Za nieopłacenie składek płatnik nie zostanie ukarany podwójnie

Za nieopłacenie lub opłacenie w nienależytej wysokości składek na osobę fizyczną będącą płatnikiem składek nie będzie można nałożyć jednocześnie opłaty dodatkowej oraz kary za wykroczenie lub kary za przestępstwo.

Podleganie odpowiedzialności za przestępstwo lub wykroczenie stanowić ma bowiem negatywną przesłankę dla wymierzenia dodatkowej opłaty.
Do pierwszego czytania w sejmie został skierowany senacki projekt z dnia 29 marca 2012 r. ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (druk nr 288). Nowelizacja ustawy została przygotowana w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 listopada 2010 r. sygn. akt. P 29/09 (Dz. U. Nr 225, poz. 1474), który orzekł o niekonstytucyjności a zarazem niezgodności z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, przepisów na mocy których za ten sam czyn, polegający na nieopłaceniu lub opłaceniu w nienależytej wysokości składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne lub innych składek pobieranych przez ZUS, na osobę fizyczną będącą płatnikiem tych składek, można nałożyć sankcję administracyjną w postaci opłaty dodatkowej, a także karę za wykroczenie lub karę za przestępstwo.

Obecnie osoba fizyczna będąca płatnikiem składek za nieopłacenie lub opłacenie w nienależytej wysokości składek ZUS może zostać ukarana podwójnie. Może zostać na nią nałożona opłata dodatkowa, która jest wymierzana przez ZUS w przypadku nieopłacania składek lub opłacania ich w zaniżonej wysokości. Jej wysokość wynosi od 1% do 100% nieopłaconych składek i jest stosowana adekwatnie do nieprawidłowości stwierdzonych w zakresie obowiązku opłacania składek i okoliczności, które do nich doprowadziły. Jednocześnie sankcje za ten sam czyn przewidują przepisy Kodeksu karnego stanowiąc, iż ten kto, wykonując czynności w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, złośliwie lub uporczywie narusza prawa pracownika wynikające ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Projekt zakłada wprowadzenie w art. 24 ust. 1 ustawy systemowej zastrzeżenia, z którego to wynikać będzie, że podleganie odpowiedzialności za przestępstwo lub wykroczenie stanowi negatywną przesłankę dla wymierzenia dodatkowej opłaty, co zdaniem projektodawców zrealizuje w zupełności wskazania płynące z rozstrzygnięcia TK. Jednocześnie ZUS nie zostanie całkowicie pozbawiony instrumentu dyscyplinującego, jakim jest dodatkowa opłata. W wypadku jednostek organizacyjnych, którym przysługuje przymiot płatnika składek, ZUS nadal będzie mógł wymierzać tego typu sankcję, natomiast w odniesieniu do osób fizycznych nadal funkcjonować będą przepisy przewidujące szeroko rozumianą odpowiedzialność karną.

Proponuje się, aby zmiana weszła w życie z dniem utraty mocy obowiązującej niekonstytucyjnych przepisów, tj. z dniem 31 maja 2012 r.

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line
Źródło: www.sejm.gov.pl, stan z dnia 12 kwietnia 2012 r.