Według projektu Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości będzie jednostką organizacyjną Policji służby zwalczania cyberprzestępczości odpowiedzialną za realizację na obszarze całego kraju zadań w zakresie:
- rozpoznawania, zapobiegania i zwalczania przestępstw popełnionych przy użyciu nowoczesnych technologii teleinformatycznych;
-
wspierania w niezbędnym zakresie pozostałych jednostek organizacyjnych Policji
w rozpoznawaniu, zapobieganiu i zwalczaniu przestępstw.
Legalne włamania do komputerów
Nowa jednostka Policji będzie mieć możliwość, wytwarzania, pozyskiwania, zbywania lub udostępnianie programów komputerowych, które to działania są zakazane przez Kodeks Karny ( art. Art. 269b kk). Policja zatem otrzymała uprawnienie do złamania, także zdalnie, dowolne zabezpieczenie, np. do dysku w chmurze. Może to być oczywiście nieocenione choćby w walce z przestępczością o charakterze pedofilnym, ale może też posłużyć do sprawdzania niepokornych obywateli i obywatelek - zwracają uwagę specjaliści w Fundacjji Panoptykon .
Jak ocenia Wojciech Klicki wraz z Dominiką Chachułą z Fundacji Panoptykon informacje przejęte przez Biuro mogą dotyczyć przestępstwa, które ściga Policja, ale także być zupełnie niezwiązane z przedmiotem kontroli, np. podczas szukania dowodów na przestępstwa fiskalne na dyskach zarządu firmy – Biuro może natknąć się na informacje o jej strategii procesowej przeciwko spółce skarbu państwa.
W bardziej radykalnym i pesymistycznym scenariuszu narzędzia stworzone przez Biuro mogą posłużyć np. do przeczesywania systemów informatycznych redakcji, które nieprzychylnie wypowiadają się o władzy czy nawet o działaniach Policji - twierdzi ekspert Fundacji. Zdobyte wiadomości, np. o informatorach albo dziennikarskich śledztwach, mogą być wykorzystane w sposób, który zagrażałby dostępowi do rzetelnego źródła informacji.
Wątpliwości co do wykorzystania danych
Fundacja Panoptykon od wielu lat zwraca uwagę na to, że działania inwigilacyjne nie podlegają realnej kontroli. Fundacja walczy o dostęp do wiedzy – chce, by inwigilowani, po zakończonych działaniach operacyjnych, byli informowani o prowadzonych w przeszłości działaniach. A także, aby Policja i służby specjalne podlegały niezależnej kontroli.
Czytaj też: Jak zapewnić cyberbezpieczeństwo w placówkach medycznych
Tylko w ten sposób możemy mieć pewność, że kiedy kolejny raz dojdzie do wycieku listy osób inwigilowanych (niezależnie od stosowanego narzędzia), zobaczymy wyłącznie nazwiska przestępców - twierdzą eksperci Panoptykonu.
Były Szef CBA i Dyrektor CBŚ, międzynarodowy ekspert ds. bezpieczeństwa, doradca ds. antykorupcyjnych UE i OBWE Paweł Wojtunik twierdzi, że CBŚ utworzono, aby skonsolidować siły w walce z mafią. Po co właśnie teraz tworzyć nową spec-służbę do inwigilacji w internecie? - Trudno wierzyć w dobre intencje polityków, bo przedstawione uzasadnienie jest raczej mętne, polityczne a nie merytoryczne - pisze na Twitterze.
Jak zapewnia premier Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości (CBZC) będzie jednostką Policji odpowiedzialną za rozpoznawanie, zapobieganie i zwalczanie cyberprzestępczości.
Zgodnie z projektem zmiany ustawy o Policji, nową jednostką będzie kierować komendant Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości, jako organ podległy komendantowi głównemu Policji. Komendanta CBZC będzie powoływał (spośród oficerów Policji) i odwoływał minister właściwy do spraw wewnętrznych, na wniosek komendanta głównego Policji. Komendant CBZC będzie posiadał również pełne kompetencje kadrowo-szkoleniowe w stosunku do policjantów CBZC.
Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości będzie jednostką jednolitą w skali kraju, z siedzibą w Warszawie. W procesie naboru do służby zwalczania cyberprzestępczości pod szczególną uwagę będą brane wiedza i umiejętności z zakresu informatyki i nowoczesnych technologii teleinformatycznych. Funkcjonariuszom CBZC będzie przysługiwać w pełni możliwość prowadzenia działań operacyjno-rozpoznawczych, dochodzeniowo-śledczych oraz administracyjno-porządkowych, wynikających z ustawy o Policji.
Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2022 r. po uchwaleniu przez parlament.
