Problem powstał na tle podziału majątku wspólnego małżonków Ewy i Romana G. Nabyli oni w 2009 r. do wspólności majątkowej mieszkanie. W tym celu zaciągnęli kredyt obciążając nieruchomość hipoteką na 150 tys. zł. Z tym, że na dzień 15 maja 2017 r. zadłużenie wynosiło 114 tys. zł.
Żona spłaca kredyt i opuszcza lokal
Jeszcze przed rozwodem Ewa G. wyprowadziła się z mieszkania, a pozostał w nim mąż wraz z synem. Raty kredytu spłacała tylko żona i w sumie wyniosły ona 7 tys. 630 zł. Mąż natomiast płacił podatek od nieruchomości. Wartość mieszkania w chwili rozwodu wynosiła 287 tys. zł.
Zobacz linię orzeczniczą: Ustalanie przez sąd składu majątku w postępowaniu o podział majątku wspólnego małżonków >
Sąd Rejonowy rozpatrując sprawę o podział majątku po ustaniu wspólności małżeńskiej uznał, że wartość mieszkania powinna być ustalana przy uwzględnieniu hipoteki obciążającej ten lokal. Choć obciążenie hipoteka nie ma wpływu na wartość nieruchomości - przyznał sąd I instancji.
Pomniejszona wartość mieszkania?
Każdemu z małżonków powinna przypaść kwota 88 tys. zł. - stwierdził sąd. Jednak wnioskodawczyni przyznał spłatę od męża 84 800 zł ( tj. 88 tys. minus 3 tys. 900 - kwota ze sprzedaży auta).
Czytaj: SN: Podział majątku małżonków z pominięciem obciążenia hipotecznego
Z wyrokiem nie zgodziła się Ewa G. i wniosła o zasądzenie na jej rzecz 143 tys. zł skoro wartość mieszkania wynosi 287 tys. 300 zł. Stwierdziła, że błąd sądu polegał na tym, że wartość mieszkania pomniejszył o sumę zobowiązania wobec banku.
W uzasadnieniu Ewa G. podała, że taką interpretację nasuwa lektura wyroku SN (sygn. I CSK 54/16), według którego hipoteka obciążająca nieruchomość lokalową będąca przedmiotem podziału nie ma wpływu na wartość rynkową lokalu, przyjmowaną za podstawę ustalenia wysokości spłaty należnej drugiemu małżonkowi, który nie otrzymał prawa do lokalu.
Jednak takie stanowisko SN pozostaje w sprzeczności z innymi, wcześniejszymi orzeczeniami, stąd konieczność zadania pytania Sądowi Najwyższemu, czy dokonując z urzędu w postępowaniu o podział majątku objętego dotychczas wspólnością majątkową małżeńską ustalenia składu i wartości majątku wspólnego (art. 567 § 3 k.p.c. w związku z art. 684 k.p.c.), sąd określa wartość nieruchomości należącej do majątku podlegającego podziałowi, przy uwzględnieniu jej obciążenia hipotecznego?
Zobacz procedurę w LEX: Dochodzenie szczególnych roszczeń w postępowaniu o podział majątku dorobkowego >
Pominięcie obciążenia hipotecznego
Sąd Najwyższy 25 lipca br. podjął uchwałę, według której w sprawie o podział majątku wspólnego małżonków, obejmującego nieruchomość obciążoną hipoteką, sąd - przyznając tę nieruchomość na własność jednego z nich - ustala jej wartość z pominięciem wartości obciążenia hipotecznego.
Tym samym Sąd Najwyższy powtórzył sens swej wcześniejszej uchwały o podobnym stanie faktycznym z 28 marca 2019 r. (sygnatura III CZP 21/18). Wówczas podkreślił, że art. 618 par. 3 kpc nie wyłącza roszczenia o spłatę kredytu z tytułu hipoteki. To jest narzędzie do wyrównania strat jednego z byłych małżonków.
Sygnatura akt III CZP 14/19, uchwała z 25 lipca 2019 r.
Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX:
- Prawo właściwe dla podziału majątku wspólnego małżonków mających różne obywatelstwa >
- Wpływ podziału majątku wspólnego małżonków na status akcjonariusza spółki akcyjnej >
- Kredyt zawarty przez jednego współmałżonka >
- Odpowiedzialność rozwiedzionego małżonka za zobowiązania podatnika >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
