Idea Bank postawione zostały zarzuty stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, ponieważ przedstawiciele Idea Banku świadomie przekazywali konsumentom błędne informacje, m.in. że dostęp do obligacji jest limitowany, instrumenty finansowe przyniosą obligatariuszom gwarantowany zysk i są całkowicie bezpieczne porównując je do lokat, jednocześnie nie informując konsumentów o częstotliwości emisji tych obligacji. Mając na uwadze powyższe UOKiK wydał decyzję częściową 1 sierpnia 2019 roku stwierdzając stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych, a w dniu 3 lutego 2020 roku decyzję końcową nr. RBG-1/2020.
Czytaj: UOKiK: Idea Bank ma oddać pieniądze ofiarom GetBack>>
Potwierdzono stosowanie missellingu
UOKiK wydając decyzję końcową stwierdził stosowanie przez Idea Bank missellingu, który został potwierdzony zebranym materiałem dowodowym. Zostało udowodnione, że Idea Bank oferował klientom produkty wysokiego ryzyka, które w żaden sposób nie odpowiadały ich potrzebom. Ponad to ustalono, iż Idea Bank sprzedając obligacje korporacyjne wyemitowane przez GetBack korzystał z braku znajomości klientów cech tego produktu inwestycyjnego. Prezes UOKIK stwierdził, że bank ponosi odpowiedzialność wobec konsumentów, którzy powierzają im swoje środki i jako podmiot profesjonalny powinien być postrzegany jako instytucja zaufania publicznego, która rzetelnie dobierze oferowany produkt do potrzeb klienta. W tym przypadku UOKiK nie ma wątpliwości, że konsumentom nie powinny być oferowane obligacje korporacyjne, a Idea Bank powinien uwzględniać ich preferencje.
Wiążące ustalenia
Prawomocna decyzja prezesa UOKiK, w której zostało stwierdzone naruszenie prawa przez przedsiębiorcę ma charakter prejudykatu to znaczy, „(…) ustalenia urzędu co do faktu stosowania praktyki są wiążące dla sądów powszechnych w przypadku rozpatrywania indywidualnych spraw z udziałem konsumentów w zakresie zakwestionowanych w decyzji praktyk. Na decyzję UOKiK konsumenci mogą się także powołać przy składaniu reklamacji.” – informuje UOKiK. Ów decyzja ma być kolejnym krokiem ułatwiającym konsumentom dochodzenie roszczeń na drodze cywilnej i żądania wypłaty wszystkich zainwestowanych środków.
Czytaj: Jest pierwszy wyrok w sprawie GetBack>>
Roszczenia przysługujące obligatariuszom
Wydana przez UOKiK wyżej wspominana decyzja nakłada na Idea Bank obowiązek wypłaty rekompensat tym konsumentom, którzy nabyli obligacje Getback za pośrednictwem banku. Obligatariusze mają możliwość:
1. Złożenia wniosku
UOKiK zakłada, że każdy obligatariusz który złoży odpowiedni wniosek, otrzyma rekompensatę w wysokości 20 proc. zainwestowanych środków, która będzie liczona od kwoty do 50 tys. zł. jako minimalnego progu wymaganego przy zapisie. W takiej sytuacji rekompensata wyniesie 10 tys. zł. – ma to na celu częściowe wyrównanie poniesionej szkody. Na wypłatę wspomnianej rekompensaty bank będzie miał 1 miesiąc od otrzymania stosownego wniosku. Decyzja nie jest prawomocna, Idea Bank może się jeszcze odwołać od tej decyzji. Informację o m.in. możliwości złożenia wniosku o wypłatę rekompensaty Idea Bank prześle do obligatariuszy, którzy nabyli obligacje GetBack za jego pośrednictwem.
Przykład:
Jeżeli konsument nabył obligacje od GetBack za kwotę 40.000 zł, to zostanie mu wypłacone 20% czyli 8.000 zł. Natomiast jeżeli nabył obligacje za kwotę 300.000 zł, wówczas rekompensata będzie wynosić 20% od kwoty 50.000 zł, czyli 10.000 zł.
2. Dochodzenie roszczeń w oparciu o art. 12 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym
Obligatariusze, którzy zostali wprowadzeni w błąd przez bank mogą dochodzić swoich roszczeń w oparciu o art. 12 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Na jego podstawie może żądać między innymi usunięcia skutków praktyki lub naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych. W takim przypadku to na przedsiębiorcy spoczywa ciężar udowodnienia, że jego działanie nie wprowadzało klienta w błąd.
3. Złożenie reklamacji
Na decyzję Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów klienci mogą się także powołać przy składaniu reklamacji. Z opcji reklamacji powinny skorzystać te osoby, które faktycznie zostały wprowadzone w błąd np. co do charakteru produktu, poziomu ryzyka, istnienia gwarancji, ekskluzywności oferty. Składając reklamację możemy skorzystać ze wzoru dostępnego w internecie, który został przygotowany przez UOKiK. Następnie reklamację powinniśmy złożyć do instytucji pośredniczącej w sprzedaży obligacji GetBack. Odpowiedź powinna pojawić się w ciągu 30, w razie potrzeby ten termin może ulec wydłużeniu do 60 dni.
Możliwy wniosek o wydanie istotnego poglądu
Dodatkowo każdy konsument, który toczy spór sądowy, może wystąpić z wnioskiem o wydanie istotnego poglądu w swojej indywidualnej sprawie przez prezesa UOKiK lub Rzecznika Finansowego. Istotny pogląd to opinia o charakterze pomocniczym. Nie jest ona co prawda dla sądu wiążąca, ale sąd powinien w uzasadnieniu orzeczenia ustosunkować się do argumentów w nim przedstawionych.