąd podkreślił, że zmiana w sposobie przyznawania kart parkingowych niepełnosprawnym była potrzebna, by ukrócić nadużycia związane z posługiwaniem się kartami przez osoby nieuprawnione i ułatwić korzystanie z uprawnień osobom niepełnosprawnym. Stąd, celowa była weryfikacja dotychczas wydanych kart. Przyjęto radykalne rozwiązanie polegające na unieważnieniu ex lege wszystkich wydanych kart parkingowych, łącznie z kartami wydanymi bezterminowo. Nie oznacza to, że doszło do naruszenia zasady ochrony praw nabytych. Odstąpienie od tej zasady jest bowiem dopuszczalne w szczególnych okolicznościach, gdy przemawia za tym inna zasada prawnokonstytucyjna, albo potrzeba zapewnienia realizacji innej wartości, istotnej dla systemu prawnego, choćby nie była ona wprost wyrażona w tekście przepisów konstytucyjnych. Zmiany wprowadzone ustawą nowelizującą nie pozbawiły praw nabytych osoby, które posiadały orzeczenia o niepełnosprawności wydane na stałe. Niepełnosprawni, którzy korzystali dotychczas z tej ulgi, mogli zweryfikować swoje uprawnienia. Tym bardziej, że ustawodawca dał im na to wystarczająco dużo czasu. Vacatio legis przepisów, stanowiących o utracie ważności kart parkingowych wydanych na podstawie dotychczasowych przepisów, określono początkowo na dzień 30 listopada 2014 r., a później okres ten wydłużono jeszcze do 30 czerwca 2015 r.
Wyrok NSA z 3 września 2021 r. I OSK 2723/20
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.